Ο Οδικός Χάρτης για την διαχείριση της δημόσιας περιουσίας από το Υπερταμείο – Το σχέδιο του νέου Ταμείου που θα διαχειρίζεται τη δημόσια περιουσία
Στην αύξηση των εσόδων και της αξίας της Δημόσιας περιουσίας επικεντρώνεται το Στρατηγικό Σχέδιο της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ Α.Ε.). Το Σχέδιο αφορά την περίοδο 2018-2022 και από το υπουργείο Οικονομικών τονίζεται ότι αποτελεί το πρώτο σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση της υλοποίησης του βασικού στόχου που έθεσε το ελληνικό δημόσιο με την ίδρυση Εταιρείας:
-
Να συγκεντρωθούν κάτω από μία ενιαία στέγη,
-
να αποτυπωθούν με πληρότητα και διαφάνεια,
-
και να αξιοποιηθούν με συντονισμένο τρόπο τα δημόσια περιουσιακά στοιχεία που περιλήφθηκαν στο χαρτοφυλάκιο της Εταιρείας.
Πρακτικά, πρόκειται για ένα υπέρ-ταμείο, το οποίο αναλαμβάνει το δύσκολο έργο για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας. Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου, σε συνέχεια αυτού του γενικού στόχου, και κατά τις προβλέψεις του ιδρυτικού της νόμου, το ελληνικό δημόσιο παρέδωσε τον Σεπτέμβριο του 2017 στην ΕΕΣΥΠ, τις στρατηγικές κατευθύνσεις πάνω στις οποίες κλήθηκε να κάνει τον στρατηγικό της σχεδιασμό. Στο κείμενο αυτό αναφέρονται οι αξίες και το όραμα του Μοναδικού Μετόχου της Εταιρείας που αφορούν τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος, την αξιοκρατία, την αποτελεσματικότητα, την καινοτομία, τη διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη, την κοινωνική λογοδοσία. Αναφέρονται όμως και συγκεκριμένες επιδιώξεις που αφορούν τις άμεσες θυγατρικές της Εταιρείας, καθώς και τις Δημόσιες Επιχειρήσεις που εντάχθηκαν σε αυτή.
Όσον αφορά στις Δημόσιες Επιχειρήσεις, η ΕΕΣΥΠ καλείται να διαδραματίσει ένα διττό ρόλο, αφενός να αποτελέσει θεματοφύλακα της ορθής διακυβέρνησής τους, κατοχυρώνοντας σύγχρονες και διαφανείς διαδικασίες για τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας και της κοινωνικής τους λογοδοσίας, αφετέρου να σχεδιάσει, σε συνεργασία με τις διοικήσεις τους, τον βέλτιστο τρόπο εκπλήρωσης του ειδικού σκοπού της καθεμίας, να βρει συνέργειες μεταξύ τους και να παράξει αξία μέσα από αυτές, καθώς και να διασφαλίσει την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών προς τους πολίτες.
Όσον αφορά στη δημόσια ακίνητη περιουσία, στόχος είναι να αποτυπωθεί με ακρίβεια, λαμβάνοντας υπόψη την παράλληλη προσπάθεια καταγραφής της από άλλους φορείς, όπως το Κτηματολόγιο, να αξιοποιηθεί με οργανωμένο τρόπο σεβόμενο το περιβάλλον και τις ανάγκες της κοινωνίας, και να ενταχθεί στον ευρύτερο αναπτυξιακό σχεδιασμό.
Όσον αφορά στο ΤΑΙΠΕΔ, πέρα από την προσπάθεια ενίσχυσης των διαδικασιών διαφάνειας και λογοδοσίας, στόχος είναι να ενταχθεί η εφαρμογή του Επιχειρησιακού του Σχεδίου σε μια ευρύτερη λογική συνολικής αξιοποίησης ευκαιριών και δυνατοτήτων που προκύπτουν από τον Στρατηγικό Σχεδιασμό της ΕΕΣΥΠ.
Τέλος, σημαντική το επόμενο διάστημα θα είναι η συμβολή του ΤΧΣ στην ενίσχυση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος με στόχο την αποκατάσταση της ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας.
Πάνω στους παραπάνω άξονες συντάχθηκε το Στρατηγικό Σχέδιο της ΕΕΣΥΠ επιδιώκοντας:
1. Έσοδα/επαύξηση οικονομικής αξίας: Παραγωγή εσόδων για αποπληρωμή μέρους του χρέους και πραγματοποίηση επενδύσεων, διαμόρφωση μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, καλύτερη διαχείριση πόρων και επιδοτήσεων όπου απαιτείται κ.α.
2. Επαύξηση της δημόσιας αξίας: Η εισαγωγή της έννοιας της δημόσιας αξίας στο Στρατηγικό Σχέδιο της ΕΕΣΥΠ είναι πολύ σημαντική καθώς μέσω αυτής επιδιώκεται η διασφάλιση της κοινωνικής ανταποδοτικότητας, η διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη, η βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, η βελτιστοποίηση διαδικασιών και διαχείρισης πόρων και εντέλει η προώθηση επενδύσεων βιώσιμης ανάπτυξης.
3. Βελτίωση ποιότητας υπηρεσιών και εξωστρέφειας: Καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών και ανταγωνιστικότητα, στρατηγικές συμμαχίες και συνέργειες, καινοτομία και εξωστρέφεια.
