Ο πρόεδρος του Καζακστάν Κασίμ-Τζομάρτ Τοκάγεφ κήρυξε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, για διάστημα δύο εβδομάδων, το Αλμάτι και την επαρχία Μανγκιστάου, όπου οργανώνονται μεγάλες κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας τις τελευταίες ημέρες.
Ταραχές ξέσπασαν σε πολλές πόλεις του Καζακστάν αφού οι αρχές ήραν το πλαφόν στην τιμή του υγραερίου, με αποτέλεσμα να εκτοξευτεί η τιμή του δημοφιλούς αυτού καυσίμου. Ισχυρές εκρήξεις ακούγονταν στο κέντρο του Αλμάτι τις πρώτες πρωινές ώρες της Τετάρτης, τοπική ώρα, αφού η αστυνομία εκδίωξε εκατοντάδες διαδηλωτές οι οποίοι προσπάθησαν απόψε να εισβάλουν στο γραφείο του δημάρχου από την κεντρική πλατεία, εκτοξεύοντας δακρυγόνα και βομβίδες κρότου – λάμψης. Ένας ανταποκριτής του πρακτορείου Reuters είπε ότι άκουσε εκρήξεις κοντά στην κεντρική πλατεία της πόλης, όπου βρίσκεται το γραφείο του δημάρχου.
The public’s reaction is justified. They show the reaction why we are getting a raise from our main export product, even though natural gas is out of us. There are Turkic peoples who are still somewhat vigilant.#Kazakhstan #Kazakistan #KazakhstanProtests #Almaty pic.twitter.com/U58RYcomsp
— Toyota DshK (@ToyotaDshK) January 4, 2022
Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν στο Καζακστάν αφού η κυβέρνηση αύξησε την ανώτατη τιμή του υγραερίου, ενός πολύ δημοφιλούς καυσίμου για τα αυτοκίνητα στη χώρα.
Λίγο νωρίτερα και καθώς σημειώνονταν επεισόδια σε πολλές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας σε όλη τη χώρα, ο πρόεδρος του Καζακστάν Κασίμ-Τζομάρτ Τοκάγιεφ διαμήνυσε ότι η κυβέρνησή του δεν πρόκειται να πέσει. «Οι εκκλήσεις για επίθεση σε κυβερνητικά και στρατιωτικά κτίρια είναι απολύτως παράνομες. Η κυβέρνηση δεν θα πέσει, αλλά θέλουμε αμοιβαία εμπιστοσύνη και διάλογο, αντί για σύγκρουση», ανέφερε σε ένα βιντεοσκοπημένο διάγγελμά του. Αργά το βράδυ η κυβέρνηση ανέφερε ότι θα επαναφέρει κάποιο πλαφόν στην τιμή του υγραερίου.
#Kazakistan‘da doğalgaza yapılan zammın ardından halk sokağa çıktı, Almatı’da asker halka müdahale etti… pic.twitter.com/bLH5MELE8S
— Seyfullah Erdoğan (@seyfoloji) January 5, 2022
Πολλοί Καζάκοι έχουν μετατρέψει τα οχήματά τους ώστε να λειτουργούν με υγραέριο, το οποίο είναι κατά πολύ φτηνότερο από τη βενζίνη, λόγω της επιβολής ανώτατης τιμής πώλησης. Όμως η κυβέρνηση υποστήριζε ότι η χαμηλή τιμή δεν είναι βιώσιμη και κατήργησε το πλαφόν την 1η Ιανουαρίου.
Αφού εκτοξεύτηκε η τιμή του υγραερίου, χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους της πόλης Ζαναόζεν, στις 2 Ιανουαρίου. Οι διαδηλώσεις επεκτάθηκαν και σε άλλες περιοχές της επαρχίας Μανγκιστάου και στο δυτικό Καζακστάν, όπως και σε έναν καταυλισμό εργαζομένων που χρησιμοποιείται από υπεργολάβους της Tengizchevroil, της μεγαλύτερης εταιρείας παραγωγής πετρελαίου της χώρας. Ο όμιλος διαβεβαίωσε ότι δεν έχει επηρεαστεί η παραγωγή από τις κινητοποιήσεις.
Οι διαδηλώσεις είναι παράνομες στο Καζακστάν, εκτός και αν οι οργανωτές ενημερώσουν εκ των προτέρων τις αρχές. Ο πρόεδρος Κασίμ-Τζομάρτ Τοκάγιεφ, τον οποίο επέλεξε ως διάδοχό του ο Νουρσουλτά Ναζαρμπάγιεφ όταν παραιτήθηκε το 2019, έπειτα από 30 χρόνια στην εξουσία, δεν έχει πολιτικό αντίπαλο στο κοινοβούλιο.
Ο Τοκάγιεφ ανέφερε μέσω του Twitter ότι θα συγκαλέσει αύριο (σσ: σήμερα) το υπουργικό συμβούλιο για να συζητήσει τα αιτήματα των διαδηλωτών και τους κάλεσε να συμπεριφέρονται «με υπευθυνότητα» και να είναι ανοιχτοί στον «διάλογο».