Τρία χρονικά σημεία SOS για εκλογές – Το κλειδί είναι η καθαρή έξοδος από τα μνημόνια χωρίς μειώσεις συντάξεων και αφορολόγητου
Μπορεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης να μη ζητάει πλέον εκλογές κάθε μέρα, μετά το πάθημα του σχεδόν από την ώρα που εξελέγη πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και απηύθυνε καθημερινά το αίτημα του σε ώτα μη ακουόντων (Βλέπε Τσίπρας), ωστόσο τα στελέχη του στα τηλεοπτικά πάνελ δεν σταματάνε να κάνουν προβλέψεις για το χρόνο των εκλογών, επιλέγοντας τη συντομότερη δυνατή ημερομηνία. Και όταν αυτή παρέρχεται, την αμέσως συντομότερη δυνατή.
Ωστόσο κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι βρισκόμαστε ενώπιον εξελίξεων τέτοιων από τις οποίες κατά πάσα πιθανότητα θα κριθεί και ο χρόνος των εκλογών εκτός από την πιθανότητα να προκύψει κάποιο «ατύχημα» που θα τις επισπεύσει.
Οι εξελίξεις αυτές έχουν ονόματα:
• Πρωτογενές πλεόνασμα του 2017 και πρωτογενή πλεονάσματα ως το 2022.
• Stress test τραπεζών και ανάγκη ή όχι ανακεφαλαιοποίησης.
• Πορεία λύσης του Σκοπιανού.
• Πορεία σύγκλισης ΣΥΡΙΖΑ – ΚΙΝΑΛ.
• Περικοπές συντάξεων και αφορολόγητο.
• Μέτρα για το χρέος.
Είναι εμφανές ότι ο μεγαλύτερος σκόπελος για την ενδεχόμενη ανανέωση της θητείας της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (με τους ΑΝΕΛ ή χωρίς αυτούς) είναι η μείωση των συντάξεων έως 18% από την 1/1 / 2019 και η συνακόλουθη μείωση του αφορολόγητου στις αρχές του μεθεπόμενου χρόνου αν αυτή δεν επισπευστεί όπως ζητάει το ΔΝΤ. Τον επόμενο μήνα ή αργότερα τον Ιούνιο τα θέματα αυτά θα έχουν ξεκαθαριστεί και ο ορίζοντας των εκλογών θα έχει αρχίσει να διαφαίνεται.
Το πρωτογενές πλεόνασμα του 2017 που ανήλθε στο – μάλλον ανέλπιστο – 4% του ΑΕΠ δημιουργεί αισιοδοξία στο κυβερνητικό στρατόπεδο που το θεωρεί διαπραγματευτικό όπλο για τη συνέχεια. Μια μάχη για τα πρωτογενή πλεονάσματα που πρέπει να έχει η χώρα έως το 2022, χωρίς μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας, θα δοθεί.
Τα stress test των τραπεζών θα δημοσιοποιηθούν τον Μάιο και σύμφωνα με πληροφορίες του euro2day.gr «το εγχώριο τραπεζικό σύστημα αναμένεται να περάσει χωρίς κλυδωνισμό και ανάγκη κρατικής ενίσχυσης το τεστ αντοχής και στην περίπτωση που προκύψει ανάγκη κάποιων – μικρού ποσού- κεφαλαίων, αυτά θα καταβληθούν με ίδια μέσα».
Το Σκοπιανό φαίνεται να οδεύει προς κάποια διευθέτηση και αν αυτό δεν συμβεί, το κόστος δεν θα είναι μεγάλο για την ελληνική κυβέρνηση.
Η σύγκληση ΣΥΡΙΖΑ – ΚΙΝΑΛ είναι ένα θέμα που απασχολεί την κυβέρνηση κι έχει σχέση με το χρόνο των εκλογών και αν όντως επιτευχθεί, μπορεί οι κάλπες να στηθούν τον Μάιο του 2019 μαζί με τις ευρωεκλογές – πιθανή προοπτική το χαρακτήρισε ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης – με το δίλημμα: «Με εκείνους που έβαλαν τη χώρα στα μνημόνια ή με εκείνους που την έβγαλαν οριστικά;» Στην περίπτωση που επιτευχθεί σύγκριση με το ΚΙΝΑΛ θα μπορεί να τεθεί ως βασικό σύνθημα στις εκλογές το «πρόοδος ή συντήρηση».
Οι περικοπές συντάξεων και αφορολόγητο είναι ο μεγάλος πονοκέφαλος που εν πολλοίς θα καθορίσει και τις εξελίξεις. Η κυβέρνηση -μιλώντας και για καθαρή έξοδο – θέλει να τα αποφύγει και τα δύο τουλάχιστον για το 2019. Στη χειρότερη περίπτωση να πετύχει μία εξάμηνη παράταση στην εφαρμογή του νόμου για τις συντάξεις και να υποσχεθεί μετεκλογική ματαίωσή τους με νόμο, όπως έχει το δικαίωμα. Κι αυτό υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα έχει επισπευστεί η εφαρμογή της περικοπής του αφορολογήτου, όπως θέλει το ΔΝΤ.
