Συνέντευξη στον Χρήστο Κυμπιζή από την Κυριακάτικη Kontranews
Μέσω της Κυριακάτικης Kontranews, o καθηγητής Παθολογίας Χαράλαμπος Γώγος επαναλαμβάνει και επισημαίνει ότι η χρήση μάσκας αποτελεί βασικό μέτρο πρόληψης κατά του κορωνοϊού και θεωρεί τη χρήση της επιβεβλημένη τόσο σε όλους τους εσωτερικούς χώρους, όσο και στους εξωτερικούς όπου υπάρχει συνωστισμός. Επισημαίνει πως η επιβολή νέων μέτρων, χωρίς να τηρούνται τα υπάρχοντα, δεν θα βελτιώσει την κατάσταση και τονίζει πως επιβάλλεται η άμεση ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας σε προσωπικό, εξοπλισμό και υποδομές. Προειδοποιεί πως από τον κορωνοϊό κινδυνεύουν ακόμα και οι νέοι και επισημαίνει πως ακόμα και μετά την κυκλοφορία του εμβολίου, θα πρέπει να ζούμε για αρκετό καιρό τηρώντας τα μέτρα προστασίας.
Για ποιον λόγο πιστεύετε ότι η κυβέρνηση δεν έχει επιβάλλει ακόμα την υποχρεωτική χρήση μάσκας στην Αττική, την ώρα που αυτό το μέτρο έχει επιβληθεί σε άλλες επιβαρυμένες περιοχές και ενώ ξέρουμε ότι υπάρχει σχετική προτροπή από τους επιστήμονες;
Δεν έχει αποφασιστεί κάτι τέτοιο ακόμα από την επιτροπή. Μη ξεχνάμε ότι είναι επιβεβλημένη ούτως ή άλλως η χρήση της σε κλειστούς χώρους και σε συγχρωτισμό, όταν δε μπορεί να κρατηθεί η απόσταση του 1,5 μέτρου. Σε περιοχές με μεγάλη διασπορά και με πολλές εστίες παράλληλα, όπως συμβαίνει σε άλλες επιβαρυμένες περιοχές, η χρήση της συνεχώς σε κλειστούς και ανοιχτούς χώρους είναι επιβεβλημένη, γιατί η πιθανότητα ύπαρξης πολλών ασυμπτωματικών στην κοινότητα είναι μεγάλη. Πρέπει να τονίσω εδώ ότι η χρήση μάσκας αποτελεί βασικό μέτρο πρόληψης και υπάρχει ισχυρή σύσταση για την όσο δυνατόν μεγαλύτερη και ορθή χρήση της.
Τι άλλα μέτρα πιστεύετε πως πρέπει να ληφθούν για να μειωθούν τα κρούσματα; Θεωρείτε πως το κλείσιμο των περιπτέρων έχει φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα;
Προς το παρόν πρέπει να επιτηρηθεί η συμμόρφωση με τα υπάρχοντα, ούτως ή άλλως αυστηρά μέτρα. Η συνεχής κλιμάκωση των μέτρων χωρίς την εξασφάλιση της συμμόρφωσης με τα υπάρχοντα, με την κατάλληλη ενημέρωση, πειθώ και ελέγχους, δεν επιλύει αναγκαστικά τα προβλήματα της πανδημίας. Δεν είναι σωστό να προσβλέπουμε συνεχώς σε κλιμάκωση των μέτρων χωρίς να τηρούμε τα υπάρχοντα. Όσον αφορά στο μέτρο του κλεισίματος των περιπτέρων, σχετίζεται με την αποφυγή του συνωστισμού μετά το κλείσιμο των καταστημάτων εστίασης μετά τα μεσάνυχτα, που θεωρείται ότι μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σχετικά με την μετάδοση του ιού. Η αποτελεσματικότητα και του μέτρου αυτού φυσικά θα κριθεί στη συνέχεια και θα γίνει η ανάλογη αναπροσαρμογή.
