Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ

Πριν καν η κυβέρνηση λάβει ψήφο εμπιστοσύνης επί των προγραμματικών της δηλώσεων, έχει δώσει τα πρώτα δείγματα γραφής. Και, ταυτοχρόνως, το ίδιο έχουν κάνει και οι «θεσμοί». Για παράδειγμα, «γιοκ» στο αίτημα για μείωση του στόχου των πρωτογενών πλεονασμάτων –τουλάχιστον στο άμεσο προβλεπτό μέλλον. Αυτό είπε ο Κλάους Ρέγκλινγκ, αυτό αποδέχθηκε θέλοντας και μη η κυβέρνηση. Δεν είναι τυχαίο ότι, αίφνης, οι φοροελαφρύνσεις που θα ψηφίζονταν στις… 27 στη Βουλή, τελικά «σπάνε» στα δύο και οι πλέον βασικές εξ αυτών υποτίθεται ότι θα κατατεθούν στη Βουλή τον Οκτώβριο, με το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2020.

Βεβαίως, είναι προφανές ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί, πριν καν στεγνώσει το μελάνι των εκλογικών αποτελεσμάτων, να βγει και να πει ότι «υποσχέσεις ήταν και πάνε». Είναι προφανές ότι κάπως θα προσπαθήσει να βρει τα λεφτά, προκειμένου να μην τελειώσει άγαρμπα και άκομψα η περίοδος χάριτος, μαζί με τις προσδοκίες της «μεσαίας τάξης» και των ελεύθερων επαγγελματιών, που περιμένουν πώς και πώς να μειωθούν οι εισφορές τους.

Η κυβέρνηση, λοιπόν, θα προσπαθήσει να βρει δημοσιονομικό χώρο. Και έτσι, θα προσπαθήσει να κάνει πράξη ορισμένες υποσχέσεις της –ή τμήματα αυτών, για να κρατήσει «ζεστή» την κοινή γνώμη.

Για παράδειγμα, οι πρώτες πληροφορίες από το κυβερνητικό στρατόπεδο λένε ότι η κυβέρνηση θα επιμείνει στην μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Και με αυτό τον τρόπο, αναμένεται να δημιουργήσει ένα «κενό» στο ασφαλιστικό σύστημα περί τα 2 με 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Πώς, λοιπόν, θα καλύψει αυτό το κενό; «Η κυβέρνηση θα εφαρμόσει ένα άρτιο σχέδιο βελτίωσης της εισπραξιμότητας του ΕΦΚΑ και είσπραξης των ληξιπρόθεσμων οφειλών», λένε κύκλοι του υπουργείου Εργασίας. Και, όποιος θυμάται πώς ακριβώς «στόλιζε» προεκλογικά το σχέδιο των 120 δόσεων ο Γιάννης Βρούτσης, ενδεχομένως να καταλαβαίνει πώς… ακριβώς θα βελτιωθεί η «εισπραξιμότητα». Και πώς θα εισπραχθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές.

Λεφτά, βεβαίως, υπάρχουν και αλλού: αίφνης, προχθές, κατά την επίσκεψή της στον ΟΠΕΚΑ, η νέα υφυπουργός Εργασίας, που χαρακτήριζε τους αντιστασιακούς ως «ψυχικά νοσούντες», υπογράμμισε την ανάγκη «εξορθολογισμού των κριτηρίων χορήγησης των προνοιακών επιδομάτων», προκειμένου, όπως είπε, «να κατευθύνονται σε εκείνους που τα έχουν πραγματικά ανάγκη». Όλα αυτά, βεβαίως, εξαίροντας το σχέδιο της ΝΔ για το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα», που είναι αυτό ακριβώς που ζητούσε το ΔΝΤ: δηλαδή, την «συγχώνευση» όλων των προνοιακών επιδομάτων σε ένα. Μόνο που με το σχέδιο αυτό, όσοι ανήκουν στην μεσαία τάξη και παίρνουν τέτοια επιδόματα –είτε είναι επίδομα στέγασης για το στεγαστικό δάνειο, είτε είναι voucher για παιδικό σταθμό είτε κάποιο άλλο επίδομα- θα βρεθούν εκ των πραγμάτων εκτός συστήματος. Είναι, δηλαδή, σε αυτές τις λεπτομέρειες του «εξορθολογισμού» που κρύβεται ο διάβολος των μειώσεων και της συρρίκνωσης του κοινωνικού κράτους –πολλώ δε μάλλον όταν, μετά τις παρεμβάσεις της Θεανώς Φωτίου όλα τα προηγούμενα χρόνια, τα επιδόματα δίνονται όλα ηλεκτρονικά, με διαφάνεια και ήδη πηγαίνουν «σε αυτούς που τα έχουν πραγματικά ανάγκη», για να χρησιμοποιήσουμε την φράση της κ. Μιχαηλίδου.

Βεβαίως, είπαμε: η κυβέρνηση δεν μπορεί να μην κάνει τίποτα. Όμως, τα νούμερα δεν βγαίνουν. Έτσι, τίθεται ήδη σε εφαρμογή το σχέδιο της επόμενης μέρας: δηλαδή, να μειωθούν εκείνοι που «έχουν πραγματικά ανάγκη» το κοινωνικό κράτος. Και δε θα μειωθούν επειδή θα έχει βελτιωθεί η οικονομική τους κατάσταση, αλλά διότι αυτό θα βολεύει το αφήγημα της κυβέρνησης. Άλλωστε, η Δεξιά πάντα μετρούσε διαφορετικά τους έχοντες ανάγκη από την Αριστερά –όσο κι αν η «μεσαία τάξη» μάλλον δεν το κατάλαβε ποτέ.