Ο σοκαριστικός αποκεφαλισμός του καθηγητή στην Γαλλία έχει ήδη μετεξελιχθεί σε έναν «πόλεμο των πολιτισμών», που «πατά», βεβαίως, αφενός στις φιλοδοξίες του τούρκου προέδρου, Ταγίπ Ερντογάν, να ενδυθεί τον μανδύα του «αρχηγού του ισλαμικού κόσμου», αφετέρου του γάλλου προέδρου να κλιμακώσει την σύγκρουσή του με την Τουρκία και να εμφανιστεί ως άτυπος ηγέτης της Ε.Ε.
Σε κάθε περίπτωση, το ότι ο Εμανουέλ Μακρόν πήρε μία μείζονος σημασίας πολιτική πρωτοβουλία δείχνει ότι ο ίδιος μπορεί και να έχει την «στόφα» των παλιών, μεγάλων ηγετών της Ε.Ε. Όμως, η πρωτοβουλία που πήρε, όσο κι αν είναι αναγκαία η κραυγή κατά της ισλαμιστικής τρομοκρατίας, είναι απολύτως επικίνδυνη.
Ο ένοικος του προεδρικού μεγάρου των Ηλυσίων προσπαθεί να εκπέμψει ένα μήνυμα υπέρ του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής. Μόνο που το κάνει με λάθος τρόπο –ή, τελοσπάντων, με τρόπο που δεν διακρίνεται από τον φιλελευθερισμό που ευδοκίμησε και αποθεώθηκε στην Ευρώπη. Βλέπετε, επί της ουσίας ο Μακρόν δεν τα βάζει με τους ισλαμοφασίστες, αλλά θέτει απέναντι σύσσωμο τον μουσουλμανικό κόσμο.
Είναι άλλο πράγμα να υπερασπίζεσαι την αυτονόητη ελευθερία του Charlie Hebdo να δημοσιεύει ό,τι σκίτσα θέλει και να σατιρίζει επίσης όποιον θέλει και είναι άλλο πράγμα να ανάγεις αυτά τα σκίτσα σε επίσημη κυβερνητική πολιτική.
Τα σκίτσα αυτά, με τα οποία φωταγωγήθηκαν όλα τα δημόσια κτήρια στο Παρίσι, είναι προσβλητικά για όλους τους μουσουλμάνους, απανταχού της Γης. Και είναι, επίσης, άστοχα και ως προς την τακτική τους στόχευση: όχι μόνο δεν στοχοποιούν τον ισλαμικό φονταμενταλισμό, αλλά τον ενισχύουν εξ αντανακλάσεως. Για σκεφτείτε πλέον, πόσοι φανατικοί μουσουλμάνοι στη Γαλλία, που, έστω και δυσφορώντας, έστελναν τις κόρες τους σχολείο, θα τις κλείσουν στο σπίτι. Για σκεφτείτε πόσοι νέοι θα αισθανθούν ότι είναι ανεπιθύμητοι στην Γαλλία –τη χώρα που γεννήθηκαν οι περισσότεροι εξ αυτών- και θα γίνουν ευεπίφοροι στην ισλαμοφασιστική προπαγάνδα.
Ο Μακρόν, στα λόγια, θέλει να υπερασπιστεί την ελευθερία. Καλά κάνει. Μόνο που δεν μπορεί κανείς να υπερασπιστεί την ελευθερία με προσβολές προς τους μουσουλμάνους. Η εκκοσμίκευση δεν θα έρθει δια της επιβολής –και, συν τοις άλλοις, δεν ακούγεται και πολύ φιλελεύθερο να στέλνει μήνυμα η Γαλλία ότι οι μουσουλμάνοι δεν «κάνουν» για την Ευρώπη.
Ο Μακρόν, με αυτά που κάνει, άθελά του αναβιώνει ένα σχήμα «σύγκρουσης των πολιτισμών». Το οποίο ποτέ ως τώρα δεν οδήγησε στην εξομάλυνση και στη βελτίωση των διαθρησκειακών ή διαπολιτισμικών σχέσεων. Αντιθέτως, έφερε τα αντίθετα αποτελέσματα.
Γιώργος Μελιγγώνης
