Το ασπρόμαυρο κυριαρχεί πολύ συχνά στην προσέγγιση των διεθνών σχέσεων στην δημόσια συζήτηση – ακόμη και σ’ εκείνην που περνιέται για σοβαρή. (Αυτό δεν ισχύει μόνο για τα δικά μας. Ισχύει – και με το παραπάνω! – στις χώρες με λεγόμενα ανεπτυγμένα πολιτικά και μηντιακά συστήματα. Και εκεί βλέπει κανείς υπεραπλουστεύσεις και αστείες θεωρίες και συμπεράσματα που οδηγούν π.χ. σε Τραμπ. Αλλά… ας μείνουμε στα δικά μας). Τον τελευταίο καιρό είχαμε περιπτώσεις/παραδείγματα που καλά θα κάναμε να έχουμε προσέξει περισσότερο, καθώς ως χώρα και ως λαός και ως πολιτικό σύστημα ζούμε σε μια περιοχή και σε έναν χρόνο όπου το γεωπολιτικό, οι εφηρμοσμένες διεθνείς σχέσεις παίζουν σημαντικό ρόλο. Και κινδυνεύουν να παίξουν ακόμη σημαντικότερο.
Δείτε για παράδειγμα την επιδείνωση των Αμερικανο-Ρωσικών. Ξέρετε, εκείνων που θα πήγαιναν να εξομαλυνθούν επί Τραμπ, να γεφυρωθούν χάσματα, χειραψίες Τραμπ-Πούτιν κλπ. Προέκυψε αντ’ αυτού επιδείνωση. Με πρόσκαιρη απόληξη την αναγγελία νέας γενεάς κυρώσεων κατά της Μόσχας: με 419 ψήφους υπέρ και …3 κατά στην Βουλή των Αντιπροσώπων, με 98 υπέρ και 2 κατά στην Γερουσία (και με «πρόνοια» να μπει η Ρωσία στο ίδιο τσουβάλι με Ιράν και Β. Κορέα) προχώρησε σειρά οικονομικών κυρίως απαγορεύσεων. Ο Αμερικάνος Πρόεδρος πήγε προς στιγμήν να αντιδράσει, τελικά δήλωσε ότι δεν θα θέσει βέτο (το οποίο θα παρακαμπτόταν, άλλωστε). Η δε Ρωσία ανακοίνωσε αντίποινα, με το μεγαλύτερο κύμα απελάσεων Αμερικανών διπλωματών – 455 τον αριθμό. Έως εδώ, τίποτε το αληθινά «καινούργιο», απλώς μια επάνοδος σε ψυχροπολεμική ατμόσφαιρα. Το αληθινό ενδιαφέρον ήταν ότι οι Ευρωπαίοι … αντέδρασαν σαν να τους τσίμπησε αλογόμυγα. Με ένα κάποιο ιδεολογικό περίβλημα – ότι δεν μπορεί «μονομερείς αποφάσεις να βλάπτουν συμμάχους» – η Ευρώπη, δηλαδή η Γερμανία, είδε ότι οι Αμερικανικές απαγορεύσεις θα μπορούσαν να βλάψουν δικές τους επιχειρήσεις. Π.χ. να… καθυστερήσουν τον Nord Stream-2, ή και να τον παγώσουν. Παρευθύς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρεκλήθη από το Βερολίνο να… ετοιμάσει αντίμετρα κατά της Ουάσιγκτων. Τα ετοιμάζει.
Αν αυτά είναι μακριά μας, δείτε ένα άλλο με σημασία διεθνών σχέσεων που μας αφορά πολύ περισσότερο. Είχαμε/έχουμε την υπόθεση των ερευνών της Total στο Οικόπεδο 11 της Κυπριακής ΑΟΖ για υδρογονάνθρακες, με απειλές-διεκδικήσεις της Τουρκίας. είδαμε τις αρμάδες ΗΠΑ, Γαλλίας κοκ να περιπλέουν στο πλοίο-γεωτρύπανο West Capella την στιγμή που η Τουρκία επιχειρούσε ήπια παρενόχληση. είδαμε την Άγκυρα να επιχειρεί να οργανώσει δικές της γεωτρήσεις σε διεκδικούμενα («υπέρ των Τουρκοκυπρίων») τμήματα των Οικοπέδων 5 και 6. Έως εδώ τίποτε το ακραίο ή μη αναμενόμενο – αν και, στην περίπτωση που οι Τούρκοι ξεκινούν έστω έρευνες με διεθνή ανοχή θα μείνει πίσω ισχυρό ίχνος προβλήματος!
Όμως ήδη προέκυψε πρόσθετη εμπλοκή: με Τουρκική άδεια (ΝΑVTEX) πλοία του Αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού θα διενεργήσουν ανθυποβρυχιακή άσκηση με ρυμουλκούμενο sonar στην περιοχή του – διεκδικούμενου, θυμίζουμε – Οικοπέδου 6 της Κυπριακής ΑΟΖ. Ακολούθησε άλλη Τουρκική NAVTEX για διαφορετική άσκηση. Η Λευκωσία θορυβήθηκε, ζήτησε διευκρινίσεις, έλαβε μισόλογα (πινγκ-πονγκ Στέητ Ντηπάρτμεντ/Πενταγώνου.) Ευελπιστούν οι Κύπριοι ότι πρόκειται για άγαρμπη κίνηση που αφορά κοινή/Νατοϊκή άσκηση ΗΠΑ-Τουρκίας, άρα μικρότερης επικινδυνότητας το ότι η άδεια δόθηκε από Τουρκία αντί για Κύπρο.
Όμως… το ερωτηματικό παραμένει, δυσάρεστο. Δείγμα, ακριβώς, πολυπλοκότητας.
