ΟΙ Ελληνες ἔχουν βιώσει πολλὲς δικτατορίες. Κάποιες εἶναι διαχρονικές. Ἡ διαρκέστερη, ἰσχυρότερη καὶ περισσότερο φθοροποιὸς εἶναι ὁ φθόνος. Βέβαια ὁ φθόνος ἐνδημεῖ σὲ ὅλους τοὺς λαοὺς τῆς γῆς, ἀλλὰ στὸ χῶρο τὸ δικὸ μας, σὲ κάθε ἐποχὴ ὁ φθόνος γίνεται συγγραφέας τῶν πιὸ σκυθρωπῶν σεναρίων. Ἐξαίρεση φυσικὰ δὲν μποροῦσε νὰ γίνει οὔτε στὰ χρόνια τὰ δικά μας, «σακάτικα», ὅπως τὰ λέγει ὁ ποιητὴς, ὅπου ἕνας κάλπικος πλουτισμὸς ἀνέδειξε τὴ ματαιοδοξία σὲ τίτλο εὐγενείας. Ἀριστοκράτης ἔγινε αὐτὸς ποὺ διέθετε «τζιπάρα», ποὺ ἔκτιζε παλάτια χωρὶς ἄδεια σὲ δασικὲς περιοχὲς, ποὺ ράντιζε τοὺς/τὶς ἀρτίστες μὲ ροδανθοὺς καὶ μὲ ζεμπίλια γαρδένιες, ποὺ ἔσπαζε στὴν πίστα ἑκατοντάδες πιάτα. Ἔτσι σπάσαμε τό κεφάλι μας πάνω στὸν τοῖχο τῆς φιγούρας. Γιὰ νὰ φανοῦμε πὼς εἴμαστε πιὸ μάγκες, πιὸ καπάτσοι, πιὸ τσίφτες. Ἔτσι κάναμε τὴ ζωὴ μας τσιφτετέλι. Τὰ ποσὰ ποὺ φαγώθηκαν στὰ «σκυλάδικα» ἤ, κατὰ τὸ μακαρίτη Γιαννόπουλο στὰ «Κέντρα Πολιτισμοῦ», ἀρκοῦσαν γιὰ νὰ καλύψουν τὸ σημερινὸ ἐξωτερικὸ χρέος. Κατηγοροῦνται τώρα οἱ ἀγρότες γιὰ πολλὰ, κυρίως γιὰ τὶς ἄσκοπες δαπάνες τους τὸν καιρὸ τῶν παχυλῶν ἐπιδοτήσεων. Ἀλλὰ ποιὸς τοὺς δίδαξε πῶς νὰ χρησιμοποιήσουν καὶ νὰ ἀξιοποιήσουν τὶς ἐπιδοτήσεις; Τὶ νέα φυτὰ καὶ ἄνθη νὰ καλλιεργήσουν, ποιὰ ἔργα νὰ δημιουργήσουν, ὥστε ἡ γεωργία νὰ ἀποκτήσει μιὰ ἐπιστημονικὴ φυσιογνωμία; Τόσο οἱ πολιτικοὶ, ὅσο καὶ οἱ συνδικαλιστὲς τοὺς βαυκάλιζαν μὲ τὴν ἰδέα ὅτι οἱ βρύσες τῆς Ε.Ε. δὲν θὰ στερέψουν ποτέ. Ὅσο γιὰ τὰ δάνεια, θὰ ἰσχύσει τὸ «δανεικὰ καὶ ἀγύριστα». Τὸ «πᾶρτε-φᾶτε» εἶχε γίνει ἡ νέα Μεγάλη Ἰδέα τῆς φυλῆς. Ἔτσι πήραμε –ἀκόμη καὶ μετὰ τὴν κρίση– τὰ πρωτεῖα στὴν πάχυνση! «Σαπιοκοιλιές» θὰ μᾶς ἔλεγε ὁ βλάσφημος Καραϊσκάκης.
