Συνέντευξη στην Άλκηστη Ζαλοκώστα από την Κυριακάτικη Kontranews
Η καθηγήτρια επιδημιολογίας, Αθηνά Λινού στην Κυριακάτικη Kontranews, μιλά για την μετάλλαξη του ιού, τη διάρκεια προστασίας που προσφέρει το εμβόλιο και για το πότε θα εμβολιαστεί το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Υποστηρίζει πως είναι πιθανή μια νέα έκρηξη πανδημίας και τονίζει πως η άρση του lockdown θα εξαρτηθεί αποκλειστικά από τα κρούσματα και όχι από το εμβόλιο που μόλις ξεκίνησε.
Τι συμβαίνει με την μετάλλαξη του ιού και πόσο ανησυχητικό είναι για εμάς;
Νομίζω δεν είναι ανησυχητικό, διότι είτε με το καινούργιο στέλεχος είτε με το προηγούμενο τα ίδια μέτρα πρέπει να παίρνουμε, δεν αλλάζει τίποτα στην καθημερινότητά μας. Απλώς να είμαστε πιο προσεκτικοί, το μόνο που χρειάζεται είναι προσοχή.
Γιατί ήρθε τόσο μικρή παρτίδα εμβολίων στην Ελλάδα;
Γιατί όταν έγιναν οι υπολογισμοί, δεν είχε ληφθεί υπόψη ότι θα έχουμε μόνο ένα εγκεκριμένο εμβόλιο αυτή τη στιγμή, του οποίου οι παραγωγές δεν επαρκούν για όλους. Περιμένουμε και της Moderna που όπου να ’ναι θα εγκριθεί και στην Ευρώπη, και ακόμα περισσότερο κάποια από τα άλλα της AstraZeneca και της Johnson & Johnson. Τότε θα έχουμε περισσότερες δόσεις.
Πώς σχολιάζετε το γεγονός ότι τόσα πολλά κυβερνητικά στελέχη εμβολιάστηκαν πριν από το ιατρικό προσωπικό;
Για τη συνέχιση της λειτουργίας του κράτους είναι πολύ συχνά απαραίτητη η διαφύλαξη της υγείας ανθρώπων των οποίων οι αρμοδιότητες είναι εξαιρετικά σημαντικές. Με αυτό το πνεύμα, εμβολιάστηκαν και κάποια πολιτικά στελέχη. Η παράκαμψη όμως των λειτουργών Υγείας πρώτης γραμμής μπορεί να κοστίσει πολύ περισσότερο και πιθανόν η διεύρυνση της ομάδος των πολιτικών να ήταν λανθασμένη. Τη στιγμή αυτή το σημαντικότερο για τη χώρα μας είναι να γίνει κάθε δυνατή προσπάθεια για να παραλάβουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό δόσεων εμβολίου το συντομότερο δυνατό. Τα μικρά λάθη θα γίνονται πάντα, φτάνει να διορθώνονται άμεσα.
Πόσοι πρέπει να εμβολιαστούν για να αποκτήσουμε ανοσία της αγέλης;
Θα περάσει χρόνος γιατί θα πρέπει να εμβολιαστεί το 70% του πληθυσμού. Αν αρχίζουμε να εμβολιάζουμε τον γενικό πληθυσμό τον Ιούνιο, αν πάνε όλα καλά και έχουμε αρκετές δόσεις από τον Ιούνιο και μετά ώστε να κάνουμε αρκετά -διότι η κυβέρνηση είχε σχεδιάσει 2.000.000 δόσεις τον μήνα, είναι ένα τεράστιο έργο αυτό- αν τα καταφέρουμε από τον Ιούνιο και μετά να κάνουμε 2.000.000 δόσεις τον μήνα, χρειαζόμαστε 5-6 μήνες για να ολοκληρώσουμε σε όλους και τη 2η δόση. Αυτό μας πάει αμέσως σε μέσα του Φθινοπώρου να συζητάμε για συλλογική ανοσία. Όμως όσο προχωρά ο εμβολιασμός, επειδή θα μειώνονται και οι άνθρωποι που είναι υποψήφιοι να κολλήσουν, αν τηρούμε τα ίδια μέτρα όλοι, θα μειώνονται και τα κρούσματα.