4. Θεσμικό πλαίσιο/διακυβέρνηση: Θεσμικό πλαίσιο που στηρίζεται στη χρήση βέλτιστων πρακτικών εταιρικής διακυβέρνησης, διαφάνεια, πληροφόρηση και λογοδοσία και πλαίσιο αναφορών, αξιοκρατία και υπεύθυνη διοίκηση, προώθηση διαφορετικότητας σε θέσεις ευθύνης, κ.α.
Από το υπουργείο Οικονομικών επισημαίνεται ότι βρίσκεται σε διαρκή συνεργασία με την ΕΕΣΥΠ για την καλύτερη δυνατή εκπλήρωση των παραπάνω στόχων με αποκλειστικό μέλημα τη διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος.
Βασικοί στόχοι του Υπερταμείου
Η σύσταση της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας είναι μία από τις πιο σημαντικές αλλά και σύνθετες μεταρρυθμίσεις στη χώρα μας, με μακροπρόθεσμο στόχο να αποτελέσει ένα σημαντικό μοχλό μετασχηματισμού για την οικονομία, καθώς:
-
θα αποτυπώσει με διαφάνεια τη συνολική περιουσία του Ελληνικού Δημοσίου,
-
θα διαμορφώσει ρεαλιστικά και σύγχρονα σχέδια διαχείρισης των δημόσιων περιουσιακών στοιχείων, αναδεικνύοντας νέα οργανωτικά και επιχειρησιακά μοντέλα.
Η σωστή διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων του κράτους, θα αποτελέσει πεδίο πρωτοπορίας και εχέγγυο για
-
την αύξηση της αξίας της ελληνικής περιουσίας συνολικά,
-
την ενίσχυση των οικονομικών αποτελεσμάτων και εσόδων για το δημόσιο,
-
την εμπέδωση ενός περιβάλλοντος φιλικού στις επενδύσεις,
-
τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των δημοσίων επιχειρήσεων στον κλάδο που δραστηριοποιούνται, με καλύτερη αξιοποίηση των πόρων τους,
-
τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες, καθώς και τη βελτίωση των υποδομών,
-
την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης με τους πολίτες -καταναλωτές,
-
τη βιώσιμη απασχόληση,
-
την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων που δύνανται να ‘’περάσουν τα σύνορα’’.
Είναι η πρώτη φορά που δημιουργείται μία ανεξάρτητη εταιρεία, που λειτουργεί με μακροπρόθεσμη προοπτική, με κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, σύμφωνα με τον Εσωτερικό της Κανονισμό και βέλτιστες πρακτικές, για την επίτευξη μετρήσιμων ποσοτικών και ποιοτικών αποτελεσμάτων προς όφελος της πραγματικής οικονομίας και του κοινωνικού συνόλου.
Ο ρόλος του Υπερταμείου στην Οικονομία
Η ΕΕΣΥΠ Α.Ε., ιδρύθηκε σε μια περίοδο κρίσιμη για τη διασφάλιση της οικονομικής σταθερότητας. Ο ρόλος της Εταιρείας σε αυτό το πλαίσιο είναι ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς σε αυτήν εντάσσονται δημόσιες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε κομβικούς τομείς της εθνικής οικονομίας (ενέργεια, ύδρευση και αποχέτευση, υποδομές, μεταφορές, υπηρεσίες, κ.α.) και επηρεάζουν σημαντικά επενδυτικές και καταναλωτικές αποφάσεις του ιδιωτικού τομέα, όπως και κρίσιμα μεγέθη της οικονομίας. Επιδίωξη της Εταιρείας είναι να αποτελέσει ένα ισχυρό μοντέλο σύγχρονης διακυβέρνησης αυτών των επιχειρήσεων προς όφελος του δημόσιου συμφέροντος, με απώτερο στόχο την αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας, τη βιώσιμη απασχόληση και την αλλαγή εταιρικής κουλτούρας.
Επιδίωξη της Εταιρείας είναι να αποτελέσει ένα ισχυρό μοντέλο σύγχρονης διακυβέρνησης αυτών των επιχειρήσεων προς όφελος του δημόσιου συμφέροντος, με απώτερο στόχο την αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας, τη βιώσιμη απασχόληση και την αλλαγή εταιρικής κουλτούρας.
Σύμφωνα με γνώστες των εξελίξεων, το μοντέλο συγκέντρωσης της διαχείρισης της δημόσιας περιουσίας υπό μία ενιαία εταιρική δομή ειδικού σκοπού αποτελεί διαδεδομένη ευρωπαϊκή πρακτική, η οποία εξυπηρετεί, μεταξύ άλλων:
-
Το διαχωρισμό μεταξύ της άσκησης των μετοχικής φύσης δικαιωμάτων στις δημόσιες επιχειρήσεις και των ρυθμιστικών – εποπτικών δραστηριοτήτων του Κράτους.
-
Τον περιορισμό και την εξάλειψη ενδεχόμενης σύγκρουσης συμφερόντων από τη δράση του Κράτους ως μετόχου και τη δράση του ως επόπτη.
-
Τη βελτίωση της λειτουργίας των δημοσίων επιχειρήσεων με κριτήρια επαγγελματισμού, χωρίς στρεβλώσεις από πολιτικές παρεμβάσεις.
-
Τη συνολική προώθηση της συνοχής και ομοιογένειας στην πολιτική εταιρικής διακυβέρνησης στο σύνολο των δημοσίων επιχειρήσεων.
