Του Γιώργου Μελιγγώνη
Παρότι δεν είμαστε πλέον κλεισμένοι στα σπίτια μας εδώ και πολλές εβδομάδες, στη δημόσια σφαίρα συνεχίζει να κυριαρχεί το «ροζ συννεφάκι» που υπήρχε και κατά την περίοδο της καραντίνας: ότι, δηλαδή, όλα θα πάνε καλά, ότι διαχειριστήκαμε την πανδημία και πως έπεσαν χρήματα στην αγορά.
Βεβαίως, ό,τι κι αν λέει η μεγάλη πλειονότητα των ΜΜΕ που προσπαθεί να φιλοτεχνήσει το προφίλ του «Μωυσέως» για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αρκετοί συμπολίτες μας έχουν αρχίσει να έρχονται αντιμέτωποι, δυστυχώς, με τις δραματικές επιπτώσεις από την μη λήψη έγκαιρων και αποτελεσματικών μέτρων στήριξης της οικονομίας.
Μία βόλτα οποιουδήποτε οπουδήποτε φτάνει για να διαπιστώσει ότι υπάρχουν μαγαζιά που δεν έχουν ανοίξει. Επίσης, μια ματιά στα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη» δείχνει πως, παρά τη λαθροχειρία με τη «βάφτιση» των νέων ανέργων σε «μη οικονομικά ενεργούς εργαζόμενους», οι απολύσεις ξεκίνησαν ως κύμα και έχουν πλέον λάβει χαρακτήρα τσουνάμι. Αυτό, άλλωστε, φαίνεται και από τα στοιχεία που δείχνουν την εντυπωσιακή κατάρρευση του προγράμματος «Συν-Εργασία»: το πρόγραμμα που η κυβέρνηση διαφημίζει ως βασικό μοχλό ανάσχεσης των μαζικών απολύσεων στην αγορά έχουν επιλέξει μόλις… 3.000 επιχειρήσεις από τις 700.000 που ενεργούν συνολικά στην ελληνική οικονομία. Με άλλα λόγια, η συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων όχι μόνο δεν θέλγεται από την επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών και ενός μέρους του μισού μισθού των εν περιτροπή εργασίας εργαζομένων τους, αλλά δεν δείχνουν και καμία διάθεση για μια ολιγόμηνη δέσμευση μη απολύσεων. Σημειωτέον ότι η αποτυχία του προγράμματος επικυρώνεται παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση προσπάθησε να ράψει το «κοστούμι» της «Συν-Εργασίας» στα μέτρα μόνο των εργοδοτών: για παράδειγμα, η δέσμευση μη απολύσεων αφορά μόνο τους εργαζόμενους που θα βγουν σε εκ περιτροπής εργασία και όχι το σύνολο του προσωπικού. Επίσης, μόλις το πρόγραμμα λήξει, τότε λήγει και η δέσμευση για να μην γίνουν απολύσεις.
Ακόμη κι έτσι, λοιπόν, οι επιχειρηματίες προτιμούν να χάσουν μερικά χρήματα απ’ αυτά που θα τούς έδινε το κράτος και κάνουν απευθείας μαζικές απολύσεις. Όλα αυτά, την ώρα που χθες, ο υπουργός Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης παραδέχθηκε πως ο στόχος είναι να αποκομίσουν οι τουριστικές επιχειρήσεις φέτος το 20-25% των περυσινών εσόδων.
Με άλλα λόγια, σε δύο μήνες θα τελειώσει ένα πρωτόγνωρο καλοκαίρι και μία εξαιρετικά «φτωχή» τουριστική σεζόν, που ούτε θα βοηθήσει τις τουριστικές περιοχές και εν γένει την οικονομία να «βγάλουν» τον χειμώνα, ούτε μπορεί να λειτουργήσει ως «κυματοθραύστης» της ανεργίας. Ωστόσο, το γεγονός ότι η σεζόν ανοίγει αύριο και έχουμε ακόμη μπροστά μας δύο μήνες διαμορφώνει και ένα περιβάλλον «τελευταίας ευκαιρίας» για την κυβέρνηση: αν το πάρει αλλιώς, μπορεί κάτι να σώσει. Αν επιμείνει στα ίδια, ελλιπή μέτρα, τότε αυτό τον χειμώνα δε θα τον ξεχάσει ποτέ. Ούτε η κυβέρνηση, αλλά ούτε και η κοινωνία.