Μετά από μια σκληρή διαπραγμάτευση μεταξύ Βορείων και Νοτίων για την κατανομή και τη διαχείριση των 750 δισ. του Ταμείου Ανάκαμψης, το οποίο κράτησε πάνω από 4 ημέρες, τελικά στις 06.30 επιτεύχθηκε η συμφωνία.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ανακοίνωσε τον συμβιβασμό. «Έχουμε συμφωνία».
Πώς θα γίνει η συνολική κατανομή
Η κατανομή των ποσών του Tαμείου Aνάκαμψης (Next Generation EU) έχει ως εξής:
• Recovery and Resilience Facility (RRF) 672.5 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα δάνεια θα είναι 360 δισ ευρώ και οι επιχορηγήσεις 312,5 δισ. ευρώ. Ο νέος μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, ο οποίος θα προσφέρει χρηματοδοτική στήριξη για επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, μεταξύ άλλων σε σχέση με την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και την ανθεκτικότητα των εθνικών οικονομιών, συνδέοντάς τις με τις προτεραιότητες της Ε.Ε. Ο μηχανισμός αυτός θα ενσωματωθεί στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο.
• ReactEU: 47.5 δισ. ευρώ που θα κατανεμηθούν με βάση τη σοβαρότητα των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της κρίσης, συμπεριλαμβανομένου του επιπέδου της ανεργίας των νέων και της σχετικής ευημερίας των κρατών-μελών.
• Horizon Europe: 5 δισ ευρώ θα διατεθούν για το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» για τη χρηματοδότηση ζωτικής σημασίας έρευνας στον τομέα της Υγείας, της ανθεκτικότητας και της πράσινης και της ψηφιακής μετάβασης.
• InvestEU: 5,6 δισ. ευρώ για την αναβάθμιση του προγράμματος το οποίο θα διαδεχθεί από το 2021 το σημερινό επενδυτικό πακέτο Γιούνκερ.
• Rural Development: 7,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν για το Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης με στόχο τη στήριξη των αγροτικών περιοχών στην πραγματοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών που είναι αναγκαίες σύμφωνα με την ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων σύμφωνα με τη νέα στρατηγική για τη βιοποικιλότητα και τη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο».
• Just Transition Fund (JTF): 10 δισ. ευρώ για το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, για να βοηθήσει τα κράτη-μέλη στην επιτάχυνση της μετάβασης στην κλιματική ουδετερότητα.
• RescEU: 1.9 δισ ευρώ θα διατεθούν για τον μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας της Ενωσης, ο οποίος θα επεκταθεί και θα ενισχυθεί για να δώσει στην Ενωση τη δυνατότητα να προετοιμάζεται και να ανταποκρίνεται σε μελλοντικές κρίσεις.
Το 70% των επιχορηγήσεων που παρέχονται από το RRF θα αναληφθεί κατά τα έτη 2021 και 2022. Το υπόλοιπο 30% θα δεσμευτεί πλήρως έως το τέλος του 2023. Κατά κανόνα, ο μέγιστος όγκος των δανείων για κάθε κράτος μέλος δεν θα υπερβαίνει 6,8% του ΑΕΕ του.
Το κλειδί κατανομής δεσμεύσεων του RRF για τα έτη 2021-2022 καθορίζεται σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν.
Στο κλειδί κατανομής για το έτος 2023 το κριτήριο ανεργίας 2015-2019 αντικαθίσταται, σε ισόποση αναλογία, από την απώλεια του πραγματικού που παρατηρήθηκε το 2020 και από τη σωρευτική απώλεια του πραγματικού ΑΕΠ που παρατηρήθηκε κατά την περίοδο 2020-2021 και θα υπολογιστεί από 30 Ιουνίου 2022.
Η Ελλάδα θα λάβει 72 δισ. ευρώ την περίοδο 2021-2027
Το πακέτο χρηματοδοτεί ένα σύνολο προγραμμάτων, ορισμένα με εθνική διάσταση, και άλλα με κεντρική διαχείριση, από την Επιτροπή, με τις περικοπές να επηρεάζουν κυρίως τις δράσεις της Επιτροπής και μόνον οριακά τα εθνικά προγράμματα.
Έτσι, δεν θίγονται τα ποσά για την Ελλάδα, που αναμένεται να λάβει συνολικά περίπου 72 δισ. ευρώ την περίοδο 2021-2027. Περίπου € 32 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης, εκ των οποίων € 19 δισ. σε επιχορηγήσεις, και € 12,5 δισ. σε φθηνά δάνεια, και ακόμη € 40 δισ. από τον επταετή προϋπολογισμό.
Τα χρήματα αυτά θα εκταμιεύονται ταχύτερα και με πιο ευέλικτους όρους από το υφιστάμενο ΕΣΠΑ, ενώ θα υπάρχει και αναδρομικότητα επιλεξιμότητας από τις αρχές του 2020.
Από τον ενωσιακό προϋπολογισμό η Ελλάδα θα πάρει περισσότερα χρήματα από το Ταμείο Συνοχής και διατηρεί τους πόρους από την Κοινή Αγροτική Πολιτική. Ενώ, η μείωση πόρων από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και δράσεις που μειώθηκαν από τη διαχείριση της Κομισιόν θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης.
