Και όμως κάτι κινείται στις γερμανικές αποζημιώσεις και μάλιστα στο Βερολίνο. Μια γνωμοδότηση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της γερμανικής Βουλής (Bundestag), έφερε το θέμα στο προσκήνιο, ανατρέποντας την σταθερή απάντηση όλων των γερμανικών κυβερνήσεων , ότι το θέμα των αποζημιώσεων προς την Ελλάδα θεωρείται λήξαν. Οι εμπειρογνώμονες της γερμανικής Βουλής προτείνουν σε Αθήνα και Βερολίνο να προσφύγουν από κοινού στο Διεθνές Δικαστήριο, προκειμένου να επιτευχθεί «νομική σαφήνεια».
Μετά την επίσκεψη του Γερμανού Προέδρου Στάινμαγιερ στην Ελλάδα τον περασμένο Οκτώβριο, η «Κυριακάτικη Kontra News» έγραφε ότι υπάρχουν εισηγήσεις προς την γερμανική κυβέρνηση, να διαπραγματευθεί με την Αθήνα το θέμα των επανορθώσεων , πρωτίστως το ζήτημα του κατοχικού δανείου. Διότι και η κυβέρνηση των ΝΑΖΙ, είχε πληρώσει κάποια δόση προς την Εθνική Τράπεζα της οποίας τα αποθέματα είχε κλέψει, χαρακτηρίζοντας την πράξη δάνειο.
Η θέση αυτή άρχισε να βρίσκει ευήκοα ωτα και στην γερμανική σοσιαλδημοκρατία, πέρα από την γερμανική Αριστερά (Die Linke). Έρχεται λοιπόν τώρα η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων της γερμανικής βουλής για να υποστηρίξει ότι η υπόθεση είναι υπό διαπραγμάτευση. Και ότι η Ελλάδα έχει επιχειρήματα τα οποία και μπορεί αν στηρίξει και στο Διεθνές Δικαστήριο. Όπως διευκρινίζουν στο πόρισμά τους, οι εμπειρογνώμονες της γερμανικής Βουλής, τα κράτη που υπέγραψαν την Χάρτα των Παρισίων χαιρέτισαν μεν τη γερμανική ενοποίηση, αλλά δεν εξέφρασαν καμία άποψη στο ζήτημα των επανορθώσεων. Έτσι το πόρισμα της Επιστημονικής Υπηρεσίας χαρακτηρίζει ως «διασταλτική ερμηνεία» την εκτίμηση ότι η στάση της Ελλάδας στο Παρίσι συνιστά σιωπηρή παραίτηση από το αίτημα για επανορθώσεις. Πολύ απλά η γνωμάτευση της Επιστημονικής Υπηρεσίας αμφισβητεί την επίσημη στάση της Γερμανίας, βάσειτης οποίας το θέμα των επανορθώσεων προς την Ελλάδα έχει πολιτικά και νομικά ρυθμιστεί οριστικά.
Η γνωμάτευση αυτή δημιούργησε ανησυχία στο Βερολίνο. Η γερμανική κυβέρνηση θεωρεί το θέμα λήξαν, το υπουργείο Εξωτερικών παραπέμποντας και στη στάση των Αθηνών δήλωσε: «Προς το παρόν καμία πλευρά δεν σκοπεύει να υποβάλει αυτό το ζήτημα στην κρίση του Διεθνούς Δικαστηρίου». Το ερώτημα όμως από την Deutsche Welle εδειξε την γερμανική ανησυχία: Εφόσον η γερμανική κυβέρνηση θεωρεί πως στο ζήτημα αυτό δεν υπάρχουν νομικές «ασάφειες», τότε γιατί φοβάται να πάει στη Χάγη; Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών περιορίστηκε να απαντήσει: «Φόβο δεν έχουμε ούτως ή άλλως».
