Η βιαιότητα και μόνον της καταστολής από την κεντρική Ισπανική Κυβέρνηση στην διοργάνωση δημοψηφίσματος για ανεξαρτησία της – ήδη με αυξημένη αυτονομία, με εύπορη οικονομία, με κάπου 7,5 εκατομμύρια κατοίκους/κάπου 5,3 εκατ. ψηφοφόρους, με πρωτεύουσα την εμβληματική Βαρκελώνη – Καταλωνίας είναι κάτι που θα στοιχειώνει για καιρό τις συζητήσεις περί, μεταξύ άλλων, του «Ευρωπαϊκού πολιτικού πολιτισμού». Και τούτο ανεξάρτητα από την έκβαση της δημοψηφισματικής διαδικασίας. ανεξάρτητα από την θεσμική συνέχεια που θα δοθεί ή δεν θα δοθεί. ανεξάρτητα από τις πολιτικές μετενέργειες.
Πάντως, το κλείσιμο του 1/7 των εκλογικών τμημάτων η κατάσχεση καλπών και ψηφοδελτίων, οι τραυματισμοί κάπου 850 πολιτών (και 15 αστυνομικών), η χρήση σφαιρών καουτσούκ, οι εικόνες ματωμένων ψηφοφόρων και της τοπικής Αστυνομίας να αρνείται τις εντολές, των δε «εισαγομένων» αστυνομικών να επιτίθενται στην… Πυροσβεστική, δεν ήρκεσαν για να αποκλείσουν ευρεια εκδήλωση της λαϊκής βούλησης. Ούτε, βέβαια, τον διχασμό στην ίδια την Καταλωνία ούτε την «άλλη» διχαστικότητα, με την Μαδρίτη να υποδέχεται διαδηλώσεις εναντίον του δημοψηφίσματος στην Βαρκελώνη…
Περισσότερο κι από το 90,7% των «ΝΑΙ», αλλά σε 42,3% ψηφισάντων, εκείνο που τώρα θα μετρήσει είναι τα επόμενα βήματα. Θα προχωρήσει – και σε τι ακριβώς – η Καταλανική Κυβέρνηση/Generalitat και η Βουλή;
Η μνήμη της «συμβολικής» δημοψηφισματικής διαδικασίας του 2014, τότε που η Ισπανία βρισκόταν στην δίνη της οικονομικής κρίσης – με 80% των ψήφων να είναι υπέρ της απόσχισης, αλλά τότε με 32% συμμετοχή, πράγμα που εξηγεί το άγχος των αρχών της Μαδρίτης να αποτρέψουν την ψηφοφορία!… – δεν είχε φύγει τα τελευταία τρία χρόνια από τον νου των Καταλανών. Το ερώτημα αυτήν την φορά, σημειωτέον, ήταν «Θέλετε ή όχι να είναι η Καταλωνία ανεξάρτητο Κράτος, με μορφή [αβασίλευτης] Δημοκρατίας;» είχε δηλαδή και ένα υπορρέον αντιμοναρχικό αίτημα. Η Καταλανική Κυβέρνηση/Generalitat δεν έχει εξηγήσει σαφώς τι βήματα προτίθεται να κάνει μετά το αποτέλεσμα: έχει αυτοδεσμευθεί να προχωρήσει μέσα σε δυο 24ωρα, αλλα τίποτε δεν είναι τελικό. Η αρχή αυτής της διαδικασίας πάει πίσω στο 2008 και άφηνε περιθώρια από την ακόμη πιο αυξημένη αυτονομία μεχρι την πληρη ανεξαρτησία.
Πάντως, το γεγονός ότι το Σκωτσέζικο δημοψήφισμα είναι ακόμη φρέσκο στην μνήμη (μαζί βέβαια με το ότι έβγαλε «ΟΧΙ» για την προτεινόμενη απόσχιση), το γεγονός ότι το πολύ πιο εκρηκτικό δημοψήφισμα στο Ιρακινό Κουρδιστάν (υπό συνθήκες περίπου εμπόλεμης χώρας) και διοργανώθηκε και πραγματοποιήθηκε ανεξαρτήτως αν θα έχει συνέχεια και ποιαν, δεν φεύγει εύκολα από το ραντάρ κάθε καλόπιστου παρατηρητή. Η εκκωφαντική σιγή των Βρυξελλών/των Ευρωπαϊκών Θεσμών – μόνον ο Βέλγος Πρόεδρος ή οι Πράσινοι στο ΕυρωΚοινοβούλιο έδειξαν κάποια διαμαρτυρία πολιτικής ηθικής – καταγράφεται στα ενδιαφέροντα, στα επώδυνα ενδιαφέροντα της εποχής.
Η υπόρρητη θέση των Ισπανικών αρχών «απαγορεύεται ή πάντως αποθαρρύνεται η λαϊκή ψήφος: είναι κακόν!» δεν θα σβήσει εύκολα. Ούτε ο Ευρωπαϊκός de facto εναγκαλισμός μ’ αυτήν την θέση. Αφήνοντας πίσω το ερώτημα αν και πόσο η καταστολή βοηθάει, και η ιδια, στην δημιουργία της αίσθησης χωριστικού/χωριστικού «λαού». Γιατί οι λαοί είναι που διαθέτουν δικαίωμα στην αυτοδιάθεση…. (Και… ναι, γνωρίζουμε πόσο ευαίσθητο είναι το ζήτημα των αυτονομιστικών αιτημάτων σε χώρες οριακές – πολλαπλά οριακές! – όπως η Ελλάδα. Όμως, μήπως διερωτηθούμε γιατί, παρόλη την ζούρλια που μας δέρνει, παρόμοιες πιέσεις δεν έχουν ανέβει στην επιφάνεια; Παρά την, τόσο τρικυμισμένη, ιστορία μας…)