Το χρέος αποτελεί δυστυχώς, ένα όπλο στα χέρια των δανειστών που κακόπιστα μπορεί να το χρησιμοποιήσουν για να στριμώξουν περισσότερο την κυβέρνηση στην εφαρμογή των συμφωνηθέντων. Μπορεί όμως, μιας και η συμφωνία θα προηγηθεί της εξόδου της χώρας από τα μνημόνια, το πράγμα να κυλήσει ομαλώς.
Κατόπιν όλων αυτών προκύπτουν τα ακόλουθα χρονικά σημεία για τη διενέργεια εκλογών συνδεόμενα κυρίως με τις οδυνηρές περικοπές:
Φθινόπωρο (πιθανό Οκτώβριος) 2018. Στην περίπτωση που αποκλειστεί η μετάθεση ή ματαίωση περικοπής των συντάξεων η κυβέρνηση θα πάει σε εκλογές σε κλίμα ρήξης με τους δανειστές, ζητώντας ενδεχομένως εντολή μονομερούς εφαρμογής, είτε ισχυρών αντιμέτρων (χορήγηση μόνιμης 13ης σύνταξης) είτε ματαίωσης των μέτρων. Τη διεξαγωγή εκλογών το φθινόπωρο του 2018, πριν εφαρμοστούν τα νέα μέτρα, «βλέπει» και η Νέα Δημοκρατία. Κατά τους κυβερνητικούς, η περίπτωση του φθινοπώρου δεν φαίνεται να συγκεντρώνει μεγάλες πιθανότητες.
Μάιος 2019: Προϋπόθεση η μη εφαρμογή του μέτρου της περικοπής των συντάξεων ή τουλάχιστον η εξάμηνη μετάθεσή του. Στη δεύτερη περίπτωση το σύνθημα «ψηφίστε για να ακυρώσουμε τις περικοπές» μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Εάν βέβαια με όπλο το πρωτογενές πλεόνασμα του 2017 πειστούν οι δανειστές στην ακύρωση του μέτρου, το πεδίο είναι ελεύθερο για εκλογές μαζί με τις ευρωεκλογές. Οι ελπίδες της κυβέρνησης είναι να εκτονωθεί η όποια δυσαρέσκεια των πολιτών στην Ευρωπαϊκή και όχι στην Εθνική ψήφο. Υπάρχουν κυβερνητικοί που θεωρούν ότι το μέτρο για τις συντάξεις μπορεί να ανασταλεί η να ματαιωθεί, ενώ άλλοι υποστηρίζουν την πιθανότητα στοχευμένων περικοπών στις συντάξεις που θα αντισταθμιστούν όμως από αντίμετρα τα οποία θα κατευθυνθούν στις κατηγορίες αυτών των οποίων οι συντάξεις θα υποστούν μειώσεις.
Φθινόπωρο 2019 (Σεπτέμβριος) μαζί με τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές. Το σενάριο αυτό είναι αδύναμο γιατί προϋποθέτει ή την ανατροπή του σημερινού δημοσκοπικού σκηνικού λόγω θετικών προοπτικών για τους πολίτες, είτε όλα πρίμα χωρίς περικοπές και με προοπτικές της οικονομίας αισιόδοξες, είτε τέλος με την απόδοση της δικαστικής διερεύνησης των σκανδάλων στο χώρο της υγείας. Γεγονός που συνεπάγεται Ειδικό Δικαστήριο και μία Νέα Δημοκρατία σε θέση άμυνας καθώς στελέχη της θα κατηγορούνται από τη δικαιοσύνη. Καθόσον οι πιθανότητες αυτές δεν είναι κυρίαρχες το ενδεχόμενο εκλογών με τη λήξη της θητείας της κυβέρνησης δεν είναι το πλέον ισχυρό. Από την πορεία των πραγμάτων, η πιθανότερη χρονική στιγμή για κάλπες είναι αυτή του Μαΐου του 2019. Δηλαδή για τη Νέα Δημοκρατία ζήσε Μάη μου.
Να μη μας διαφεύγει τέλος το γεγονός ότι οι μεθεπόμενες εκλογές θα γίνουν με απλή αναλογική. Αυτό ο Αλέξης Τσίπρας το έχει κατά νουν και θα το επιμετρήσει στην απόφασή του για το χρόνο των εκλογών. Στόχος του είναι η νίκη και μια νέα τετραετία καθόλα διαφορετική από την παρούσα. Σε περίπτωση ήττας όμως στόχος θα είναι η Νέα Δημοκρατία να μην κατακτήσει την αυτοδυναμία. Και να σφραγίσει έτσι την τελειωτική και στρατηγική ήττα του Βαγγέλη Βενιζέλου και των συν αυτώ.