Για πόσο ακόμα αντέχει το Δημόσιο Σύστημα Υγείας; Πότε το lockdown θα είναι αναγκαίο;
Αυτή τη στιγμή, με τον υπάρχοντα αριθμό κρουσμάτων, αναγκών σε κρεβάτια κλινικών COVID-19 και ΜΕΘ COVID-19 και διασωληνωμένων ασθενών, το Σύστημα Υγείας αντέχει, με δεδομένη την αύξηση των κλινών ΜΕΘ που υπήρξε την προηγηθείσα περίοδο. Χρειάζεται πάντως άμεσα ενίσχυση σε κλίνες και προσωπικό γιατί το ενδεχόμενο ταχείας αύξησης των αναγκών σε μια πανδημία όπως αυτή, και ιδιαίτερα στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπως η Αθήνα, είναι υπαρκτό. Μη ξεχνάμε ότι το Σύστημα Υγείας πρέπει παράλληλα να λειτουργεί και προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισης και άλλων σοβαρών υγειονομικών προβλημάτων, όπως τα επείγοντα περιστατικά, τα χειρουργεία, χρόνια σοβαρά νοσήματα όπως ο καρκίνος κ.λπ. Οι ήδη προϋπάρχουσες ανάγκες λοιπόν επιτείνονται μετά την εμφάνιση της πανδημίας και επιβάλλουν άμεση ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας σε προσωπικό, εξοπλισμό και υποδομές.
Eρευνα στη Γαλλία αναφέρει πως τα 2/3 των ασθενών, που αντιμετώπιζαν μια ήπια έως μέτρια κατάσταση της Covid-19 ανέφεραν συμπτώματα δύο μήνες αφότου νόσησαν. Στην Ελλάδα βλέπουμε ότι νέοι άνθρωποι χωρίς υποκείμενα νοσήματα νοσηλεύτηκαν σε κρίσιμη κατάσταση. Τελικά ο κορωνοϊός μας απειλεί όλους;
Ο κορωνοϊός απειλεί όλους μας φυσικά. Κυρίως βάλλονται ομάδες ευάλωτες όπως οι ηλικιωμένοι και ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα, αλλά είναι δυνατόν να έχουμε σοβαρή νόσηση ακόμα και σε νεότερα άτομα. Μη ξεχνάτε ότι είδαμε να διασωληνώνονται ασθενείς 50, 40 ή ακόμα και 20 ετών. Υπάρχουν ιδιαιτερότητες, πιθανά γενετικά καθοριζόμενες, στην ανοσολογική μας απάντηση στον ιό, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν ορισμένα άτομα σε σοβαρή συστηματική νόσο. Επίσης άγνωστες είναι ακόμα οι μακροχρόνιες συνέπειες της νόσου, ακόμα και σε νεαρότερα άτομα, μιας και έχουν βρεθεί προβλήματα στο καρδιαγγειακό, αναπνευστικό και κεντρικό νευρικό σύστημα.
Πότε να περιμένουμε αποτελεσματικό εμβόλιο; Μόλις κυκλοφορήσει αυτό, θα επιστρέψουμε στους κανονικούς ρυθμούς της ζωής μας ή θα συνεχίσουμε να τηρούμε τα μέτρα;
Υπάρχουν πολύ καλά δεδομένα ανοσοποίησης από τις πρώιμες φάσεις κλινικών δοκιμών για διαφορετικές πλατφόρμες εμβολίων. Περιμένουμε με αγωνία τα αποτελέσματα φάσεως 3 από αρκετά εμβόλια μέχρι το τέλος του χρόνου, σε σχέση με την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα τους ακόμα και σε δύσκολες ομάδες ασθενών. Σε κάθε περίπτωση θα χρειαστεί χρόνος και συναίνεση για μαζικό εμβολιασμό, ούτως ώστε να έχουμε ικανοποιητική ανοσία και να ξεπεράσουμε το πρόβλημα της λοίμωξης από SARS-CoV-2. Μέχρι τότε θα χρειαστεί να συνυπάρχουμε με τον ιό και να τον αντιμετωπίζουμε τηρώντας τα μέτρα που έχουν συσταθεί.
Πώς θα βοηθήσει το εμβόλιο της γρίπης; Συμβουλεύετε να το κάνουν όλοι ή μόνο οι ευπαθείς ομάδες;
Το εμβόλιο της γρίπης είναι αναγκαίο σε όλες τις κατηγορίες πληθυσμού που προσδιορίζονται από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών. Με δεδομένη τη διαθεσιμότητα μεγαλύτερου αριθμού εμβολίων φέτος, ο περαιτέρω εμβολιασμός και άλλων ομάδων του πληθυσμού είναι χρήσιμος. Πρέπει πάντως να τονιστεί η αναγκαιότητα εμβολιασμού όλου του υγειονομικού προσωπικού και όλων των ευάλωτων ομάδων. Πιστεύω πάντως ότι η τήρηση των μέτρων για τον κορωνοϊο θα βοηθήσει και στην αποφυγή μετάδοσης της γρίπης και άλλων συνήθων ιώσεων του αναπνευστικού που εμφανίζονται τη χειμερινή περίοδο.
Καθηγητής Παθολογίας – Διευθυντής Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής – Διευθυντής Ιατρικής Υπηρεσίας ΠΓΝΠ