Απομονωμένη η Μέρκελ μιλάει τώρα για αυτόνομη πορεία της Ευρώπης – Σε ναυάγιο κατέληξε η σύνοδος των G7
ΕΣΤΩ και με καθυστέρηση η Άνγκελα Μέρκελ έχει αντιληφθεί, ότι η Γερμανία είναι απομονωμένη από την υπερδύναμη που λέγεται Αμερική και από την Μεγάλη Βρετανία, που εγκατέλειψε την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Γερμανίδα καγκελάριος αναγκάστηκε να ομολογήσει δημόσια τη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται και η οποία βάζει το Βερολίνο στην απομόνωση με ό,τι συνεπάγεται μια τέτοια εξέλιξη.
«Οι καιροί κατά τους οποίους μπορούσαμε απολύτως να στηριζόμαστε στους άλλους, εν μέρει παρήλθαν. Το έζησα αυτές τις τελευταίες μέρες. Εμείς οι Ευρωπαίοι θα πρέπει πραγματικά να πάρουμε στα χέρια μας τη δική μας μοίρα», ομολόγησε η Άνγκελα Μέρκελ.
Προηγήθηκε σφυροκόπημα από τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος διαμήνυσε ότι δεν πρόκειται να ανεχθεί τα γερμανικά κόλπα της συσσώρευσης πλεονασμάτων σε βάρος των ΗΠΑ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, κάλεσε επίσης την Άνγκελα Μέρκελ, να δημιουργήσει δικό της αμυντικό σύστημα, γιατί οι Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ, δεν πρόκειται να παρέμβουν στην περίπτωση κατά την οποία η Γερμανία αντιμετωπίσει εσωτερική απειλή.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, διαφοροποιήθηκε κάθετα από την Γερμανίδα καγκελάριο και στη διάρκεια της Συνόδου των G7. Δεν υπήρξε σύμπτωση απόψεων σε κανένα από τα μεγάλα ζητήματα.
Η Γερμανίδα καγκελάριος πρέπει να συνηθίσει να επιβιώνει, σε καθεστώς απομόνωσης.
Το πρόβλημα είναι ότι οι Αμερικανοί, στην προσπάθειά τους να στραπατσάρουν την Γερμανία, θα δημιουργήσουν μεγάλα προβλήματα σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Το σίγουρο είναι, ότι η γερμανική κυριαρχία έχει τελειώσει οριστικά και αμετάκλητα, από την ημέρα που ο Ντόναλντ Τραμπ έβαλε το Βερολίνο σε καραντίνα, διαμορφώνοντας μια νέα συμμαχία με την Μεγάλη Βρετανία.
Η Γερμανία δεν μπορεί να υπολογίζει πλέον στην αμερικανική αγορά. Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι αποφασισμένος να κλείσει τα σύνορα στις γερμανικές εξαγορές.
Πρόβλημα για την Άνγκελα Μέρκελ, αποτελούν και οι εξοπλισμοί. Αν θέλει να παριστάνει την ηγέτιδα δύναμη στην Ευρώπη, θα πρέπει να ξοδέψει εκατοντάδες δισεκατομμύρια για αγορά οπλικών συστημάτων.
Όταν οι παραγγελίες της Σαουδικής Αραβίας, που είναι μια περιφερειακή υπερδύναμη σε εξοπλιστικά, φτάνουν τα 250 δισεκατομμύρια δολάρια, καταλαβαίνετε πόσα θα πρέπει να ξοδέψουν οι Γερμανοί για να είναι ασφαλείς απέναντι στη ρώσικη απειλή, τώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ ξεκαθάρισε ότι οι Αμερικανοί και το ΝΑΤΟ θα πάψουν να προσφέρουν ομπρέλα ασφαλείας στο Βερολίνο.
Τη νέα κατάσταση που διαμορφώνεται και ειδικά τη ρήξη, ανάμεσα σε Αμερική και Γερμανία, θα πρέπει να εκμεταλλευτεί στο έπακρο η Ελλάδα.
Ο Αλέξης Τσίπρας πρέπει να παίξει το χαρτί των Αμερικανών, πιέζοντας το Βερολίνο για την απομείωση του χρέους.
