Τον «κώδωνα» του κινδύνου κρούει η Bank of America Merrill Lynch που σε νέα έκθεσή της προειδοποιεί ότι η σημερινή τροχιά ομαλοποίησης και ηρεμίας, μπορεί να ανατραπεί από «καταιγίδα» της τρίτης αξιολόγησης. Αν και τα θέματα είναι γνωστά, οι διαπραγματεύσεις μπορεί να δυσκολέψουν το φθινόπωρο.
Αν και προς το παρόν, ο κίνδυνος για την Ελλάδα έχει μειωθεί σημαντικά μετά την β’ αξιολόγηση, ανοίγοντας το δρόμο στην οικονομία να συνεχίσει την αντιμετώπιση των Capital Controls, της λιτότητας και της έλλειψης εμπιστοσύνης, όλα θέματα που δημιουργήθηκαν, μέσα στα χρόνια της κρίσης, το καλοκαίρι τελειώνει και οι αποστολές των θεσμών, επιστρέφουν στην Αθήνα.
Οι αναλυτές της τράπεζας, βλέπουν ότι η ελληνική οικονομία θα ομαλοποιείται σταδιακά, η εμπιστοσύνη ήδη έχει επιστρέψει στα επίπεδα των αρχών του 2015, κάτι που φαίνεται και από το δείκτη οικονομικού κλίματος της Κομισιόν.
Στα θετικά έχουν προστεθεί η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής για δύο συνεχόμενα τρίμηνα και η αύξηση των εξαγωγών. Το κερασάκι στην τούρτα, είναι η θετική έκπληξη της τουριστικής περιόδου, με τα πρώτα στοιχεία να δείχνουν ένα εξαιρετικό καλοκαίρι, με τον κλάδο του τουρισμού να αυξάνει την συμβολή του στο ελληνικό ΑΕΠ.
Όλα συνθέτουν το «παζλ» της ανάπτυξης, με τους ειδικούς να εκτιμούνότι η οικονομία θα παρουσιάσει μέτρια θετική ανάπτυξη το δεύτερο τρίμηνο, η οποία θα ανεβάσει ρυθμούς στο τρίτο τρίμηνο, οδηγώντας σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 1%.
Μετά το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης και της εκταμίευσης της δόσης άνοιξε μία παρένθεση ηρεμίας για την ελληνική Οικονομία, σύμφωνα με τους αναλυτές της τράπεζας, αυτή η σχετικά ήρεμη περίοδος επέτρεψε και στην ελληνική κυβέρνηση να βγει στις αγορές μετά από τρία χρόνια.
Τα στοιχεία δείχνουν μεγάλη βελτίωση και στα δημοσιονομικά, αν και χρειάζεται προσοχή. Τα στοιχεία του επταμήνου, έως και τον Ιούλιο έδειξαν ένα πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,05 δις ευρώ, από 2,72 δις ευρώ πέρσι, υπεραποδίδοντας του στόχου κατά 1 δις ευρώ. Στην ανάλυση επισημαίνεται ότι καθοριστικός παράγοντας για αυτή την επιτυχία ήταν η συγκράτηση δαπανών, οι οποίες υπερέβησαν τον στόχο κατά 1, 05 δις ευρώ και μειώθηκαν κατά 2% την ίδια περίοδο.
Παρά τις αντιδράσεις, τα έσοδα του α’ επταμήνου 2017 είναι σε γενικές γραμμές σταθερά σε σχέση με το προηγούμενο έτος και εντός των στόχων που τέθηκαν στον προϋπολογισμών.
Τα καθαρά έσοδα μειώθηκαν κατά 2,4% λόγω των υψηλών φορολογικών επιστροφών. Αυτό χρειάζεται προσοχή τους επόμενους μήνες, δεδομένης της ακόμη ανοιχτής συζήτησης για το αν η υπεραπόδοση του περασμένου έτους ήταν διαρθρωτική ή σημαντικά οδηγούμενη από one-off έσοδα.
Η πρόκληση της γ’ αξιολόγησης
Ο κίνδυνος για ανατροπή αυτού του σκηνικού, έρχεται από την εκκίνηση της τρίτης αξιολόγησης. Οι αναλυτές εκτιμούν πως οι συζητήσεις που θα ξεκινήσουν αυτό το φθινόπωρο και να είναι επίσης πολύ δύσκολες, καθώς θα επικεντρωθούν στην εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, η οποία υπήρξε προβληματική στο ελληνικό πρόγραμμα. Παράλληλα δύσκολα θα είναι τα πράγματα και στο μέτωπο της μείωσης των κόκκινων δανείων.
Σύμφωνα με την Bank of America, εάν οι συζητήσεις καθυστερήσουν και η αξιολόγηση παραταθεί και το επόμενο έτος, τότε είναι πιθανό η θεματολογία να επεκταθεί στις λεπτομέρειες της ελάφρυνσης του χρέους και στην συζήτηση του νέου καθεστώτος που θα ισχύσει στην Ελλάδα μετά το τέλος του προγράμματος στα μέσα του 2018.
Αν δεν συμφωνήσουν γρήγορα η ελληνική κυβέρνηση και οι θεσμοί ή αν επιδεινωθούν οι συνθήκες στις αγορές, τότε υπάρχει περίπτωση, η τρίτη αξιολόγηση θα είναι η τελευταία για το τρέχον πρόγραμμα και μπορεί να μην ολοκληρωθεί ακόμη και αν ακολουθήσει νέο πρόγραμμα.