Οι Παλαιστίνιοι αγρότες μάχονται για την επιβίωση – Ξηρασία και βία των εποίκων κάνουν το 2025 τη χειρότερη χρονιά ελαιοσυγκομιδής στη Δυτική Όχθη

Μάχη για να επιβιώσουν δίνουν οι Παλαιστίνιοι αγρότες στη Δυτική Όχθη, καθώς η φετινή συγκομιδή της ελιάς ήταν από τις χειρότερες που έχουν καταγραφεί ποτέ εξαιτίας τόσο της βίας των Ισραηλινών εποίκων, όσο και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Η κακή σοδειά σημαίνει ότι περίπου 100.000 παλαιστινιακές οικογένειες που εξαρτώνται από τους ελαιώνες τους θα υποφέρουν, κάτι που επιδεινώνει ακόμη περισσότερο την οικονομική κατάσταση των Παλαιστινίων, η οποία ήταν ήδη σε κακή κατάσταση λόγω της απαγόρευσης εργασίας στο Ισραήλ από την έναρξη του πολέμου στις 7 Οκτωβρίου 2023.

Το Συμβούλιο Ελιάς της Παλαιστινιακής Αρχής δεν έχει ακόμη δημοσιεύσει επίσημα στοιχεία σχετικά με τη συγκομιδή της ελιάς φέτος, αλλά εκτιμάται ότι δεν θα υπερβαίνει τις 10.000 τόνους. Η μέση συνολική συγκομιδή ελιών στη Δυτική Όχθη κατά την τελευταία δεκαετία ανερχόταν σε πάνω από 100.000 τόνους ετησίως. Σύμφωνα με αυτή την εκτίμηση, θα είναι δυνατή η παραγωγή μόλις 2.200 τόνων ελαιόλαδου τη φετινή χρονιά.

Το 2024, παρά τη βία των εποίκων και την περιορισμένη πρόσβαση στους ελαιώνες, πραγματοποιήθηκε η συγκομιδή 122.000 τόνοι ελιάς στη Δυτική Όχθη. Το 2023, η συγκομιδή ήταν επίσης φτωχή, όπως και φέτος, αλλά ο κύριος λόγος τότε ήταν ο πόλεμος που ξέσπασε λίγο πριν τη συγκομιδή, ο οποίος οδήγησε στην απαγόρευση της συγκομιδής ελιών από τον ισραηλινό στρατό σε πολλές περιοχές της Δυτικής Όχθης.

«Εξαρτώμενοι» από τον καιρό

Σε αντίθεση με τους Ισραηλινούς ελαιοκαλλιεργητές, οι Παλαιστίνιοι αγρότες σπάνια ποτίζουν τους ελαιώνες τους λόγω και της περιορισμένης πρόσβασης σε νερό και βασίζονται κατά κύριο λόγο στις βροχοπτώσεις, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα, η καλλιέργεια της ελιάς από τους Παλαιστινίους να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στις καιρικές συνθήκες αλλά και στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Ειδικότερα, κατά τον χειμώνα του 2024-2025 σημειώθηκε μία από τις πιο σοβαρές ξηρασίες που έχουν καταγραφεί ποτέ στην περιοχή, με μόνο το 40% της μέσης ετήσιας βροχόπτωσης και πολύ μικρό αριθμό βροχερών ημερών. Επιπλέον, οι ελιές είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στους καύσωνες, αρκετοί εκ των οποίων σημειώθηκαν την περασμένη άνοιξη και το καλοκαίρι.

Ωστόσο, εκτός από τον καιρό οι Παλαιστίνιοι αγρότες έχουν να αντιμετωπίσουν και τη βία των Ισραηλινών εποίκων εναντίον τους, η οποία έχει επιδεινώσει σημαντικά την κρίση της ελιάς.

Σε ζεστά και ξηρά χρόνια, μπορούν να ποτίζουν τα δέντρα μία φορά το μήνα χρησιμοποιώντας μια δεξαμενή νερού που σύρεται από τρακτέρ. Όμως, πολλοί Παλαιστίνιοι αγρότες, φοβούμενοι τους βίαιους εποίκους, δεν μπορούσαν να έχουν ελεύθερη πρόσβαση στη γη τους φέτος, δεν μπόρεσαν να ποτίσουν τις ελιές τους κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ενώ κάποιοι έποικοι έκλεψαν καρπούς από τις ελιές των Παλαιστινίων.

