Η οριοθέτηση θαλάσσιων πάρκων και µάλιστα υλοποιώντας δεσµεύσεις που έχει αναλάβει έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι ουσιαστικά «άσκηση εθνικής κυριαρχίας» από την Αθήνα και την Ελληνική Κυβέρνηση. Τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο.
Το µεγάλο ερώτηµα όµως, είναι πώς θα ξεπεραστεί το «αγκάθι» των απειλών της Τουρκίας που µέσω των σφοδρών αντιδράσεων ακόµα και στις πρόσφατες εξαγγελίες από την Νίκαια του Πρωθυπουργού -οι οποίες είναι αισθητά πιο «περιορισµένες» από τις πρώτες ανακοινώσεις- βάζει «µπλόκο» στα θαλάσσια πάρκα, επαναφέροντας µε ένταση τις «γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο. Ωστόσο δίπλα σε αυτό το µεγάλο αγκάθι η Ελλάδα έχει άλλο ένα σαφώς µικρότερο: τις «παραινέσεις» – πιέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να υλοποιηθούν οι δεσµεύσεις της Ελλάδας προκειµένου να αυξήσει το µέγεθος των θαλάσσιων προστατευόµενων περιοχών της στο 30% των χωρικών υδάτων της µέχρι το 2030, καθώς η Ελλάδα έχει δεσµευτεί στην «πρωτοβουλία 30χ30», δηλαδή στην προστασία του 30% του θαλάσσιου πλούτου µέχρι το 2030.
Από την Νίκαια ο Πρωθυπουργός δήλωσε πως η Ελλάδα µέχρι το τέλος του µήνα (Ιουνίου) θα θεσµοθετήσει τα Θαλάσσια Πάρκα του Ιονίου και των Νοτίων Κυκλάδων, προαναγγέλλοντας και άλλα Θαλάσσια Πάρκα σε επόµενο στάδιο.
Να σηµειωθεί ότι τα θαλάσσια πάρκα είναι µια εκκρεµότητα αρκετών µηνών, η ανακοίνωση της οποίας πριν από έναν χρόνο είχε προκαλέσει εντονότατες αντιδράσεις από την Τουρκία. Παρά το γεγονός ότι τα Θαλάσσια Πάρκα θα περιορίζονται µόνο εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων των 6 ν.µ., η τουρκική αντίδραση εστιάζεται στην επαναφορά της θεωρίας των «Γκρίζων Ζωνών», καθώς η Τουρκία υποστηρίζει ότι πολλές από τις νησίδες και βραχονησίδες που θα περιλαµβάνονται στα Θαλάσσια Πάρκα είναι «αµφισβητούµενης κυριαρχίας».
Ωστόσο οι δηλώσεις του Πρωθυπουργού από την Νίκαια αφορά Θαλάσσιο Πάρκο στις Νότιες Κυκλάδες, γεγονός που αφήνει εκτός του σχεδιασµού για επόµενη φάση έναν µεγάλο αριθµό νησίδων που αµφισβητεί η Τουρκία και οι οποίες, σε ανεπίσηµους χάρτες που είχαν δει το φως της δηµοσιότητας, περιλαµβάνονταν στο Θαλάσσιο Πάρκο.
Η Τουρκία µε απόλυτη σαφήνεια έχει θέσει επί τάπητος, τις παράνοµες µονοµερείς αξιώσεις / απαιτήσεις της για το Αιγαίο το οποίο θέλει να το «κόψει» στα δύο, βασιζόµενη στις πάγιες και αδιάλλακτες θέσεις της πως τα νησιά στο Ανατολικό Αιγαίο «απλά κάθονται» στην υφαλοκρηπίδα της Ανατολίας.
Ακόµα όµως και αυτή η «περιορισµένη» εξαγγελία του Πρωθυπουργού προκάλεσε την έντονη ενόχληση και αντίδραση της Τουρκίας.
Σύµφωνα µε τουρκικά µέσα ενηµέρωσης και δηλώσεις τουρκικών διπλωµατικών πηγών στο πρακτορείο Anadolu, η Άγκυρα εξετάζει «προληπτικά µέτρα» έναντι πιθανών «µονοµερών ενεργειών» της Αθήνας, ενώ παράλληλα προωθεί τις δικές της πρωτοβουλίες περιβαλλοντικής προστασίας στις τουρκικές θάλασσες.
Η τουρκική αντίδραση επικεντρώνεται στον ενδεχόµενο επηρεασµό περιοχών που η Άγκυρα θεωρεί ότι εµπίπτουν σε «αµφισβητούµενα ύδατα». Σύµφωνα µε τη φιλοκυβερνητική εφηµερίδα Daily Sabah, η Τουρκία παρακολουθεί στενά αν τα θαλάσσια πάρκα που σχεδιάζει να ανακοινώσει η Ελλάδα θα εκτείνονται σε θαλάσσιες περιοχές µε διµερείς διαφορές, ιδίως στο Αιγαίο. Όπως σηµειώνει το δηµοσίευµα, η Άγκυρα παρότι δηλώνει υπέρµαχος της περιβαλλοντικής προστασίας, επιµένει ότι οι πρωτοβουλίες αυτές δεν πρέπει να συγκαλύπτουν γεωπολιτικά κίνητρα.
«Οποιαδήποτε προσπάθεια δηµιουργίας ζωνών προστασίας που µπορεί να επηρεάσει το καθεστώς αµφισβητούµενων περιοχών είναι απαράδεκτη», τονίζουν τουρκικές διπλωµατικές πηγές. Η Άγκυρα υπογραµµίζει πως διεθνείς περιβαλλοντικές συµβάσεις δεν µπορούν να αξιοποιούνται για την «υπονόµευση των δικαιωµάτων παράκτιων κρατών».
Το ερώτηµα που εύλογα εγείρεται µετά τις «τροχειοδεικτικές βολές» της Τουρκίας, είναι πως σκοπεύει να προχωρήσεις στην άσκηση κυριαρχίας η Αθήνα αλλά και πως θα υλοποιήσει τις δεσµεύσεις που έχει αναλάβει στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Τι ακριβώς θα συζητήσουν σε µια επόµενη (αν και όποτε γίνει) Συνάντηση Κορυφής οι κ.κ. Μητσοτάκης και Ερντογάν µε δεδοµένο ότι το «µπλόκο» της Τουρκίας στα θαλάσσια πάρκα. Και βέβαια εδώ και πάλι προστίθεται ένα ακόµα θέµα: Τι θα γίνει µε την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου και την πόντιση καλωδίου, έργο που χρηµατοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει σταµατήσει τουλάχιστον για την ώρα, καθώς η Τουρκία µε πολεµικά πλοία «πολιορκεί» την Κάσο και «απαγορεύει» κάθε κίνηση στα διεθνή ύδατα για νόµιµες έρευνες προκειµένου να προχωρήσει το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης;
