Συνέντευξη στον ΧΡΗΣΤΟ ΚΥΜΠΙΖΗ για την Κυριακάτικη Kontranews
Την αισιόδοξη πρόβλεψη πως μετά από έναν δύσκολο χειμώνα, η πανδημία του κορωνοϊού πιθανόν να μετατραπεί σε ενδημία με «εποχικές ή τοπικές εξάρσεις» κάνει μέσω της Κυριακάτικης Kontranews, o Γιάννης Τούντας. Ο καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής καταθέτει την άποψή του για τα μέτρα, απαντά στο αν θα χρειαστεί να κάνουμε και τέταρτη δόση εμβολίου και εξηγεί γιατί δεν θεωρεί απαραίτητο το κλείσιμο των σχολείων.
Ποια είναι η άποψή σας για τα νέα μέτρα;
Όταν βρισκόμαστε σε έξαρση του επιδημιολογικού κύματος, όπως εδώ και 15 μέρες, πρέπει να λαμβάνονται νέα μέτρα, αρά ήταν αναγκαία, αν και πιστεύω πως θα έπρεπε να ληφθούν νωρίτερα, στην έναρξη αυτής της επιδημικής έκρηξης…
Θα πρέπει να λήξουν τα μέτρα στις 16/1 όπως είναι και ο στόχος ή θα πρέπει να δούμε τα επιδημιολογικά δεδομένα τότε;
Αυτό θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη του επιδημιολογικού κύματος, αλλά με τα νούμερα που βλέπουμε τις τελευταίες μέρες είναι φανερό ότι τα μέτρα όχι μόνο δεν θα πρέπει να χαλαρώσουν, αλλά θα πρέπει να ενταθούν το επόμενο διάστημα, διότι πρόκειται για μία, αναπάντεχης ταχύτητας, διάδοση της Όμικρον, που θα επεκτείνει την επιδημία σε πολύ μεγάλο βαθμό. Ακόμα και αν τα συμπτώματα είναι ηπιότερα, δεν παύει να αποτελεί μια εξέλιξη, η οποία θα προκαλέσει περισσότερες νοσηλείες και θα πιέσει το ΕΣΥ.
Λέτε ότι πρέπει να ενταθούν τα μέτρα… Δηλαδή τι προτείνετε;
Ένα από τα μέτρα που έχω προτείνει είναι η επέκταση του υποχρεωτικού εμβολιασμού σε μερικές κατηγορίες του πληθυσμού. Σε άτομα άνω των 65 ετών, σε εργαζόμενους που έρχονται σε επαφή με πολλά άτομα, όπως οι εργαζόμενοι στην εστίαση, στα σώματα ασφαλείας, στα ΜΜΜ. Άλλο είναι ο υποχρεωτικός εμβολιασμός και άλλο είναι ότι όποιος δεν εμβολιάζεται, πληρώνει. Υποχρεωτικός εμβολιασμός σημαίνει ότι πρέπει να εμβολιαστείς αν θες να διατηρήσεις τη δουλειά σου ή αν θέλεις να μετακινηθείς ή αν θα έχεις πρόσβαση σε δημόσιες δραστηριότητες και υπηρεσίες.
Τα σχολεία πρέπει να ανοίξουν κανονικά μετά τις διακοπές;
Τα σχολεία αυτή τη στιγμή δεν αποτελούν μεγάλη απειλή για την περαιτέρω διάδοση της επιδημίας. Μέχρι τώρα. εκεί έχουμε δει χαμηλά επιδημιολογικά δεδομένα αύξησης των κρουσμάτων, οπότε δεν θεωρώ ότι υπάρχει -μέχρι στιγμής- θέμα για τα σχολεία. Αυτό που όμως σίγουρα θα βοηθήσει, είναι με το άνοιγμα των πανεπιστημίων να επανέλθει η τηλεκπαίδευση.
Όσον αφορά τα μέτρα… Δεν είναι οξύμωρο να μπαίνει όριο στα γήπεδα, αλλά όχι στην εστίαση ή σε άλλα θεάματα; Πχ οι ίδιοι που δεν θα πάνε στο γήπεδο, θα κάτσουν δίπλα δίπλα και χωρίς μάσκες σε μία καφετέρια και θα δουν το παιχνίδι από την τηλεόραση…
Μέτρα περιοριστικά μπήκαν και στην εστίαση… Ασφαλώς και η εστίαση και οι χώροι διασκέδασης και τα γήπεδα αποτελούν πηγή για τη διάδοση της επιδημίας. Αυτό που μπορεί κάποιος να πει πως ήταν υπερβολικά αυστηρό, ήταν το όριο των 1.000 ατόμων στα γήπεδα. Όπως συμβαίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, θα μπορούσε αυτό το νούμερο να ήταν μεγαλύτερο, διότι στα γήπεδα υπάρχει η δυνατότητα ακόμα και με 5.000 να διατηρηθούν οι αποστάσεις.
