Άρθρο του Νίκου Βλαχογιάννη στην κυριακάτικη Kontra News
ΑΝΑΣΤΕΝΑΓΜΟΥΣ ΑΝΑΚΟΥΦΙΣΗΣ ΣΤΟΝ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΟΣΜΟ
Το χρονικό του κλεισίματος της Διώρυγας του Σουέζ
Έπειτα από παρατεταμένες προσπάθειες έξι ημερών, η κυκλοφορία στη Διώρυγα του Σουέζ ξεμπλόκαρε, μετά την ολοκλήρωση της αποκόλλησης του γιγαντιαίου πλοίου «Ever Given» από την ακτή και την ρυμούλκησή του.
Το κοντέινερ-μαμούθ, μήκους όσο τέσσερα γήπεδα ποδοσφαίρου (400 μέτρα) και εκτοπίσματος άνω των 220.000 τόνων είχε γυρίσει πλαγίως εξαιτίας των ισχυρών ανέμων. Ως αποτέλεσμα ήταν να σφηνωθεί στο νότιο τμήμα του καναλιού, φρακάροντας την πιο πολυσύχναστη πλωτή οδό του κόσμου στο 151ο χιλιόμετρο της διώρυγας. Μια ριπή ανέμου σε συνδυασμό με μία άτυχη στιγμή αποδείχθηκε αρκετή για να παραλύσει το παγκόσμιο δίκτυο θαλασσίων επικοινωνιών και να πληγεί η παγκόσμια οικονομία και ναυσιπλοΐα.
Το ευτύχημα είναι πως το θηριώδες πλοίο εμπορευματοκιβωτίων δεν έχει υποστεί ζημιές και το Κανάλι είναι πλεύσιμο. Πλέον, η κυκλοφορία έχει επανέλθει και στις δύο κατευθύνσεις και τα 425 πλοία που είχαν μπλοκάρει στη Διώρυγα έχουν συνεχίσει προς τους προορισμούς τους. Στην “ουρά” βρίσκονταν και 16 ελληνικά πλοία.
Πώς «ξεκόλλησε» το κοντέινερ
Ένας στόλος από ρυμουλκά, χρησιμοποιώντας καλώδια και δουλεύοντας ακριβώς δίπλα στο πλοίο, εργαζόταν για μέρες προκειμένου να το αποκολλήσουν. Ταυτόχρονα με τη δύσκολη «μάχη» των ρυμουλκών, βυθοκόροι επιστρατεύθηκαν για να σκάψουν τη λάσπη και την άμμο κάτω από την πρύμνη του πλοίου. Πρόκειται για «εργαλεία» που δεν αποτελούν σπάνιο θέαμα στο Κανάλι του Σουέζ. Τα συγκεκριμένα μηχανήματα κολλούν στον βυθό και καθαρίζουν χώμα από τον πυθμένα, το οποίο στη συνέχεια αποθηκεύεται στην ακτή.
Σύμφωνα με την ολλανδική εταιρεία Smit Salvage, μάλιστα, μια επιπλέον ειδική «βυθοκόρος αναρρόφησης» επιστρατεύτηκε, ικανή να μεταφέρει 2.000 κυβικά μέτρα (440.000 γαλόνια) υλικού κάθε ώρα.
Ο συνδυασμός ρυμουλκών και βυθοκόρων ξεκόλλησε το πλοίο. Παρόλα αυτά, σημαντική ήταν και η βοήθεια της φύσης, με την πλημμυρίδα να σιγοντάρει στο «ξεσφήνωμα» του πλοίου, που βρισκόταν στα αβαθή της Διώρυγας.
Αν το συγκεκριμένο εγχείρημα είχε αποτύχει, τότε θα εφαρμοζόταν ένα εναλλακτικό σχέδιο: η απομάκρυνση μέρους του φορτίου και αφαίρεση καυσίμων από τη δεξαμενή του. Μία επιλογή που θα απαιτούσε μια ευαίσθητη και χρονοβόρα επιχείρηση. Όπως εκτιμάται, η αποστράγγιση καυσίμων από τις δεξαμενές μπορεί να βοηθούσε, αλλά ήταν απίθανο να είναι αρκετή, χωρίς άλλα περαιτέρω μέτρα ελαφρύνσεως του φορτίου.
