Η δημόσια συζήτηση πήγε απότομα στο 2007 και στις πυρκαγιές της Ηλείας με την αποκάλυψη του βίντεο της Σπάρτης, που οδήγησε στην αποπομπή ενός υπουργού και στη διαγραφή ενός «γαλάζιου» δημάρχου την πλέον κατάλληλη στιγμή: βλέπετε, η συγκυρία είναι τέτοια που είναι καλό να θυμόμαστε όχι μόνο τί έγινε το 2007, αλλά κυρίως την νοοτροπία των «βαλιτσών» και της φράσης «δίναμε λεφτά σ’ όποιον μιλούσε ελληνικά», που οδήγησε σε ευρύτερες και δραματικές συνέπειες.
Γιατί, μετά το 2007 ήρθε το 2008 και το 2009. Η νοοτροπία της Ηλείας, λοιπόν, εφαρμόστηκε από την κυβέρνηση Καραμανλή, ως τον Οκτώβριο του 2009 που ο τότε πρωθυπουργός αποφάσισε να δραπετεύσει. Εκτός, λοιπόν, από τις «βαλίτσες με λεφτά» στην Ηλεία, είχαμε και το «Πακέτο Χατζηγάκη», όπως επίσης και την εκτόξευση των δαπανών του κράτους.
Για ενάμιση περίπου χρόνο, η κυβέρνηση Καραμανλή είχε καταφέρει να παράγει μηνιαίως έλλειμμα της τάξης των 3 δισεκατομμυρίων ευρώ, με αποτέλεσμα έγκυροι αναλυτές του συνδρομητικού Kreport να υπολογίζουν ότι τον τελευταίο χρόνο διακυβέρνησης της χώρας από τον ανιψιό του ιδρυτή της ΝΔ, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας ανέβαινε καθημερινά –είτε ήταν εργάσιμη, είτε σαββατοκύριακο, είτε αργία…- 100 εκατομμύρια ευρώ!
Κάπως έτσι, λοιπόν, ο ίδιος ο Πέτρος Δούκας έστειλε την προπαραμονή Χριστουγέννων του 2008 ένα υπόμνημα στον τότε πρωθυπουργό προειδοποιώντας τον ότι θα γινόταν δύσκολος ο δανεισμός. Επίσης, η Κομισιόν είχε αρχίσει να προειδοποιεί την ελληνική κυβέρνηση ότι τα πράγματα γίνονται δύσκολα, ενώ μετά την αλλαγή φρουράς στο Μαξίμου τον Οκτώβριο του 2009, είχε φανεί ότι η Ελλάδα είναι σε τραγική κατάσταση.
Τα δημοσιεύματα που παρουσίαζαν τη χώρα μας ως τον «αδύναμο κρίκο» της Ευρωζώνης διαδέχονταν το ένα το άλλο, τα επιτόκια των ελληνικών δεκαετών ομολόγων είχαν πάρει την ανιούσα και, κάπως έτσι, φτάσαμε στο Καστελλόριζο, στα Μνημόνια και στη «μαύρη» δεκαετία των διαλυμένων ονείρων και της χαμένης γενιάς. Με αφορμή, λοιπόν, όσα έγιναν τότε, καλό είναι να θυμόμαστε κάποια πράγματα για να μην τα ξαναπάθουμε. Γιατί, ίσως τελικά, το 2009 και το 2010 να μην είναι πολύ μακριά από το σήμερα.
Εδώ και μέρες, αρκετά δημοσιεύματα στέκονται στο υπέρογκο δημόσιο χρέος της χώρας μας, που μπήκε σε καθεστώς οιονεί χρεοκοπίας με χρέος κάτι παραπάνω από 110% του ΑΕΠ και τώρα έχει ξεπεράσει το… 200%! Επίσης, τα ελληνικά ομόλογα, έπειτα από μία δεκαετία θυσιών, παραμένουν στην κατηγορία «σκουπίδια» – είναι προφανές και αυτονόητο ότι αυτή η κατάταξη δεν αξίζει στους Έλληνες και τις θυσίες μας.
Η ανάκαμψη της οικονομίας οδήγησε εκ νέου στην έκρηξη του ελλείμματος στο ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών –κάτι που προφανώς δείχνει ότι η οικονομική ανάκαμψη είναι ευθέως ανάλογη και με την τρανταχτή ανάκαμψη των διαρθρωτικών προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας. Όλα αυτά, την ώρα που τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων αυξάνονται επικίνδυνα και όλα δείχνουν ότι ο κύκλος του ακριβού χρήματος θα ανοίξει νωρίτερα για την Ελλάδα.
Η ΕΚΤ σκέφτεται σοβαρά να αυξήσει τα επιτόκιά της, άλλες τράπεζες το έχουν ήδη κάνει. Συμπερασματικά, μπορεί να αποδειχθεί ότι το 2022 δεν είναι πολύ μακριά από το 2010 –πολλώ δε μάλλον που οι ανατιμήσεις στην ενέργεια, τα καύσιμα και τα βασικά είδη διατροφής δεν επιτρέπουν στην κυβέρνηση να αγνοήσει την απελπισία και την απόγνωση της κοινωνίας. Σε κάθε περίπτωση, είναι τουλάχιστον καλό να γνωρίζουμε όλα τα δεδομένα και το πού βρισκόμαστε ακριβώς, ώστε να μην οδηγηθούμε στις –όποιες- εξελίξεις ανυποψίαστοι για την βοή των πλησιαζόντων γεγονότων. Να μην γίνει, δηλαδή, ότι γινόταν το 2009 και το 2010. Γιατί μετά, είδαμε τί πάθαμε.