Κυβέρνηση και θεσμοί συμφώνησαν ότι είναι απαραίτητο να προστατευθεί η α’ κατοικία και ετοιμάζουν σχέδιο με «κούρεμα» οφειλής αν η αξία του ακινήτου είναι χαμηλότερη από το υπόλοιπο του στεγαστικού δανείου! Το ποσό που θα απομένει θα επιδοτείται από το κράτος στο 1/3 της δόσης, ενώ τα 2/3 της δόσης θα πρέπει να τα καταβάλλει ο οφειλέτης.
Οι προστατευτικές διατάξεις του νόμου «Κατσέλη», φτάνουν στο τέλος τους και όπως έχει γίνει ξεκάθαρο από την κυβέρνηση, δεν αναμένεται να δοθεί νέα παράταση. Από την άλλη πλευρά, δεν νοείτε ευνομούμενη πολιτεία είναι απαραίτητο να υπάρχει πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας. Με αυτά τα δεδομένα, το οικονομικό επιτελείο, κοιτάζει το κυπριακό σχέδιο ΕΣΤΙΑ, ώστε να προσαρμοστεί στα ελληνικά μέτρα και να αντικαταστήσει τον Νόμο Κατσέλη που λήγει στο τέλος του έτους. Μία τέτοια εξέλιξη, θα έδινε έναν συνδυασμό προστασίας πρώτης κατοικίας και επιδότησης δόσεων για τους εξαιρετικά ασθενείς οφειλέτες.
Σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, το νέο μοντέλο προστασίας αντιμετωπίζεται θετικά από τους Θεσμούς και τις εποπτικές αρχές στη Φρανκφούρτη, καθώς κρίνουν ότι η προστασία θα παρέχεται πιο στοχευμένα σε όσους έχουν βιώσει δραματική επιδείνωση της οικονομικής τους κατάστασης λόγω της κρίσης. Κορυφαία τραπεζικά στελέχη, επισημαίνουν ότι εξετάζουν διεξοδικά το σχέδιο που εφάρμοσε η κυπριακή κυβέρνηση πριν από έναν χρόνο με στόχο την ταχύτερη διαχείριση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (NPEs) με στήριξη των πιο οικονομικά αδύναμων ομάδων.
Το βασικό ερώτημα, είναι πως θα μπορούσε να αλλάξει το κυπριακό σχέδιο για να αντιμετωπίσει το ελληνικό πρόβλημα και τί θα σήμαινε για τους κόκκινους δανειολήπτες. Σε αυτό το πλαίσιο, το σχέδιο που ετοιμάζουν κυβέρνηση και Θεσμοί προβλέπει «κούρεμα» σε περίπτωση που η αξία του υποθηκευμένου ακινήτου είναι χαμηλότερη από το υπόλοιπο του στεγαστικού δανείου. Για το υπόλοιπο ποσό, το κράτος θα επιδοτεί το 1/3 της δόσης, ενώ τα 2/3 της δόσης θα πρέπει να τα καταβάλλει ο οφειλέτης.
Βέβαια, για θεσμούς και κυβέρνηση θεωρείται πολύ σημαντικό να υπάρχουν ασφαλιστικές δικλείδες, ώστε να μην το εκμεταλλευτούν στρατηγικοί κακοπληρωτές. Με αυτό το στόχο, στο πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε τον Ιούνιο, εκτός από την άρση του τραπεζικού απορρήτου, υπήρχε και πρόβλεψη ύψους 100 εκατ. ευρώ για την επιδότηση δόσεων δανείων για οικονομικά ασθενείς δανειολήπτες που έχουν υπαχθεί σε καθεστώς προστασίας.
Μετά την μαύρη οκταετία των μνημονίων, είναι ξεκάθαρο ότι έχει αλλάξει δραματικά η κουλτούρα των οφειλετών όσον αφορά στην εξυπηρέτηση των οφειλών τους. Το 2017 που ξεκίνησαν οι πωλήσεις «κόκκινων» δανείων τα πράγματα… «έσφιξαν». Αν και δεν υπήρχε μεγάλο ενδιαφέρον για τον νέο νόμο Κατσέλη (με την άρση του τραπεζικού απορρήτου), υπάρχουν ακόμα πολλοί κόκκινοι δανειολήπτες που τηρούν στάση αναμονής. Σε αυτό συνέβαλλε και το ό,τι η προσδοκία της μεταβίβασης της οφειλής στα ξένα Funds, δημιούργησαν προσδοκίες για σημαντικές μειώσεις στα υπόλοιπα (κούρεμα/ διαγραφή τόκων ή και κεφαλαίου) και έτσι πολλοί αντί να τρέξουν να ρυθμίσουν τις υποθέσεις τους, αποφάσισαν να περιμένουν.
Από την άλλη πλευρά, οι ξένοι επενδυτές δεν μπήκαν στην ελληνική αγορά για να κάνουν χάρες. Ήρθαν να βγάλουν κέρδος. Για αυτό και προς το παρόν δεν έχουν προχωρήσει σε… «κουρέματα». Οι προσδοκίες πολλών ήταν μάταιες καθώς δεν έχει γίνει σημαντική μείωση χρέους ούτε καν για κάρτες και άλλα καταναλωτικά δίχως εξασφαλίσεις, πόσο μάλλον για τα στεγαστικά που συνήθως έχουν προσημειώσεις σε ακίνητα.
Η αγορά διανύει μεταβατική περίοδο. Προ το παρόν, οι τράπεζες έχουν περιοριστεί στην πώληση κυρίως καταναλωτικών δάνειων και δεν έχουν πουλήσει «κόκκινα» στεγαστικά. Όλα αυτά αναμένεται να αλλάξουν από το νέο έτος, αφού οι ευρωπαϊκές πιέσεις από την ΕΚΤ μαζί με την αλλαγή του πλαισίου προστασίας της α’ κατοικίας, θα βάλουν πωλητήριο και στα μη εξυπηρετούμενα στεγαστικά δάνεια. Όταν ξεκινήσει αυτή η διαδικασία, αναμένεται να φέρει σημαντικές αλλαγές σε ολόκληρη την αγορά. Αυτός είναι και ο λόγος που κυβέρνηση και θεσμοί, έχουν συμφωνήσει ότι η α’ κατοικία πρέπει να προστατευτεί απέναντι στις αναγκαστικές μορφές είσπραξης, όπως οι κατασχέσεις και οι πλειστηριασμοί.
