ΜΕ ΠΡΟΣΧΗΜΑ ΤΙΣ ΑΥΞΗΣΕΙΣ ΣΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ
Οι νέες τιμές που περνούν στο ράφι απογειώνουν τον πληθωρισμό και εξανεμίζουν τα εισοδήματα
ΝΕΑ έκρηξη ακρίβειας μέχρι 15% σε βασικά αγαθά! H πρωτοφανής άνοδος των τιμών, διαλύει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, μειώνει ραγδαία τη δυνατότητα των νοικοκυριών να πραγματοποιήσουν αγορές και εξανεμίζει μισθούς και συντάξεις από τα μέσα κάθε μήνα.
Οι αυξήσεις σε Ενέργεια και πρώτες ύλες κάνουν έμπειρους αναλυτές να προειδοποιούν για επιδείνωση του φαινομένου με νέα άνοδο τον χειμώνα και την αποκλιμάκωση να ξεκινά, ίσως, από την άνοιξη του 2022. Όπως λένε χαρακτηριστικά, το 2022 θα είναι «ακριβό» για τα νοικοκυριά, που αναμένεται να κάνουν μειώσεις ακόμα και στην αγορά βασικών αγαθών. Το μέσο καλάθι στα σούπερ μάρκετ αναμένεται να επιβαρυνθεί με αύξηση 10%-15%, από 47 ευρώ στα 52 έως τα 55 ευρώ. Ωστόσο, όπως τονίζουν εκπρόσωποι του λιανεμπορίου, ένα «καπέλο» από 5 έως 10 ευρώ δεν μπορεί να το αντέξει η κατανάλωση». Η δίδυμη κρίση της πανδημίας και της ακρίβειας, βάζει δύσκολα στο οικονομικό επιτελείο, που έχει υποσχεθεί μέρισμα αλλά ο προϋπολογισμός δείχνει… «έλλειμμα».
Η εκτίναξη του κόστους παραγωγής, οι φυσικές καταστροφές που ρήμαξαν την παραγωγή, μαζί με τις αυξήσεις σε πετρέλαιο, φυσικό αέριο και ηλεκτρικό ρεύμα φέρνουν νέα άνοδο τιμών. O πληθωρισμός αποτυπώνεται από τον Αύγουστο σε όλο και περισσότερα τιμολόγια χονδρικής βασικών καταναλωτικών προϊόντων. Οι αυξήσεις στη χονδρική κυμάνθηκαν στα επίπεδα του 3,5% – 5,5%, σε μη τρόφιμα καταγράφηκαν και αυξήσεις έως 15%.
Χειρότερη είναι η εικόνα του Σεπτεμβρίου, με τις τιμές να αυξάνονται σε σχεδόν 50 κατηγορίες προϊόντων. Σε κατηγορίες όπως τα γαλακτοκομικά, το ελαιόλαδο, ξηροί καρποί και υποπροϊόντα δημητριακών οι αυξήσεις κινούνται από 15% έως 30%, με τα οπωροκηπευτικά όπου οι φυσικές καταστροφές ρήμαξαν την παραγωγή η αύξηση ξεπερνά το 50%.
Στα προϊόντα στον δείκτη «καλάθι της νοικοκυράς», οι αυξήσεις ήταν μικρότερες στο πρώτο κύμα ανατιμήσεων, καθώς οι περισσότερες επιχειρήσεις, ειδικά όσες μεγάλες αλυσίδες είχαν καταγράψει μεγάλα κέρδη μέσα στην πανδημία, συγκράτησαν τις τιμές. Όμως όπως τονίζουν γνώστες της αγοράς, η απορρόφηση των αυξήσεων από τις επιχειρήσεις έχει τα όριά της. Τα πρώτα σημάδια, έχουν δοθεί από το καλοκαίρι όταν εκπρόσωποι των μεγάλων ελληνικών αλυσίδων ανέφεραν ότι ο καταναλωτής θα βρεθεί αντιμέτωπος με αυξήσεις προς στο τέλος του έτους.
