Το παρασκήνιο και οι «καραμπόλες» της τελευταίας στιγμής, στον σχηματισμό της πρώτης κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ, της «κυβέρνησης της αλλαγής», μετά την ανεπανάληπτη νίκη της 10ης Οκτωβρίου 1981, «σημάδεψε» τη μοίρα ενός μετέπειτα πρωταγωνιστή.
Ο λόγος για τον Κώστα Σημίτη. Δεν θα αναφερθούμε εδώ (το έχουμε πράξει στο παρελθόν με άλλες αφορμές) στην πολυκύμαντη σχέση μίσους-αγάπης, συμπόρευσης και σύγκρουσης, του μετέπειτα πρωθυπουργού με τον ιστορικό ηγέτη της προοδευτικής παράταξης.
Η πρώτη πάντως σύγκρουση, παρ’ ολίγο να αποβεί «μοιραία» για την πολιτική του σταδιοδρομία. Ηταν το 1978 όταν κυκλοφόρησε με ευθύνη του, ως αρμόδιου εκ μέρους του Εκτελεστικού Γραφείου, αφίσα για την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας, που κρίθηκε ότι αντιστρατευόταν, ή, σε κάθε περίπτωση, «θόλωνε» την κομματική γραμμή, που ήταν εναντίον της ένταξης της χώρας στην τότε ΕΟΚ.
Η σύγκρουση εκείνη απασχόλησε δι’ ολίγων τον προσκείμενο στον προοδευτικό χώρο Τύπο, καθώς παρά τη σαφή ροπή των πραγμάτων, προς κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, τα εσωτερικά του Κινήματος δεν αποτελούσαν ιδιαίτερα ελκυστικό ανάγνωσμα, όπως συνέβαινε αργότερα.
Σε κάθε περίπτωση, ο Κώστας Σημίτης υποχρεώθηκε σε παραίτηση από το κορυφαίο καθοδηγητικό όργανο, αλλά και οικειοθελή αποχή από τα κομματικά δρώμενα.
Ενώ δε στις εκλογές του 1977 είχε την ευθύνη, μαζί με τον Ακη Τσοχατζόπουλο (πως τα φέρνει η ζωή…) της κινητοποίησης των κομματικών οργανώσεων, το 1981 «έλαμψε δια της απουσίας» του.
Δεν συμπεριελήφθη στα ψηφοδέλτια, ενώ το όνομα του απουσίαζε από όλες τις πιθανές μορφές του κυβερνητικού σχήματος και τα πιθανά σενάρια.
Εδώ όμως ήρθε ο ρόλος του τυχαίου, που ανέτρεψε τα δεδομένα, τουλάχιστον ως προς τον Κώστα Σημίτη. Πριν ακόμη ξεκινήσει η προεκλογική περίοδος, είχε διαμορφωθεί, σχεδόν ως βεβαιότητα, η εντύπωση πως υπουργός Γεωργίας θα αναλάμβανε ο εξ Ηλείας βουλευτής Γιάννης Σκουλαρίκης.
Η εντύπωση αυτή ενισχυόταν, όχι μόνο από την αγροτική του περιφέρεια, αλλά και ότι είχε αναλάβει την κοινοβουλευτική ευθύνη του συγκεκριμένου τομέα.
Όμως, κατά το σχηματισμό του κυβερνητικού σχήματος προέκυψε κενό στο υπουργείο Δημόσιας Τάξης και αναζητούνταν το κατάλληλο πρόσωπο που θα αναλάμβανε αυτό το νευραλγικό υπουργείο. Ο Ανδρέας Παπανδρέου, μετά από συζητήσεις και πολλή σκέψη, κατέληξε στον εξ Ηλείας βουλευτή, γνώριμό του από τα χρόνια των δημοκρατικών αγώνων, στη δεκαετία του ‘60.
Τότε όμως προέκυψε κενό στο υπουργείο Γεωργίας, το σημερινό Αγροτικής Ανάπτυξης. Λέγεται πως η ιδέα για τον Κώστα Σημίτη, στο συγκεκριμένο υπουργείο, ανήκε στον Αντώνη Λιβάνη.
Το βέβαιο είναι ότι την υιοθέτησε ασμένως ο Ανδρέας Παπανδρέου, εκτιμώντας ιδιαίτερα, όπως γράφτηκε, τα ευρωπαϊκά διαπιστευτήρια του στελέχους του.