Σήμερα ἔχουμε καταντήσει ἀετοὶ χωρὶς φτερά. Μᾶς ἔχουν μείνει τὸ ράμφος καὶ νύχια γαμψὰ γιὰ νὰ ἀλληλοκτυπιώμαστε. Χάσαμε τὶς πτητικὲς μας ἱκανότητες. Κάνουμε πολιτικὴ χαμηλῶν στρωμάτων. Ἔνδεια ἰδεῶν, πενία σχεδιασμῶν, ἀνορεξία γιὰ δημιουργία. Πολιτικὴ μὲ λόγια ἀλλ’ ὄχι μὲ ἔργα. Καὶ κατὰ διαστήματα φραστικὲς βολὲς ποὺ ἀποτραβοῦν τὸ λαὸ ἀπὸ τὰ προβλήματα τοῦ παρόντος καὶ τοῦ μέλλοντος. Οἱ συζητήσεις ἐπὶ τῶν σοβαρῶν θεμάτων κινοῦνται στὸ ρυθμὸ τοῦ βήματος… σημειωτόν! Ὁ λόγος ἀκινητοποιεῖται στὸ παρὸν ἤ κάνει στροφὴ πρὸς τὸ παρελθόν. Τὸ μέλλον ἀπουσιάζει ἀπὸ τὴ σκέψη τῶν πολιτικῶν. Δυστυχῶς καὶ τῶν περισσοτέρων πολιτῶν. Λείπει ἡ ἀπογειωτικὴ πνοή. Ἀντὶ τοῦ «πάντα μακρύτερα, πάντα ψηλότερα» τοῦ Γκαῖτε, ἐφαρμόζουμε τὴν πρακτικὴ τοῦ «πάντα κοντύτερα, πάντα χαμηλότερα». Καθόλου ἀνύψωση. Οὔτε καὶ νὰ κοιτάξουμε τὸν οὐρανό.
Ἔβλεπα πρὸ ἡμερῶν τὰ δύο ὑπέροχα γλυπτὰ ποὺ ἦλθαν σὲ φῶς στὴν Ἀπτέρα τῆς Δυτ. Κρήτης. Μιὰ ὑπέροχη χάλκινη Ἄρτεμις κι ἕνας μαρμάρινος Ἀπόλλων. Σοῦ μιλοῦσαν. Ἀλλὰ μὲ ἔπιασε βαθειὰ μελαγχολία. Σκεπτόμουν: σκάβεις τὴ γῆ καὶ βρίσκεις θεούς. πάνω στὴ γῆ βλέπεις δαίμονες. Εἶναι μέρες τώρα ποὺ διαβάζω τοὺς «Δαιμονισμένους» τοῦ Ντοστογιέφσκι γιὰ πολλοστή φορά. Ὁ Ρῶσος συγγραφέας ἑρμηνεύει στὸ βιβλίο αὐτὸ ὅλα τὰ ἀνερμήνευτα ποὺ συμβαίνουν στὸν παρόντα καιρὸ. Δυστυχῶς καὶ ἡ ἑρμηνεία τοῦ Ντοστοφιέφσκι ἀφήνει ἕνα ἀνεξήγητο στίγμα στὸ ραντάρ τοῦ μυαλοῦ μας. Ἴσως καὶ γι’ αὐτὸ ὁ μεγάλος Ρῶσος στὴν εἰσαγωγὴ χρησιμοποιεῖ σὰν motto τὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ, σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ὁ Χριστὸς θεράπευσε τὸν δαιμονισμένο, ἀφαιρώντας ἀπὸ αὐτὸν τὰ δαιμόνια καὶ ἐμφυτεύοντας τα σὲ ἕνα κοπάδι χοίρων. Διερωτῶμαι, μήπως κάποια Κίρκη τοῦ παρόντος καιροῦ (π.χ. Ε.Ε.) μεταμόρφωσε τὸ λαὸ μας σὲ κοπάδι χοίρων καὶ ὁ Χριστὸς, πάλιν ἐρχόμενος μετὰ δόξης, πῆρε ἀπὸ ἄλλους τὰ δαιμόνια καὶ τὰ ἔρριξε σὲ μᾶς; Ὁ καιρὸς θὰ δείξει.
www.sarantoskargakos.gr