Η τρίτη δόση μας προστατεύει από την Όμικρον;
Μας προστατεύει και μάλιστα σημαντικά και από την Όμικρον και από τη Δέλτα. Είναι πολύ πιο αποτελεσματική η ανοσία που επιτυγχάνει η τρίτη δόση…
Μας προστατεύει από τη βαριά νόσηση ή από το να μην κολλήσουμε καθόλου;
Και τα δύο. Αλλά κυρίως αυτό που μετράει είναι να μην νοσήσουμε βαριά. Διότι βλέπουμε ότι υπάρχουν και αρκετές περιπτώσεις πλήρως εμβολιασμένων οι οποίοι μολύνονται. Δεν είμαστε άτρωτοι απέναντι στην Όμικρον, απλώς η μόλυνση είναι πιο περιορισμένη απ’ ότι θα ήταν χωρίς τον εμβολιασμό, αλλά αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι νοσούμε πιο ελαφριά. Έτσι και αλλιώς, με τα μέχρι τώρα δεδομένα, φαίνεται πως η Όμικρον κάνει ηπιότερα συμπτώματα και αυτό είναι αισιόδοξο. Αλλά όταν μιλάμε για μεγάλα νούμερα, όταν λέμε ότι χιλιάδες Έλληνες θα μολυνθούν το επόμενο διάστημα, καταλαβαίνετε ότι στις μεγάλες ηλικίες και στα ευάλωτα άτομα, αυτό θα μεταφραστεί και σε βαριές νοσηλείες και σε απώλειες ζωής.
Θα κάνουμε και τέταρτη δόση;
Θα το δούμε… Και θα δούμε και τι θα γίνει και στο Ισραήλ, αν η τέταρτη δόση όντως βοηθάει. Θα έλεγα ότι είναι πιθανόν να βοηθάει, διότι βλέπουμε ότι η ανοσία από αυτά τα εμβόλια μετά από κάποιους μήνες αρχίζει και μειώνεται. Στην αρχή λέγαμε στους έξι μήνες, τώρα φαίνεται ότι πέφτει στους τρεις μήνες. Και στις μεγάλες ηλικίες μπορεί ακόμα και πιο γρήγορα. Οπότε είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί μια τέταρτη δόση μετά από 3-4 μήνες. Θα το ξέρουμε σε λίγο καιρό…
Υπάρχει δηλαδή η πιθανότητα να χρειάζεται να κάνουμε το εμβόλιο κάθε 3-4 μήνες;
Είναι και αυτό ένα ενδεχόμενο αν και πιστεύω ότι θα έχουμε πιο θετικές εξελίξεις τους επόμενους μήνες σε δύο επίπεδα. Το ένα είναι ότι θα έχουμε καινούρια εμβόλια, πιο αποτελεσματικά -ήδη γίνονται έρευνες σε όλο τον κόσμο-, ενώ έχουμε και φάρμακα, τα οποία φαίνεται να είναι πιο αποτελεσματικά όλο και περισσότερο. Επίσης, η εξέλιξη με την Όμικρον που την καθιστά πιο μεταδοτική πιθανόν να οδηγήσει και σε μια επίσπευση της καταπολέμησης της πανδημίας διεθνώς. Διότι ξέρουμε πολύ καλά ότι οι ιοί μεταλλάσσονται συνέχεια, αλλά όταν αυτές οι μεταλλάξεις οδηγούν σε αυξημένη μολυσματικότητα, οδηγούν και σε μειωμένη τοξικότητα. Αυτά πάνε χέρι – χέρι… Η λογική είναι «για να μολύνεις περισσότερους, πρέπει να σκοτώνεις λιγότερους». Έτσι λοιπόν μπορεί αυτή η εξέλιξη με την Όμικρον, συν τους εμβολιασμούς, να οδηγήσει μέσα στο 2022 στο σβήσιμο της πανδημίας, μετατρέποντας της σε ενδημία. Δηλαδή ο ιός θα υπάρχει και θα δημιουργεί σποραδικά κρούσματα με εποχικές ή τοπικές εξάρσεις, κάτι σαν τη γρίπη δηλαδή. Πιθανόν δηλαδή να δούμε την Άνοιξη φως στο τούνελ, αλλά για να γίνει αυτό θα πρέπει να σταθούμε όρθιοι τους επόμενους 2-3 μήνες, διότι θα περάσουμε έναν δύσκολο χειμώνα.