Σε περίπτωση κατά την οποία οι Γερμανοί επιμείνουν σε τοκογλυφικές πρακτικές, τότε η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να ακολουθήσει το δρόμο της Μεγάλης Βρετανίας, εγκαταλείποντας το καράβι της Μέρκελ που βουλιάζει.
Πρέπει να πάρουμε τη μοίρα μας στα χέρια μας
Με αμείωτη ένταση συνεχίστηκαν και χθες τα δημοσιεύματα στον παγκόσμιο Τύπο για την παταγώδη αποτυχία των συνομιλιών των 7 ισχυροτέρων ηγετών στη Σύνοδο της Σικελίας.
Με μια ιστορική φράση, όπως σημειώνουν, η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ έβγαλε τα συμπεράσματα του αγεφύρωτου χάσματος που χωρίζει πλέον τις ΗΠΑ από την Ευρώπη.
«Η Ιστορία θα συγκρατήσει ότι κάτω από μια τέντα με μπύρες, στο Μόναχο, ενώπιον 2.500 οπαδών του συντηρητικού κόμματος της Βαυαρίας CDU, η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ πρόφερε μια από τις σημαντικότερες φράσεις της εξωτερικής πολιτικής, η οποία απασχόλησε και κυριάρχησε στον διεθνή Τύπο», γράφει σήμερα η Le Monde.
«Οι καιροί κατά τους οποίους μπορούσαμε απολύτως να στηριζόμαστε στους άλλους εν μέρει παρήλθαν. Το έζησα αυτές τις τελευταίες ημέρες. Εμείς, οι Ευρωπαίοι, πρέπει πραγματικά να πάρουμε στα χέρια μας την δική μας μοίρα», είπε.
Αυτές οι λέξεις εκκρίθηκαν ως μια πραγματιστική διαπίστωση, σχεδόν πικρή, μιας νέας κατάστασης: Η Άνγκελα Μέρκελ κρίνει ότι είναι πλέον δύσκολο να υπολογίσουμε στη βοήθεια του παραδοσιακού συμμάχου, των ΗΠΑ, ή στο Ηνωμένο Βασίλειο, μετά το Brexit, σε θέματα διεθνούς συνεργασίας.
«Βέβαια, πρέπει να παραμείνουμε φίλοι με τις ΗΠΑ, με το Ηνωμένο Βασίλειο, και καλοί φίλοι, όπου αυτό είναι δυνατόν, καθώς και με την Ρωσία. Αλλά θα πρέπει να το ξέρουμε: πρέπει να πολεμήσουμε μόνοι μας, ως Ευρωπαίοι, για το μέλλον μας και για τη μοίρα μας», επέμεινε η καγκελάριος, προκαλώντας βροχή χειροκροτημάτων.
Διέκοψε μάλιστα τα χειροκροτήματα για να ευχηθεί τύχη στον Εμανουέλ Μακρόν: «Εκεί όπου η Γερμανία μπορεί να βοηθήσει, θα βοηθήσει, γιατί η Γερμανία δεν μπορεί να πηγαίνει καλά παρά μόνο αν η Ευρώπη πηγαίνει καλά», επεσήμανε.
Η Σύνοδος των G7 στην Ταορμίνα της Σικελίας, η οποία ολοκληρώθηκε χωρίς συγκεκριμένο αποτέλεσμα, εκρίθη καταστροφική από τα μέλη της γερμανικής αποστολής. Για τα θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και το Κλίμα, η Άνγκελα Μέρκελ αναγνώρισε ότι οι συζητήσεις έγιναν με τρόπο «πολύ απογοητευτικό».
«Αυτό που ζήσαμε στη Σύνοδο δεν αντιστοιχεί σε αυτό που περιμέναμε από έναν Αμερικανό πρόεδρο, ούτε σε θέματα αρχής ούτε ως τις δυνατότητες της Αμερικής», δήλωσε ο Jürgen Hardt, βουλευτής του CDU και συντονιστής στο υπουργείο Εξωτερικών για τις διατλαντικές σχέσεις, ο οποίος κρίνει ότι «ο Αμερικανός πρόεδρος έχασε μια μεγάλη ευκαιρία να αναβαθμίσει την εξουσία κατεύθυνσης στον κόσμο».