Από την κυβέρνηση η αντίδραση είναι περιορισμένη. Ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης δήλωσε σχετικά σε τηλεοπτική του συνέντευξη ότι «Ναι, υπάρχουν αυξήσεις. Προφανώς υπάρχει πληθωρισμός, ιδιαίτερα στα καύσιμα και στην ενέργεια. Η Κυβέρνηση έχει πάρει έκτακτα μέτρα ήδη δύο φορές και αν χρειαστεί θα πάρει και άλλα. Είμαστε πάνω από το πρόβλημα. Δυστυχώς δεν γίνεται να μην έχουμε καμία επίπτωση, αλλά δεσμευόμαστε ότι θα έχουμε τη μικρότερη δυνατή από όλους τους άλλους».
Από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης προέτρεψε τις επιχειρήσεις να δείξουν «αυτοσυγκράτηση». Μετά την ανακοίνωση της πορείας εκτέλεσης του Προϋπολογισμού στο 10μηνο, δήλωσε ότι «οι αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων και των πρώτων υλών, οι οποίες δημιουργούν σημαντικά προβλήματα στο διάστημα αυτό, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν από τις επιχειρήσεις με ιδιαίτερη αυτοσυγκράτηση σε ό,τι αφορά τη μεταφορά του σχετικού κόστους στις τιμές καταναλωτή, και να συνυπολογίσουν στις αποφάσεις τους ότι έχουν μπροστά τους μια περίοδο δυναμικής ανάπτυξης, στην οποία θα μπούμε από το 2022 και στα επόμενα χρόνια, την οποία δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να διακυβεύσουμε παρασυρόμενοι στον φαύλο κύκλο των πληθωριστικών προσδοκιών».
Όμως κάτι οι αυξήσεις στις τιμές, κάτι τα περιοριστικά μέτρα για την πανδημία, οι επιχειρήσεις δεν είδαν «άσπρη μέρα» ούτε στις εκπτώσεις. Πως οι ενδιάμεσες εκπτώσεις δεν ενισχύουν ουσιαστικά ταμειακά τις εμπορικές επιχειρήσεις, ενώ ταυτόχρονα δεν διευκολύνουν στην πράξη τις αγορές των καταναλωτών, ήταν το συμπέρασμα έρευνας του Εμπορικού Συλλόγου Πειραιώς μετά την ολοκλήρωση των ενδιάμεσων φθινοπωρινών εκπτώσεων. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, η πλειονότητα των ερωτηθέντων σε ποσοστό 82,14% απάντησε ότι οι πωλήσεις τους κινήθηκαν πτωτικά, το 14,29% απάντησε θετικά και ένα ποσοστό της τάξης του 3,57% απάντησε δεν γνωρίζω/δεν απαντώ. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η απάντηση στο ερώτημα: «Εκτιμάτε ότι τα νέα μέτρα επηρέασαν αρνητικά ή δεν επηρέασαν το τζίρο της επιχείρησης;» Η πλειοψηφία 87,5% δήλωσε ότι τα νέα μέτρα επηρέασαν αρνητικά τον τζίρο της επιχείρησής τους.
Το θέμα έχει γίνει πεδίο σφοδρής σύγκρουσης για κυβέρνησης και αντιπολίτευση. Κόντρα σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών αναμένεται την ερχόμενη Δευτέρα 22 Νοεμβρίου καθώς προγραμματίστηκε διεξαγωγή προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή. Το αίτημα είχε καταθέσει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας υποστηρίζοντας πως η κυβέρνηση επιδεικνύει «ατολμία» να λάβει ουσιαστικά μέτρα στήριξης των νοικοκυριών.
Στην επιστολή του ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, κατηγορεί, την κυβέρνηση ότι «αποφεύγει να λάβει συγκεκριμένα μέτρα ενίσχυσης του διαθέσιμου εισοδήματος των εργαζομένων», όπως είναι η αύξηση του κατώτατου μισθού, μείωση του ΕΦΚ θέρμανσης και κίνησης, καθώς και επιβολή αυστηρών ελέγχων εναντίον των καρτέλ στην αγορά.
