Γράφει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ
Είναι γνωστό πως εκτός από το «γράμμα» του Συντάγματος, υπάρχει και το «πνεύμα». Δηλαδή, αυτά που «εννοεί» ο συνταγματικός νομοθέτης. Αυτές οι «αρχές» από τις οποίες το Σύνταγμα διαπνέεται, ακόμη κι αν δεν δηλώνονται ευθαρσώς. Βασικό ενδεικτικό στοιχείο του «πνεύματος» του Συντάγματος είναι όλες οι προβλέψεις που δείχνουν ότι ο συνταγματικός νομοθέτης αντιλαμβάνεται την πολιτική αστάθεια και τις εκλογές ως τελευταία καταφυγή. Δεν είναι τυχαίο, για παράδειγμα, που είναι δύσκολο να πέσει μιά κυβέρνηση και που το Σύνταγμα καθιστά δυσκολότερη την ψηφοφορία επί πρότασης μομφής παρά εκείνη για ψήφο εμπιστοσύνης. Ούτε είναι τυχαίο ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη που να… υποχρεώνει μία κυβέρνηση να ζητεί ψήφο εμπιστοσύνης, παρά μόνο στην πρώτη ψηφοφορία και στις ψηφοφορίες επί του προϋπολογισμού του κράτους. Με άλλα λόγια, το Σύνταγμα περιέχει όλες τις ασφαλιστικές δικλείδες προκειμένου να καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη η διάλυση της Βουλής και η προκήρυξη εκλογών.
Ολα αυτά, άλλωστε, «κουμπώνουν» με τις συζητήσεις των τελευταίων ημερών περί «κυβέρνησης ανοχής» και πρότασης μομφής.
Ωστόσο, το «πνεύμα» του Συντάγματος έρχεται να επιβεβαιώσει και η παρούσα πολιτική συγκυρία, με την ανάδειξη της υποκρισίας που επικρατεί σε αρκετές πτέρυγες της Βουλής αναφορικά με τη Συμφωνία των Πρεσπών. Έχουμε μία συμφωνία που, εξ αντικειμένου, πληροί όλες τις προϋποθέσεις της «εθνικής γραμμής» έτσι όπως αυτή έχει τεθεί από το 2008. Έχουμε μία συμφωνία με την οποία μία χώρα υποχρεώνεται να αλλάξει όνομα και Σύνταγμα. Έχουμε μία συμφωνία με περισσότερες δικλείδες ασφαλείας απ’ όσες θα μπορούσαν να ονειρευθούν όσοι στο παρελθόν μετείχαν σε διαπραγματεύσεις επί του Μακεδονικού.
Κι όμως, στην πολιτική σκακιέρα έχουμε:
-Μία ΝΔ που λέει «όχι σε όλα», παρότι τουλάχιστον οι μισοί της βουλευτές θα μπορούσαν να επιχειρηματολογήσουν με άνεση υπέρ της Συμφωνίας των Πρεσπών, μόνο και μόνο επειδή ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τις ψήφους των «Μακεδονομάχων» και έχει καταστεί όμηρος της ακροδεξιάς πτέρυγας του κόμματός του.
-Ενα ΚΙΝΑΛ που πάει κόντρα σε ένα «ταυτοτικό» για τον προοδευτικό χώρο ζήτημα, μόνο και μόνο για τον προσπορισμό πρόσκαιρου πολιτικού οφέλους, αλλά και διότι η κυριαρχία της «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» γραμμής δεν αφήνει περιθώρια για στήριξη της επίλυσης του Μακεδονικού.
Με άλλα λόγια, αν το «πνεύμα» του Συντάγματος δεν καθιστούσε τις εκλογές ως «τελευταία καταφυγή», η χώρα θα έχανε την ευκαιρία να λύσει το επί 30 χρόνια εκκρεμές Μακεδονικό για λόγους καθαρής πολιτικής υποκρισίας, που δεν έχουν σχέση με τις πραγματικές θέσεις των κομμάτων επί του θέματος.
Και κάπως έτσι, αναδεικνύεται εκ νέου η «σοφία» του συνταγματικού νομοθέτη, αλλά και το γιατί οι εκλογές πρέπει να παραμείνουν «τελευταία καταφυγή» και στην εν εξελίξει διαδικασία αναθεώρησης του καταστατικού χάρτη της χώρας.