Τραμπ, το άλλο πρόσωπο της Αμερικής
Την Πέμπτη, 25 Μαΐου, με την ευκαιρία μιας μεγάλης εκδήλωσης που διοργανώθηκε στο Βερολίνο στο πλαίσιο της Kirchentag – Ημέρα της προτεσταντικής γερμανικής Εκκλησίας – η κ. Μέρκελ εγκωμίασε τον Μπαράκ Ομπάμα, ενώπιον πολλών δεκάδων χιλιάδων ατόμων, στη διάρκεια συζήτησης για τις αξίες της δημοκρατίας.
Αλλά μερικές ώρες αργότερα, η καγκελάριος ερχόταν αντιμέτωπη με ένα τελείως διαφορετικό πρόσωπο της Αμερικής. Στα θέματα του Κλίματος και των μεταναστών, οι συζητήσεις κατέληξαν σε μια διαπίστωση διαφωνίας. Στο ΝΑΤΟ, μάλιστα, ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε κήρυγμα στους συμμάχους του και δεν δέχτηκε να επαναλάβει την δέσμευσή του στο Άρθρο 5 που ορίζει ότι οι ΗΠΑ θα βοηθήσουν τους συμμάχους σε περίπτωση εξωτερικής απειλής.
Ωστόσο, η Άνγκελα Μέρκελ έκανε τα πάντα για να κατακτήσει τον Ντόναλντ Τραμπ: τον επισκέφθηκε στην Ουάσινγκτον, στα μέσα Μαρτίου 2017 και στη συνέχεια κάλεσε την κόρη του, Ιβάνκα Τραμπ, να συμμετάσχει δίπλα της σε μια συζήτηση στο Βερολίνο για το ρόλο των γυναικών στην οικονομία, στα πλαίσιο των G20, παρουσία της Κριστίν Λαγκάρντ.
Αλλά, χωρίς αποτέλεσμα. Στη Σύνοδο των G7 της Σικελίας, ο Τραμπ τα έβαλε ακόμη μια φορά, δημόσια, με τα εμπορικά πλεονάσματα των Γερμανών, τα οποία αποκάλεσε «κακό, πολύ κακό» («bad, very bad»).
Η απογοήτευση της Άνγκελα Μέρκελ μετά την Σύνοδο της Ταορμίνα σηματοδοτεί μια κρίσιμη στροφή στις γερμανο-αμερικανικές σχέσεις. Η γερμανική Δεξιά είχε πάντα στην καρδιά της εξωτερικής της πολιτικής την συμμαχία με τις ΗΠΑ.
Η γερμανο-αμερικανική συμμαχία είναι βαθιά χαραγμένη, με ιστορικά γεγονότα, στο πνεύμα των Γερμανών. Ο «αμερικανός φίλος» είναι αυτός με το Σχέδιο Μάρσαλ, με την αερογέφυρα (1948-1949) ή με την υπεράσπιση των ελευθεριών την οποία ενσάρκωσε, κυριολεκτικά, η ομιλία του Τζον Κένεντι στο Βερολίνο το 1963 («Ich bin ein Berliner»-Είμαι ένας Βερολινέζος). Αυτή η Αμερική μοιάζει πλέον πολύ μακρινή, στα μάτια της Άνγκελα Μέρκελ.
Οι συνέπειες της ρήξης
Οι συνέπειες είναι πολλαπλές. Σε αμυντικό επίπεδο, η καγκελάριος επιμένει σε αυτό που είναι προφανές εδώ και πολλά χρόνια: Η Ευρωπαϊκή Ενωση – και ειδικά η Γερμανία – πρέπει να επενδύσει περισσότερα για την άμυνά της και να μην υπολογίζει πλέον μόνο στην αμερικανική στρατιωτική βοήθεια για να διασφαλίσει την άμυνά της.
Αλλά υπάρχει και κάτι πιο σοβαρό: Η «κοινότητα αξιών» αμφισβητείται πλέον ανοιχτά μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης. Και ποτέ μια διαφωνία μεταξύ Βερολίνου και Ουάσινγκτον, σε θέματα ουσίας αλλά και τύπων, δεν ήταν τόσο προφανής.