Ανυπολόγιστες οι οικονομικές συνέπειες
Κάθε μέρα, από τα 193 χιλιόμετρα της θαλάσσιας οδού περνά περίπου το 30% του παγκόσμιου όγκου των εμπορευμάτων που μεταφέρονται με φορτηγά πλοία, συμπεριλαμβανομένων προϊόντων όπως έπιπλα, ηλεκτρονικά, ενδύματα και υποδήματα. Οι καθυστερήσεις που έχουν προκληθεί επηρεάζουν και άδεια πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, τα οποία εμπορευματοκιβώτια χρειάζονται εργοστάσια στην Ασία για να μεταφέρουν τα προϊόντα τους.
Η προσάραξη του πλοίου προκάλεσε τεράστια προβλήματα, με τις απώλειες στο εμπόριο να υπολογίζονται σε περίπου 7 δισεκατομμύρια λίρες ημερησίως, και τις ζημιές στο κανάλι να αγγίζουν τα 11 εκατομμύρια λίρες.
Αυτόματη αντίδραση της αγοράς ήταν η άμεση υποχώρηση της τιμής του πετρελαίου, με το Brent να υποχωρεί κατά 0,6% και το αργό να σημειώνει πτώση 2,2%. Ωστόσο, η ευχάριστη είδηση για το παγκόσμιο εμπόριο, δεν συνεπάγεται λύση όλων των προβλημάτων της πληγωμένης ναυσιπλοΐας και των θαλάσσιων μεταφορών, καθώς η πανδημία είχε ήδη προκαλέσει τεράστια προβλήματα.
Οι εταιρίες μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων πασχίζουν εδώ και μήνες με τα προβλήματα που έχει προκαλέσει ο κορωνοϊός και την αύξηση στη ζήτηση για καταναλωτικά προϊόντα που έχουν δημιουργήσει μεγάλες δυσκολίες σε επίπεδο επιμελητείας σε όλο τον κόσμο.
Το τραύμα που έχουν αφήσει αυτές οι έξι μέρες απραξίας και κρίσης στη Διώρυγα είναι μεγάλο. Στο πλαίσιο αυτό, αναλυτές αναμένουν ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον άλλες 10 ημέρες για επανέλθει η κίνηση και στις δύο πλευρές σε κανονικά επίπεδα, χωρίς καθυστερήσεις.
Αποζημιώσεις θα ζητήσει η Αίγυπτος
Ο πρόεδρος της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φάταχ Αλ-Σίσι, περίμενε μέχρι το τέλος για να εκφράσει ικανοποίηση για την «επιτυχημένη» επιχείρηση, καθώς η διάσημη διώρυγα αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων για τη χώρα.
Ωστόσο, το Κάιρο θα διεκδικήσει αποζημιώσεις από την πλοιοκτήτρια εταιρεία, για όλες τις συνέπειες από την ακινητοποίηση του πλοίου, για την χρήση όλων των ρυμουλκών, διαμηνύοντας ότι το Κανάλι που συνδέει τη Μεσόγειο με τον Ερυθρά Θάλασσα ήταν και είναι πολύ ασφαλές.
Ο δικαστικός Γολγοθάς για τα “σπασμένα” του μποτιλιαρίσματος
Αρκετά χρόνια αναμένεται να διαρκέσουν οι δικαστικές διαμάχες για το ποιος θα πληρώσει την αποκόλληση του γιγαντιαίου πλοίου εμπορευματοκιβωτίων, καθώς πέρα από τις όποιες ευθύνες αναζητηθούν για το κλείσιμο του καναλιού, υπάρχει ζήτημα για το ποιος πληρώνει τον λογαριασμό της απεμπλοκής του σκάφους.
Η υπόθεση θα αποτελέσει πεδίο μάχης γενικά για τον ναυτιλιακό κλάδο για το πώς ασφαλίζονται και αποζημιώνονται τα πλοία και τα φορτία τους, δημιουργώντας κρίσιμο προηγούμενο για τη βιομηχανία αυτή.
Τυχόν απόδοση του περιστατικού σε μηχανική βλάβη ή ανθρώπινο λάθος σημαίνει ότι υπεύθυνη θεωρείται η «Ever Green» που λειτουργεί το πλοίο. Εάν όμως η εταιρία αποδείξει ότι το πρόβλημα οφειλόταν σε ατύχημα, περιλαμβανομένων και των καιρικών συνθηκών, τότε απαλλάσσεται της ευθύνης, μερικώς ή ολικώς.
Έχοντας έννομο συμφέρον αναμένεται να κάνουν παραστάσεις στη δικαστική διαδικασία και πολλές άλλες πλευρές, οδηγώντας ενδεχομένως σε πολύ μεγαλύτερα δικαστικά έξοδα τον κλάδο από τις απώλειες που προκάλεσε η καθυστέρηση των έξι ημερών στη Διώρυγα του Σουέζ.
