Συνέντευξη στη Γεωργία Μοσχονά από την Κυριακάτικη Kontranews
Υπάρχει πάντα κίνδυνος για νέες πιο επικίνδυνες μεταλλάξεις
Μιλώντας στην Κυριακάτικη Kontranews, ο ομότιμος καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Γιάννης Τούντας αναφέρει πως δεν πιστεύει ότι θα υπάρξει ξανά γενικό lockdown, γιατί η έξαρση του κορωνοϊού αφορά πια μόνο τους ανεμβολίαστους. Επιπλέον, επισημαίνει ότι αν δεν ακολουθήσουμε τα προβλεπόμενα μέτρα ενδέχεται να εφαρμοστούν μέτρα τύπου Μυκόνου και σε άλλες περιοχές. Θεωρεί πως τα πανεπιστήμια και τα σχολεία θα λειτουργήσουν δια ζώσης, ενώ αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο υποχρεωτικού εμβολιασμού σε εκπαιδευτικό προσωπικό, φοιτητές και μαθητές. Τέλος, υποστηρίζει πως το “σβήσιμο” της πανδημίας θα έρθει με την επίτευξη συλλογικής ανοσίας.
Μετά τον πλήρη εμβολιασμό μας πόσο προστατευμένοι είμαστε από τη μετάλλαξη “Δέλτα;”
Η μετάλλαξη Δέλτα γνωρίζουμε ότι είναι πιο μεταδοτική από τα προηγούμενα στελέχη. Δεν έχουμε ακόμα ενδείξεις αν είναι και πιο θανατηφόρα ή λιγότερο θανατηφόρα και ξέρουμε επίσης ότι τα υφιστάμενα εμβόλια, αντιμετωπίζουν τη μετάλλαξη Δέλτα με την ίδια αποτελεσματικότητα που αντιμετωπίζανε τα προηγούμενα στελέχη.
Οι υπόλοιπες μεταλλάξεις, που κυκλοφορούν πρέπει να μας ανησυχούν περισσότερο από τη μετάλλαξη “Δέλτα”;
Όχι, προς το παρόν δεν υπάρχει καμία μετάλλαξη που να μας ανησυχεί περισσότερο από την Δέλτα. Αυτό όμως δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να έχουμε στο μέλλον άλλες μεταλλάξεις, οι οποίες να είναι πιο μεταδοτικές η και πιο θανατηφόρες από τις μέχρι σήμερα μεταλλάξεις. Ο μόνος τρόπος να απαλλαγούμε από τον κίνδυνο μελλοντικών μεταλλάξεων είναι να σβήσουμε την επιδημία. Η επιδημία θα σβήσει όταν όλοι ανθρωπότητα αποκτήσει την συλλογική ανοσία και δεν θα μπορεί πια να ανακτηθεί η επιδημία και σταδιακά θα σβήνει. Μέχρι να φτάσουμε σε εκείνο το σημείο όμως θα είμαστε πάντα σε κίνδυνο να δούμε νέες πιο επικίνδυνες μεταλλάξεις.
Υπάρχει κάτι που λειτουργεί πιο αποτελεσματικά από το εμβόλιο;
Τα φάρμακα που βρίσκονται σε πειραματικά στάδια είναι για αυτούς που αρρωσταίνουν. Και χρησιμοποιούνται για να μην εξελιχθεί βαρύτερα η νόσος. Άρα δεν έχουν σχέση με τον περιορισμό της επιδημίας, αλλά με τον περιορισμό της βαρύτητας της νόσου.
Οι προβλέψεις για τον Αύγουστο ποιες είναι; Θα υπάρξει έξαρση κρουσμάτων;
Μέχρι να πιάσουμε την συλλογική ανοσία θα έχουμε πιθανότατα αύξηση των κρουσμάτων σε όλη τη διάρκεια του Αυγούστου. Απλώς δεν θα έχουμε ανάλογη αύξηση σε διασωληνωμένους και σε θανάτους, διότι τα κρούσματα αυτά είναι πλέον περισσότερο στις νέες ηλικίες. Οι μεγαλύτερες ηλικίες έχουν -οι περισσότεροι- εμβολιαστεί, άρα οι νέοι που θα μολύνονται περισσότερο και θα καταγράφονται ως κρούσματα, αρρωσταίνουν λιγότερο γι’ αυτό δε θα δούμε ανάλογη μεγάλη αύξηση στους διασωληνωμένος και στους θανάτους;
Θα έρθουν μέτρα τύπου Μυκόνου και σε άλλα νησιά;
Αυτό εξαρτάται από τη συμπεριφορά μας το επόμενο διάστημα. Εάν τηρηθούν τα μέτρα που προβλέπονται δεν θα έχουμε καινούργιες τέτοιες περιπτώσεις. Εάν όμως δεν τηρούνται τα μέτρα και παρουσιάζονται συνωστισμοί είτε στις παραλίες, είτε στα μπαρ, είτε στα σπίτια, τότε θα έχουμε πάλι τοπικές εστίες ανάφλεξης, οι οποίες αναγκαστικά θα οδηγήσουν στην λήψη ανάλογων μέτρων και σε άλλες περιοχές της χώρας.