«Πολλοί κάτοικοι εξαρτώνται πλήρως από τις ελιές», δήλωσε ο στην ισραηλινή εφημερίδα Haaretz, Αγιούμπ Αμπού Χαΐλα, αγρότης από το χωριό Ντέιρ Ιστίγια, βόρεια του οικισμού Αριέλ. «Είναι η χειρότερη χρονιά από τότε που ήμουν παιδί», σημείωσε, ο οποίος μαζεύει ελιές εδώ και 50 χρόνια.

«Πέρυσι, είχαμε το 30% των βροχοπτώσεων και το 10% της ποσότητας ενός κανονικού έτους. Κάποια δέντρα παρήγαγαν 100 κιλά, ενώ φέτος δεν έδωσαν ούτε μία ελιά. Ο πρώτος λόγος είναι η κλιματική αλλαγή και το ξηρό περιβάλλον. Ο δεύτερος λόγος είναι η βία των εποίκων. Οι αγρότες δεν μπορούν να φτάσουν στα χωράφια τους, όχι μόνο κατά τη διάρκεια της περιόδου της συγκομιδής. Αν μπορούσαμε να τα ποτίσουμε, να τα λιπάνουμε και να καλλιεργήσουμε τα δέντρα, δεν θα ήταν τόσο τρομερό», προσέθεσε.

Ο ίδιος ο Αμπού Χαΐλα έχει πέσει θύμα της βίας των Ισραηλινών εποίκων, καθώς πριν από δύο εβδομάδες, ο ισραηλινός στρατός συνέλαβε τον ίδιο και τον γιο του. Ο στρατός τους κράτησε δεμένους με χειροπέδες και με δεμένα μάτια για πέντε ώρες, και στη συνέχεια είπε στον Αμπού Χαΐλα ότι του απαγορεύεται να ταξιδεύει στον δρόμο που οδηγεί στον οικισμό Γιακίρ, παρόλο που πολλά από τα δέντρα του είναι φυτεμένα κατά μήκος του δρόμου. «Ρώτησα αν μπορούσα να πάω με έναν γάιδαρο στα χωράφια μου και είπαν ότι απαγορεύεται», θυμήθηκε. «Πολλοί αγρότες όπως εγώ δεν μπορούν να φτάσουν στα δέντρα τους», συμπλήρωσε.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι έποικοι έβαλαν φωτιά σε ένα τζαμί δίπλα στο χωριό του και έγραψαν κακόβουλα γκράφιτι στους τοίχους του χωριού.

«Οι αγρότες στην Παλαιστίνη αγωνίζονται για να επιβιώσουν», δήλωσε ο Φαγιάντ Φαγιάντ, επικεφαλής του Συμβουλίου Ελιάς της Παλαιστινιακής Αρχής. «Το 80% του νερού της Παλαιστίνης βρίσκεται υπό τον έλεγχο του Ισραήλ. Δεν υπάρχουν προϋπολογισμοί ούτε σχέδια», προσέθεσε.

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ και τον ισραηλινό στρατό, οι έποικοι επιδόθηκαν σε πρωτοφανή βία εναντίον Παλαιστινίων και Ισραηλινών που προσπαθούσαν να τους βοηθήσουν με τη συγκομιδή. Μόνο τον Οκτώβριο, ο ΟΗΕ κατέγραψε 264 επιθέσεις, με τραυματισμούς ανθρώπων και υλικές ζημιές, οι περισσότερες από τις οποίες σχετίζονταν με τη συγκομιδή της ελιάς.

Κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους, έποικοι και Ισραηλινοί έκοψαν αμέτρητα δέντρα. Ο στρατός ξερίζωσε 3.100 δέντρα που ανήκαν στο χωριό αλ Μουγκχαγίρ, βορειοανατολικά της Ραμάλα, ως αντίποινα για μια ένοπλη επίθεση κοντά σε έναν οικισμό της περιοχής.

Η παραγωγή ελαιόλαδου είναι επίσης ένας από τους σημαντικότερους γεωργικούς τομείς στη Λωρίδα της Γάζας. Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, δεν υπήρξε καθόλου συγκομιδή ελιάς στη Γάζα. Πριν από τον πόλεμο, στην Γάζα υπήρχαν περίπου 1,1 εκατομμύρια ελαιόδεντρα, από τα οποία περίπου 1 εκατομμύριο έχουν καταστραφεί τα τελευταία δύο χρόνια. Μια έρευνα που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα από τον ΟΗΕ ανέφερε ότι οι κάτοικοι της Γάζας είχαν πρόσβαση μόνο στο 4% περίπου της γεωργικής γης της περιοχής.

Πηγή: Haaretz