«Ελληνοποιήθηκαν» τελικά και οι Βρετανοί, με τις δημοσκοπήσεις τους να πέφτουν έξω, αλλά και τα διαβόητα exit polls που είχαν παραγγείλει Τράπεζες και funds και χρηματιστηριακά σπίτια (γιατί τα media προτίμησαν να μην εκτεθούν άλλο…) να μην αποδεικνύονται και πιο αξιόπιστα: μέχρι και ο Ντάιζελ Φάρατζ, αλλά και ο Μπόρις Τζόνσον ξεκίνησαν παραδεχόμενοι ήττα του Brexit… την ώρα που η καμπάνια τους είχε κερδίσει! Πάντως, και οι “Ευρωπαίοι”, με το στήσιμο της διαδικασίας της απειλής και της διεκτραγώδησης των επιπτώσεων από ένα Brexit, βρίσκονται να έχουν κλειδωθεί σε ένα είδος αντιδράσεως που ήδη απειλεί να πολλαπλασιάσει το κόστος του Brexit.
Τι εννοούμε; Τώρα, τώρα που η απόφαση των Βρετανών στην δημοψηφισματική κάλπη είναι κάτι το δεδομένο, έρχεται η ώρα της διαχείρισης. Με δεδομένη την δημοκρατική παράδοση των Βρετανών, η απόφαση αυτή δεν είναι νοητό να μην πάει προς υλοποίηση (δηλαδή: δεν βλέπουμε ενδεχόμενο να μπαλαμουτιαστεί η υπόθεση, με πολιτικές πατέντες, τώρα). Η διαδικασία αποχώρησης θα προχωρήσει. Πάντως, θα ξεκινήσει. Η υψηλή συμμετοχή των Βρετανών ψηφοφόρων κάνει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος μονόδρομο. Των Ευρωπαίων πάλι οι άκριτες ανακοινώσεις των τελευταίων ημερών – προκειμένου να πιεσθούν οι Βρετανοί ψηφοφόροι… – που πήγαν να κόψουν κάβους, θα χρειαστεί να πάνε πίσω: η διαπραγμάτευση του αύριο θα είναι δύσκολη υπόθεση – αλλά η “Ευρώπη” σ’ αυτό είναι που έως τώρα χρησίμευσε, στο να διαπραγματεύεται λύσεις, διεξόδους.
Οι Βρετανοί θα χρειαστεί συνεπώς να κουβαλήσουν τώρα την απόφασή τους, όμως, και η “Ευρώπη” θα χρειαστεί να ξανασκεφθεί πολλά – ενδεχομένως τα πάντα, απο την αρχή. Αλλιώς, εκείνο που λεγόταν τις τελευταίες εβδομάδες ακριβώς ως απειλή – το ντόμινο της διάλυσης – κινδυνεύει να γίνει πραγματικότητα. Η Κορυφή των Ευρωπαϊκών ηγετών που ούτως ή άλλως ήταν προγραμματισμένη για την επόμενη εβδομάδα, αλλά και η ΓαλλοΓερμανική προκαταρκτική συνεννόηση, θα χρειαστούν πολιτική σοφία. Που η “Ευρώπη” δεν έχει δείξει και πολύ τον τελευταίο καιρό. Ο δικός μας Αλέξης Τσίπρας, που θέλει/δεν θέλει έχει καταστεί σοφότερος από τα παθήματα της περσινής διαπραγμάτευσης, θάταν χρήσιμο να μεταδώσει στους ισχυρούς της “Ευρώπης” κάτι από την σοφία αυτή: ας θυμηθεί – και σ’ αυτό – την παρουσία Ανδρέα Παπανδρέου την δεκαετία του ΄80…
Πάντως, εκείνο που παγίως προτείνεται ως λύση στα προβλήματα απο τις ελίτ – το “Περισσότερη Ευρώπη”, συνέπεια της λογικής του “όλο και στενότερη Ένωση” – θα χρειαστεί να πάει πίσω, αν είναι να μην αυτοεπιβεβαιωθούν τα σενάρια για ντόμινο Ευρω-διάλυσης.