Οι νέοι δεν εμβολιάζονται προς το παρόν σε μεγάλο ποσοστό. Υπάρχει κάτι που μπορεί να γίνει, για να πεισθούν και να εμβολιαστούν;
Πολλά μπορούν να γίνουν. Πρώτα απ’ όλα να πούμε ότι η νεολαία εμβολιάζεται σε μικρότερο ποσοστό διότι έχει ξεκινήσει τελευταία να εμβολιάζεται άρα δεν έχει το ίδιο χρονικό περιθώριο που είχαν οι άλλες ηλικίες για να εμβολιαστούν. Το δεύτερο είναι ότι επειδή αρρωσταίνουν λιγότερο συχνά και λιγότερο βαριά, ανησυχούν λιγότερο και αυτό τους κάνει επίσης να μην είναι τόσο πρόθυμοι ορισμένοι να εμβολιαστούν. Από την άλλη, μπορούμε να επιταχύνουμε τους εμβολιασμούς τους νέους πρώτα απ’ όλα κάνοντας πιο αυστηρούς περιορισμούς στους ανεμβολίαστους σε ό,τι αφορά τις μετακινήσεις ή την συμμετοχή τους οι κοινωνικές, πολιτιστικές οι αθλητικές δραστηριότητες ώστε να μην μπορούν να συμμετέχουν σε αυτά όσοι έχουν κάνει εμβόλιο. Αυτό θα αποτελέσει ισχυρό κίνητρο ειδικά για τους νέους για να εμβολιαστούν. Πρέπει να επεκταθεί ο υποχρεωτικός εμβολιασμός σε διάφορες κατηγορίες εργαζομένων, όπως το υγειονομικό προσωπικό, την εστίαση και στην εκπαίδευση που εκεί εργάζονται αρκετοί νεαροί άνθρωποι. Πρέπει να γίνονται στοχευμένες προσπαθείς ενημέρωσης για τους νέους με τρόπους πιο φιλικούς προς αυτούς.
Θα ανοίξουν κανονικά τα πανεπιστήμια και τα σχολεία από Σεπτέμβρη; Ποια είναι η πρόβλεψή σας;
Με βάση τις εκτιμήσεις που μπορούμε να κάνουμε και κυρίως θεωρώντας ότι μέχρι το Σεπτέμβριο θα έχουμε πετύχει την συλλογική ανοσία, δηλαδή το 70% να έχει εμβολιαστεί κι άλλα 10% να συνεισφέρουν με την παθητική ανοσία όντας μολυσμένα άτομα, θεωρώ ότι τα πανεπιστήμια και τα σχολεία θα ανοίξουν κανονικά δια ζώσης. Αυτό όμως που δεν αποκλείω είναι να χρειαστεί να υπάρξει υποχρεωτικός εμβολιασμός και για το εκπαιδευτικό προσωπικό -σίγουρα αυτό το θεωρώ απαραίτητο-, αλλά πιθανό υποχρεωτικός εμβολιασμός και για τους φοιτητές και για τους μαθητές.
Θα κολλήσουν όλοι οι ανεμβολίαστοι τον χειμώνα;
Όλοι δεν θα κολλήσουν. Οι περισσότεροι όμως ναι, θα κολλήσουν. Κάποιοι, οι οποίοι θα προσέχουν πολύ, θα φορούν τις μάσκες, θα αποφεύγουν τους συνωστισμούς, θα κάθονται στο σπίτι περισσότερο, θα ακολουθούν τους κανόνες ατομικής υγιεινής, μπορεί να μη μολυνθούν, αλλά αυτοί θα είναι λίγοι. Οι περισσότεροι λόγω της μεγάλης μολυσματικότητας της μετάλλαξης Δέλτα, θα μολυνθούν.
Ποιοι παράγοντες θα καθορίσουν ένα γενικό lockdown; Θα γίνει κάτι τέτοιο μέσα στον χειμώνα;
Όχι, δεν θα γίνει lockdown, διότι η νέα έξαρση της επιδημίας αφορά πλέον μόνο τους ανεμβολίαστους. Άρα, οι ανεμβολίαστοι, αποτελούν ένα μέρος του πληθυσμού, αλλά όχι το σύνολο του, και όσο αυτό το μέρος του πληθυσμού μειώνεται και μειώνεται καθημερινά, περιορίζεται η δυνατότητα της επιδημίας να εξαπλωθεί στην έκταση που εξαπλώθηκε το προηγούμενο διάστημα. Άρα δεν θα υπάρξει ανάγκη για γενικευμένο lockdown. Θα υπάρξει όμως ανάγκη να περιορίσουμε όσο γίνεται τις επιπτώσεις της διάδοσης της επιδημίας κυρίως στους ανεμβολίαστους.
Ποια είναι η πιθανότητα επιβολής του μέτρου να μπορούν να έρχονται στη χώρα μόνο οι εμβολιασμένοι;
Εάν δεν ελεγχθεί η πανδημία παγκοσμίως τους επόμενους μήνες είναι πιθανόν να δούμε και τέτοιου είδους μέτρα. Προς το παρόν δεν θεωρώ πως θα πάμε σε ένα τέτοιο απαισιόδοξο σενάριο. Νομίζω ότι αυτό που χρειάζεται για τις μετακινήσεις είναι είτε το πιστοποιητικό εμβολιασμού, που είναι και το πιο σημαντικό, είτε να έχουν διενεργηθεί πρόσφατα, δηλαδή τα τελευταία δύο 24ωρα, το rapid τεστ ή το μοριακό τεστ.
Υπάρχει περίπτωση να έρθει πέμπτο κύμα; Ποιο είναι το χειρότερο σενάριο που θα μπορούσαμε να έχουμε το χειμώνα;
Όχι, πέμπτο κύμα δε θα έρθει. Το τέταρτο κύμα θα κλιμακώνεται μέχρι να πετύχουμε την συλλογική ανοσία. Μόλις την πετύχουμε, θα ξεκινήσει αποκλιμάκωση και το “σβήσιμο” της επιδημίας.
Το χειρότερο σενάριο είναι να καθυστερήσει η συλλογική ανοσία και να συνεχιστεί η αυξητική τάση αυτού του κύματος και τους επόμενους μήνες.
* Γιάννης Τούντας, Ομότιμος Καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών
