Συνέντευξη στον ΧΡΗΣΤΟ ΚΥΜΠΙΖΗ για την Κυριακάτικη Kontranews
«Με βάση την πρόοδο που έχει σημειωθεί ίσως μπορούμε να πούμε ότι το τέλος της πανδημίας αποτελεί πλέον ένα χειροπιαστό σενάριο για το 2022» επισημαίνει στην Κυριακάτικη Kontranews o Πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Θάνος Δημόπουλος. Ο καθηγητής εξηγεί όλα τα τελευταία δεδομένα για την παραλλαγή Όμικρον, απαντά στο αν και πόσο μας προστατεύει η τρίτη δόση και τονίζει πως η διενέργεια τεστ πριν τη συμμετοχή μας σε συναθροίσεις κατά την περίοδο των εορτών «αποτελεί ένα μέτρο περιορισμού της διασποράς».
Τελικά η τρίτη δόση μας προστατεύει από την παραλλαγή Όμικρον; Το κύριο επιχείρημα των αντιεμβολιαστών είναι ότι και οι εμβολιασμένοι νοσούν και νοσηλεύονται…
Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι η νοσηρότητα-θνητότητα με 2 δόσεις του εμβολίου της Pfizer παραμένει σε σχετικά υψηλά επίπεδα της τάξης του 70% για σοβαρή νόσο. Σε αυτό θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η μείωση της φαινομενικής αποτελεσματικότητας μπορεί να οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι η βαρύτητα της Όμικρον στους μη εμβολιασμένους είναι χαμηλότερη. Η προσθήκη της ενισχυτικής (ή τρίτης) δόσης όπως έχουν δείξει αρκετές μελέτες διευρύνει την αποτελεσματικότητα έναντι μεταλλαγμένων στελεχών γεγονός που επαληθεύεται και από εργαστηριακές μελέτες στην Όμικρον. Σύμφωνα με τον Anthony Fauci, Διευθυντή του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργιών και Λοιμωδών Νοσημάτων των ΗΠΑ, η αναμνηστική δόση αυξάνει σημαντικά την προστασία έναντι της Όμικρον. Συγκεκριμένα, η τρίτη δόση του BNT162b2 αυξάνει τα επίπεδα των αντισωμάτων έναντι του στελέχους Όμικρον κατά 25 φορές και τα επίπεδα των εξουδετερωτικών αντισωμάτων κατά 35 φορές. Έτσι, η προστασία έναντι της συμπτωματικής νόσου μπορεί να αγγίξει το 75% με την αναμνηστική δόση.
Ξέρουμε για πόσο χρονικό διάστημα θα μας προστατεύει η τρίτη δόση;
Θα χρειαστεί να κάνουμε και τέταρτη; Είναι πολύ νωρίς για να καθοριστεί η διάρκεια της προστασίας από τη COVID-19 με την ενισχυτική δόση. Διεθνείς ερευνητικές προσπάθειες βρίσκονται σε εξέλιξη προκειμένου να διαλευκάνουν εάν και εφόσον θα είναι απαραίτητη μια επιπλέον δόση και σε ποιο χρονικό διάστημα από τον τελευταίο εμβολιασμό. Η ανάδυση νέων στελεχών και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους θα καθορίσουν τις ανωτέρω παραμέτρους.
Η Όμικρον δείχνει μέχρι στιγμής να μεταδίδεται πιο εύκολα, αλλά να προκαλεί πιο ήπια νόσηση… Τι σημαίνει αυτό για τις κοινωνίες;
Η εμφάνιση και η επικράτηση νέων στελεχών του SARS-CoV-2 εγείρει προβληματισμό και πιθανώς ιδιαίτερη ανησυχία σχετικά με το μέλλον της πανδημίας COVID-19. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι το στέλεχος Όμικρον αναμένεται αρχές του 2022 να είναι η κυρίαρχη παραλλαγή διεθνώς καθώς είναι 70 φορές πιο μεταδοτική από τη Δέλτα, η οποία είναι 100 φορές πιο μεταδοτική από την παραλλαγή Άλφα. Όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι η ταχύτητα εξάπλωσης της παραλλαγής Όμικρον θα οδηγήσει σε αύξηση των διαγνώσεων μέσα στους επόμενους 2-3 μήνες σε παγκόσμια κλίμακα. Αυτό που όμως δεν είναι ξεκάθαρο, και είναι το πιο σημαντικό, είναι ποια θα είναι η πίεση που θα ασκήσει το στέλεχος Όμικρον στα συστήματα υγείας. Τρεις παράγοντες θα διαδραματίσουν καταλυτικό ρόλο και θα προσδιορίσουν τον αντίκτυπο της νέας παραλλαγής στην παγκόσμια κοινότητα: 1) η νοσηρότητα-θνητότητα του στελέχους στον ανεμβολίαστο πληθυσμό, 2) η αποτελεσματικότητα των εμβολίων έναντι του στελέχους Όμικρον μετά από 2 ή 3 δόσεις, και 3) η βαρύτητα της επαναλοίμωξης. Είναι γεγονός ότι ακόμα και αν ο παράγοντας «βαρύτητα λοίμωξης» παραμείνει σταθερός, η αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων συνεπάγεται και αύξηση του απόλυτου αριθμού των νοσηλευόμενων λόγω COVID-19 και επιπλέον επιβάρυνση στο σύστημα υγείας. Όσον αφορά τη νοσηρότητα-θνητότητα της Όμικρον τα πρώτα πρώιμα στοιχεία δείχνουν προφίλ μειωμένης βαρύτητας της νόσου σε σχέση με το στέλεχος Δέλτα. Όσοι πέρασαν πρόσφατα τη λοίμωξη με Δέλτα (π.χ. εντός των τελευταίων 1-2 μηνών) θα έχουν σχετικά καλή αντοχή σε νέα λοίμωξη με Όμικρον, αλλά την υψηλότερη αντοχή αναμένουμε σε αυτούς που έχουν εμβολιασθεί και έχουν νοσήσει στο παρελθόν. Σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων το σημαντικό στοιχείο είναι η πρόληψη της νοσηρότητας-θνητότητας οι οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό αν έχει γίνει η ενισχυτική δόση. Συνολικά, η εκτίμηση της βαρύτητας στα συστήματα υγείας είναι σχετικά δύσκολο να εκτιμηθεί καθότι πρόκειται για ένα πολυπαραγοντικό σύστημα.
Πολύς κόσμος αναρωτιέται όσο περνάει ο καιρός… Πότε επιτέλους θα ξεμπερδέψουμε από τον κορωνοϊό;
Η υψηλή αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των εμβολίων, τα μονοκλωνικά αντισώματα, τα αντι-ιικά φάρμακα και η εμπειρία που έχει αποκομίσει η διεθνής ιατρικής και επιστημονική κοινότητα τα δύο χρόνια της πανδημίας COVID-19 αποτελούν σημαντικότατα εφόδια για την αντιμετώπιση του SARS-CoV-2. Με βάση την πρόοδο που έχει σημειωθεί ίσως μπορούμε να πούμε ότι το τέλος της πανδημίας αποτελεί πλέον ένα χειροπιαστό σενάριο για το 2022. Έως τότε όμως δε θα πρέπει να ξεχνάμε να παραμείνουμε ασφαλείς. Εμβολιαζόμαστε και με την αναμνηστική δόση του εμβολίου έναντι της COVID-19, χρησιμοποιούμε σωστά μάσκα προσώπου σε πολυσύχναστους κοινόχρηστους χώρους και προβαίνουμε άμεσα σε διαγνωστικό έλεγχο για COVID-19 επί εμφάνισης συμπτωμάτων. Επιπλέον, πριν από τις συναθροίσεις μας η διενέργεια δειγματοληπτικού ελέγχου με self test ή rapid test αποτελεί ένα μέτρο περιορισμού της διασποράς του SARS-CoV-2.