Γιατί τώρα;
Πως προέκυψε όμως ξαφνικά η γνωμοδότηση της Επιτροπής της γερμανικής Βουλής; Προέκυψε μετά από το αίτημα με τον πλέον επίσημο τρόπο της Ελληνικής Βουλής προς την γερμανική βουλή να συζητηθεί το θέμα των επανορθώσεων. Ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Ν. Βούτσης έστειλε και το αίτημα και το σκεπτικό στην Bundestag.
Η Βουλή των Ελλήνων στις 16 Απριλίου αποφάσισε:
1. Να διεκδικήσει με κάθε τρόπο τις οφειλές προς την Ελλάδα από τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο., Το ζήτημα παραμένει ανοικτό, ως απαράγραπτο χρέος που αναζητά επίμονα την ηθική, ιστορική και νομική του δικαίωση,
2. Οι αξιώσεις του Ελληνικού Κράτους και οι οφειλές από τον Α΄ και Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο παραμένουν εκκρεμείς και ενεργές στο σύνολό τους,
3. Το Ελληνικό Κράτος ουδέποτε και καθ’ οιονδήποτε τρόπο αποποιήθηκε των αξιώσεών του,
4. Δεν τίθεται και δεν δύναται να τεθεί κανένα ζήτημα παραγραφής των αξιώσεων του Ελληνικού Κράτους.
Προκόπης Παυλόπουλος
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει αναφερθεί πολλάκις στο θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων. Και έχει συνεισφέρει στην νομική και πολιτική διατύπωση του ελληνικού αιτήματος. Μιλώντας στις 9 Ιουνίου στο Ηράκλειο της Κρήτης για το θέμα αυτό τόνισε για μία ακόμα φορά. «Ως προς το κατοχικό δάνειο και τις αποζημιώσεις: Έχουμε καταστήσει σαφές προς την γερμανική πλευρά ότι δεν υφίσταται κανενός είδους παραίτηση, κανενός είδους παραγραφή των απαιτήσεών μας. Ουδέποτε η Ελλάδα παραιτήθηκε από οιοδήποτε δικαίωμά της και ουδεμία παραγραφή έχει επέλθει και για το κατοχικό δάνειο και για τις κάθε μορφής αποζημιώσεις. Αυτό έχουμε καταστήσει σαφές προς την Γερμανία. Έχουμε καταστήσει σαφές, ότι οι απαιτήσεις μας και για το κατοχικό δάνειο και για τις αποζημιώσεις είναι νομικώς ενεργές – δεν έχουν παραγραφεί – και δικαστικώς επιδιώξιμες. Μπορούμε να προσφύγουμε στο αρμόδιο Forum και αυτό να αποφασίσει. Λέμε, λοιπόν, στη φίλη Γερμανία: Δεν μπορεί να αποφασίζει μονομερώς. Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Νομικού Πολιτισμού οι διαφορές λύνονται από τα αρμόδια Fora. Δεν της ζητάμε να αποδεχθεί εκ προοιμίου τα αιτήματά μας. Της ζητάμε να προσέλθει στη Διεθνή Δικαιοσύνη για να λύσουμε αυτή την διαφορά. Στο όνομα, επαναλαμβάνω, του Ευρωπαϊκού Νομικού Πολιτισμού».
Στη Χάγη
Δεν είναι σαφές τι ακριβώς θα γίνει με το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Δεν είναι πολύ απλή η προσφυγή από την πλευρά της Ελλάδας. Η Αθήνα θα προτιμούσε η υπόθεση να διευθετηθεί μεταξύ των δύο χωρών. Όμως δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι τελικής η Βουλή η κυβέρνηση της Γερμανίας θα αποδεχθούν μια τέτοια διαπραγμάτευση. Οπότε μετά ανοίγει ο δρόμος για το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Μόνο που η Γερμανία δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο το ελληνικό αίτημα. Υπάρχει και η Πολωνία που ζητά μάλιστα θηριώδη ποσά.
Η απόφαση της Βουλής των Ελλήνων στις 16 Απριλίου πάντως έχει επιφέρει ηδη τα πρώτα αποτελέσματα. Και αυτό είναι θετικό και ελπιδοφόρο.