Γράφει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ
Σκηνή πρώτη: στα Σκόπια, την πρωτεύουσα της Βόρειας Μακεδονίας, ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ έχει μόλις υποδεχθεί τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής, Νίκο Παππά –που πραγματοποιεί την πρώτη επίσκεψη κυβερνητικού στελέχους στην γείτονα χώρα μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών. Εκεί, ένας δημοσιογράφος αποπειράται να ερωτήσει τον Ζόραν Ζάεφ και, ξεκινώντας την ερώτησή του, αναφέρεται στην «Δημοκρατία της Μακεδονίας». «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας εννοοείτε», τον διορθώνει ο Ζόραν Ζάεφ, δείχνοντας πως ο ίδιος τιμά την υπογραφή του και στο εσωτερικό της χώρας του και δεν δέχεται καν την αναφορά του παλιού συνταγματικού ονόματος που αποτελεί παραβίαση της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Σκηνή δεύτερη: ο αντιπρόεδρος του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης δηλώνει υπερηφάνως: «εγώ Βόρεια Μακεδονία δε θα την πω ποτέ».
Σκηνή τρίτη: ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας δηλώνει ότι δε θα αλλάξει τις πινακίδες των δρόμων της δικής του περιφέρειας βάσει της Συμφωνίας των Πρεσπών. Δηλαδή, θα διατηρήσει τα «Σκόπια» και το «πΓΔΜ» αντί του «Βόρεια Μακεδονία». Κι αυτό για μία χούφτα ψήφων διεκδικώντας την επανεκλογή του, παρά το γεγονός ότι ως βουλευτής της κυβέρνησης Καραμανλή, έχει ψηφίσει και με τα δύο χέρια προγραμματικές δηλώσεις που αναφέρονταν σαφώς και ρητώς σε «σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό έναντι όλων και για όλες τις χρήσεις». Δηλαδή, αυτό ακριβώς που προβλέπεται στη Συμφωνία των Πρεσπών…
Αν αυτές οι τρεις σκηνές ειδωθούν συνδυαστικά, το συμπέρασμα που βγαίνει είναι πολύ απλό: ο ένας εκ των συμβαλλομένων, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, υπερασπίζεται το erga omnes, δηλαδή την «έναντι όλων» χρήση της νέας ονομασίας της χώρας του, παρά το γεγονός ότι κατά τις διαπραγματεύσεις με τον Αλέξη Τσίπρα και τον Νίκο Κοτζιά έδωσε σκληρές μάχες περί του αντιθέτου.
Στον αντίποδα, δύο στελέχη της ελληνικής αξιωματικής αντιπολίτευσης αμφισβητούν αυτό ακριβώς: το «erga omnes», καθώς δίνουν «επιχειρήματα» και προσχήματα στους εθνικιστές της άλλης πλευράς προκειμένου να προσπαθήσουν κι εκείνοι να ξηλώσουν τις προβλέψεις και τις υποχρεώσεις της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Βεβαίως, για να είμαστε δίκαιοι, φωνές εθνικισμού που αμφισβητούν το erga omnes αναπτύσσονται και στην Βόρεια Μακεδονία: δεν έχουν περάσει ούτε 10 ημέρες από τότε που ο αρχηγός της εκεί αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο Χρίστιαν Μιτσκότσκι, δήλωνε ότι «είναι έτοιμος να γίνει πρωθυπουργός της Μακεδονίας και όχι της Βόρειας Μακεδονίας», θυμίζοντας την αντιπολιτευτική τακτική μέρους της ΝΔ.
Κανείς δεν περιμένει, μ’ άλλα λόγια, ότι ο λαϊκισμός σε σχέση με τη Συμφωνία των Πρεσπών θα τελειώσει από την μία ημέρα στην άλλη. Ωστόσο, είναι αυτονόητο ότι η Ελλάδα, ως η «μεγάλη» δυτική χώρα, που αποτελεί ένα από τα παλιότερα μέλη της Ε.Ε., είναι εκείνη που πρέπει να δώσει το καλό παράδειγμα και να προστατέψει την μεγάλη κατάκτηση του «erga omnes», την οποία καμία άλλη κυβέρνηση σε καμία άλλη περίπτωση δεν είχε καταφέρει στο παρελθόν. Σε διαφορετική περίπτωση, ο ντόπιος εθνικισμός απλώς θα θρέφει τον απέναντι, ενισχύοντάς τον έναντι των μετριοπαθών δυνάμεων και της λογικής Ζάεφ. Και οι εδώ «ζηλωτές» και «Μακεδονομάχοι» θα έχουν απλώς καλλιεργήσει το έδαφος για τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα απ’ αυτά που υποτίθεται ότι επιδιώκουν.