«Το μεγαλύτερο πρόβλημα του τραπεζικού συστήματος είναι το υψηλό απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων», ξεκαθάρισε ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, που τόνισε πως σε επίπεδο των τεσσάρων συστημικών τραπεζών προβλέπεται ότι το 2019 να έχουν μειωθεί κατά 40% ή 41 δισεκ. Ευρώ! Το βάρος ειδικά των κόκκινων δανείων, περιορίζουν σημαντικά τις τράπεζες από την χρηματοδότηση της αγοράς, δυσκολεύουν την επιστροφή της εμπιστοσύνης στο τραπεζικό σύστημα και κρατούν μακριά την άρση των Capital Controls. Από την μία η πίεση του συστήματος να αποβάλει αυτό το βάρος και από την άλλη τα «πρόθυμα» funds να πάρουν τα «φιλέτα» των κόκκινων δανείων, ακόμα και αν αυτό σημαίνει πως θα πάρουν και μερικά που δεν θα πληρωθούν ποτέ, φέρνει ραγδαίες εξελίξεις μέσα στο φθινόπωρο. Τραπεζικές πηγές, τονίζουν πως πολλές υποθέσεις περιμένουν να καταλήξει το θέμα με τις αλλαγές στελεχών, στις τράπεζες, που αναμένεται να ολοκληρωθούν μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου.
Τα «κόκκινα ανοίγματα» και τα «κόκκινα δάνεια»
Ο περισσότερος κόσμος, γνωρίζει τα κόκκινα δάνεια, τα οποία είναι τα δάνεια, που δεν εξυπηρετούνται για μεγαλύτερο διάστημα των 90 ημερών. Τώρα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει σπάσει ενήμερα και κόκκινα δάνεια, σε περισσότερες υποκατηγορίες, Τα ενήμερα δάνεια, χωρίζονται σε ενήμερα και σε «forborne ενήμερα». Τα κόκκινα δάνεια, χωρίζονται σε forborne μη εξυπηρετούμενα και τα μη εξυπηρετούμενα. Αυτές οι δύο υποκατηγορίες είναι τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα, (NPE –(Non Permforming Exposures). Τα «forborne», είναι αυτά, που έχουν ρυθμιστεί στο παρελθόν και τώρα, είτε πληρώνονται κανονικά και άρα είναι «forborne ενήμερα», είτε ξανά κοκκινήσανε και είναι «forborne μη εξυπηρετούμενα».
Ένα σχεδόν πανευρωπαϊκό πρόβλημα, οπού η Ελλάδα έχει την δεύτερη θέση με το υψηλότερο ποσοστό κόκκινων ανοιγμάτων (μετά την Κύπρο) που το πρώτο τρίμηνο του 2016, έφτασε το 45% όλων των ανοιγμάτων των ελληνικών τραπεζών ή τα 108,6 δις ευρώ, το χρονοδιάγραμμα της ΤτΕ, προβλέπει δραστικές αλλαγές μέσα στους επόμενους μήνες.
Ειδικά τα κόκκινα δάνεια των επιχειρήσεων, κρατούν δέσμιους τόσο τις τράπεζες που δεν μπορούν να απελευθερώσουν κεφάλαια για νέες δανειοδοτήσεις, όσο και τις ίδιες τις επιχειρήσεις, που με το βάρος τους δανεισμού, δεν μπορούν να προχωρήσουν σε νέες επενδύσεις. Τα στοιχέια της ΤτΕ, δείχνουν πως στον τομέα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων το ποσοστό ΜΕΑ φθάνει στο 67%, στα στεγαστικά το 42% και στα καταναλωτικά το 55%.
Αν και παρά το σημαντικό πρόβλημα, η κεφαλαιακή βάση του τραπεζικού συστήματος παραμένει ισχυρή, με αναληφθείσες προβλέψεις στο 50%, ο κ. Στουρνάρας τόνισε πως «αν δε προσθέσουμε και την αξία των εξασφαλίσεων, τότε η συνολική κάλυψη έναντι κινδύνων φθάνει στο 101% και είναι από τα υψηλότερα στην Ε.Ε.».
Οι βασικές προτεραιότητες που προωθεί η ΤτΕ κατά την αξιολόγηση και έγκριση των στρατηγικών που υποβάλουν οι τράπεζες για τη μείωση των ΜΕΑ είναι:
-Η αποφυγή βραχυπρόθεσμων λύσεων ρύθμισης οφειλών και η παροχή μακροπρόθεσμα βιώσιμων λύσεων ή λύσεων οριστικής διευθέτησης.
-Η συντονισμένη αντιμετώπιση κοινών πιστούχων με καθυστερούμενες οφειλές σε περισσότερες τράπεζες.
-Η αναδιάρθρωση των υπερχρεωμένων βιώσιμων επιχειρήσεων με νέο επιχειρηματικό σχεδιασμό και, αν χρειαστεί, νέα διοίκηση παράλληλα με την αναδιάρθρωση του δανείου.
-Η ενεργητική αξιοποίηση του υπάρχοντος επιπέδου προβλέψεων και εξασφαλίσεων για την οριστική ελάφρυνση του ισολογισμού των τραπεζών από προβληματικά στοιχεία.
-Η ανάπτυξη εντός των τραπεζών νέων μεθόδων οργάνωσης και διαδικασιών, για την αντικειμενική και διαφανή επιλογή λύσεων ρύθμισης οφειλών.
Ήδη οι τράπεζες έχουν καταθέσει τους αναλυτικούς στόχους τους, για κάθε κατηγορία μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων για τα υπόλοιπα δύο τρίμηνα του 2016 και ετήσιους στόχους για το 2017, 2018 και 2019, από τις 24 Ιουνίου. Παράλληλα, έχουν καταθέσει και συγκεκριμένη τεκμηρίωση για τη στρατηγική και τα μέσα που θα χρησιμοποιήσουν.
