Η Κορυφή των Τριών και η μνήμη Αλτιέρο Σπινέλλι

Η μiνι Κορυφή των Τριών (Ματτέο Ρέντσι προσκαλών, Ανγκελα Μέρκελ οδηγούσα την συζήτηση, Φρανσουά Ολλαντ για να ολοκληρωθεί η παλιά εκείνη λογικη του Διευθυντηρίου…) “για το Μέλλον της Ευρώπης” στο Βεντότενε της Νάπολης υπήρξε πολύτιμη. Οχι γι αυτό που η σκηνοθέτηση επεδίωξε να πει, όσο για εκεινα που δεν μπόρεσε να αποκρύψει, να καλλωπίσει, να αποδιώξει. Προετοιμασία της επίσημης Κορυφής τον Σεπτέμβριο, στην Μπρατισλάβα της Σλοβακίας, με την οποία οι (ακόμη) “28”/”27″ της ΕΕ θα δουν – με απούσα την Μεγ. Βρετανία, που ωστόσο παραμένει θεσμικά μέλος του κλαμπ μέχρις ότου προχωρήσουν οι διαδικασίες εξόδου – η μίνι-Κορυφή πρώτα-πρώτα ξεκαθάρισε κάτι γνωστό, που όμως καλό είναι να λέγεται, να τονίζεται, να μην κρύβεται. Η θεσμική Ευρώπη έχει πάει πίσω – πολύ πίσω, ίσως και νάχει ψοφήσει, όσο κι αν “δεν πρέπει” αυτό να λέγεται.

Φάνηκε – τραγικά – αυτό, με την Ελληνική “διάσωση”, ύστερα συνολικά με τις έκτακτες διαρρυθμίσεις για την οικονομική κρίση. Ξαναφάνηκε κι έγινε απόλυτα ξεκάθαρο, με την αμηχανία γύρω από το Προσφυγικό/Μεταναστευτικό. Όταν ειναι να γίνει κάτι το σημαντικό, κάτι σαν Διευθυντήριο σπρώχνει τα πράγματα. Ψέματα! Το Βερολίνο οδηγεί, όμως τουλάχιστον ως πρόσχημα ένα Διευθυντήριο σχηματίζεται – αυτού επωφελήθηκε ο Ματτέο Ρέντσι για να δείξει τώρα διεθνές ανάστημα, έχει κι ένα ολισθηρό δημοψήφισμα μπροστά του…

Υστερα, σε παρόμοιες συνάξεις ο καθένας έχει την δική του ατζέντα. Εν προκειμένω, Ρέντσι και Ολλαντ ήθελαν να δείξουν ανησυχία και μέριμνα για την ανάπτυξη που στην ΕΕ σούρνεται, λόγω του αδιεξόδου της λιτότητας. Ωραία: τους δόθηκε η ευκαιρία να τα πουν. Η Μέρκελ όμως είχε το Προσφυγικό/Μεταναστευτικό να την κατατρέχει: κι αυτή έθεσε τις δικές της προτεραιότητες – άλλωστε η Μπρατσιλάβα εκεί θα επικεντρωθεί, με συζητήσεις περί Ευρωπαϊκής Ακτοφυλακής/Συνοριοφυλακής, με “Plan B” για την περίπτωση που η Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας (δηλαδή… Βερολίνου-Αγκυρας, με “σφραγίδα” ΕΕ) προσαράξει εντελώς. Στην συνολική ατζέντα βρίσκονται, πάλι, κεντρικά το τι θα γίνει με την υλοποίηση του Brexit. Όμως…

….Ομως η πειστικότητα, η δραματικότητα με την οποία ο μηντιακός μας Κήπος των Θαυμάτων επενδύει αυτά τα θέματα με τίποτε δεν ήταν παρούσα, στο Βεντότενε. Ούτε και το συγκεκριμένο, άλλωστε! “Αρχηγοί Κρατών και Κυβερνήσεων είναι, δεν μιλάνε για λεπτομέρειες”, είναι η εξήγηση. Γενική, “πολιτική” συζήτηση λοιπόν. Δεν είναι όμως μόνο αυτό: βλέπετε, ήδη με το Brexit οι εναπομένοντες “27” έχουν το προβληματάκι ότι, ενόσω η Τερέζα Μέη δεν ενεργοποιεί τις διαδικασίες εξόδου (το διαβόητο Άρθρο 50) , όση χολή κι αν επιστρατεύεται κατά του Λονδίνου, κανείς δεν σκέφτεται/δεν τολμά να πιέσει με πολιτική ένταση. Αντίστοιχα και με το Προσφυγικό/Μεταναστευτικό: Plan B δεν υπάρχει, πλην του να γίνει η Ελλάδα εκείνο που μελοδραματικά λέμε “αποθήκη ψυχών”. Πώς; Με τι συνέπειες; Με τι χρηματοδότηση και ποια οργάνωση; Οσο δε για την χαλάρωση της λιτότητας – με δεδομένο ήδη ότι χαλάρωση για Ισπανία/Πορτογαλία υπήρξε, στην πράξη, με τον εμμονικό εκείνο Σώϋμπλε να έχει καταπιεί εντελώς την γλώσσα του – μόνο σιωπηλά και συγκαλυμμένα γίνεται.

Αλλιώς… στα ανακοινωθέντα του ο καθένας ηγέτης, και στις διαρροές στα δικά του media, λέει/θα πει/θα λέει τα δικά του. Όμως να πουμε μια λέξη και για τους συμβολισμούς. Ξεθάφτηκε – το χρειάζεται βλέπετε αυτό το “στόρυ” – η ιστορία του νησιού εξορίας Βεντοτενε, οπου ο εκ των πατέρων της Ευρώπης Αλτιέρο Σπινέλλι , μαζί με τον Ερνέστο Ρόσσι κι τον Εουτζένιο Κολάρνι, εξόριστοι του Φασισμού, συνέταξαν το “Μανιφέστο για μιαν Ελεύθερη και Ενωμένη Ευρώπη”. Προπομπό, μας λέγαν, των διεργασιών που οδήγησαν το 1957 στην Συνθήκη της Ρώμης για την ΕΟΚ (βέβαια μετά την Συνθήκη των Παρισίων για την ΕΚΑΧ, το 1951). Οσοι τυχαίνει να γνώρισαν τον Αλτιέρο Σπινέλλι τον είχε γνωρίσει από κοντά – πρωτα υπεύθυνο Επίτροπο για την βιομηχανική πολιτική ύστερα Ευρωβουλευτή την δεκαετία του ’80 – να προσπαθεί στην κατεύθυνση της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, θυμούνται εκείνο που έλεγε: “Τότε, τα σκοτεινά χρόνια, μαχόμασταν και κινδυνεύαμε και ονειρευόμαστε. Τώρα, μόνον προσπαθούμε να ονειρευτούμε”.