Κατά τον κ. Κούβελα είναι προτιμότερο να εμβολιαστεί το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού το φθινόπωρο…
Δεν μπορούμε να μην εμβολιάσουμε τώρα, γιατί με κάθε εμβολιασμό σώζουμε πρώτον τη ζωή αυτού που εμβολιάζεται και αφετέρου μειώνουμε τις πιθανότητες να πεθάνει κάποιος άλλος. Δεν θα λυθεί το πρόβλημα, όμως θα μειώνεται η διασπορά. Επομένως σώζουμε ανθρώπους τηρώντας τα μέτρα, και ταυτόχρονα εμβολιάζοντας. Επομένως το να καθυστερήσουμε δεν έχει καμία απολύτως λογική.
Κάποιος που κάνει το εμβόλιο πόσο καιρό έχει ανοσία;
Η μέγιστη διάρκεια προστασίας ενός ανθρώπου που έχει εμβολιαστεί είναι περίπου 6 μήνες γιατί αυτά τα δεδομένα έχουμε ως τώρα. Οι εθελοντές άρχιζαν να εμβολιάζονται πριν 6 μήνες. Μπορεί μετά από 2 μήνες να ξέρουμε ότι λειτουργεί και 8 μήνες απλώς δεν το ξέρουμε ακόμα. Δεν έχουμε την πληροφορία γιατί δεν υπήρχε το εμβόλιο για να μελετήσουμε πόσο κρατάει η ανοσία.
Γιατί υπάρχει διστακτικότητα στους υγειονομικούς με το να κάνουν το εμβόλιο;
Νομίζω αυτό θα αλλάξει σιγά-σιγά. Οι άνθρωποι έχουμε αμφιβολία για κάτι καινούργιο, για την παρέμβαση στο σώμα μας από οποιονδήποτε, υπάρχει και η παραφιλολογία, αλλά πρέπει να σκεφτούμε πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος αν δεν εμβολιαστούμε, και ο κίνδυνος είναι τεράστιος. Μην ξεχνάτε αυτή την περίοδο είχαμε περίπου 2.000 θανάτους τον μήνα. Επομένως οι υγειονομικοί θα καταλάβουν πολύ σύντομα ότι γλιτώνουν την δική τους ζωή, των άμεσων συγγενών τους που μπορεί να μεταφέρουν την νόσο, και σε σχέση με το όφελος ο κίνδυνος του εμβολίου είναι απειροελάχιστος. Θα καταλάβουν σιγά σιγά ότι δεν υπάρχει θέμα και πρέπει να εμβολιαστούν. Ταυτόχρονα, όσο περνά ο καιρός και βλέπουμε πολλούς ανθρώπους παγκόσμια να εμβολιάζονται και να πηγαίνουν καλά, χωρίς να έχουν σοβαρές παρενέργειες, θα πείθονται όλο και πιο πολλοί.
Για το Ε.Σ.Υ τι πιστεύετε που είναι σε οριακό σημείο;
Κάθε μέρα θα πηγαίνει και καλύτερα εφόσον ξεκινήσουν οι εμβολιασμοί, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να έχουμε μια έκρηξη πανδημίας και πάλι να πνιγεί το Ε.Σ.Υ.
Φοβάστε έκρηξη πανδημίας;
Ε βέβαια. Γιατί το εμβόλιο ελάχιστους ανθρώπους θα προστατέψει ακόμα, είναι στην αρχή. Επιπλέον ακόμα και ο εμβολιασμένος μεταδίδει. Δεν κινδυνεύει ο ίδιος, αλλά κινδυνεύει να μεταδώσει. Επομένως αν δεν τηρήσουμε μέτρα αποστάσεων και μάσκας για ένα μεγάλο διάστημα, θα έχουμε μεγάλο κίνδυνο να έχουμε έκρηξη.
Πότε θα σταματήσει το Lockdown;
Δεν πρέπει να σταματήσει με το κριτήριο ότι έχουν εμβολιαστεί κάποιοι. Αυτό δεν πρέπει να το λάβουμε υπόψη στην ιστορία των αποφάσεων παρά μόνο όταν έχει εμβολιαστεί ένα τεράστιο μέρος του πληθυσμού. Τα μέτρα θα πρέπει να παρθούν με κριτήριο την εικόνα των κρουσμάτων σε όλη τη χώρα. Με ό,τι τρόπους παίρναμε τα μέτρα μέχρι σήμερα, με τα ίδια κριτήρια θα πρέπει να πάρουμε αποφάσεις ακόμα πιο πέρα. Το εμβόλιο θα μπει στο κριτήριο των αποφάσεων, όταν θα έχουμε συλλογική ανοσία. Και αυτό δεν φαίνεται να είναι εφικτό πριν τα μέσα ή τέλος φθινοπώρου.
Αξιόλογοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι μετά το Πάσχα θα είμαστε στο τέλος του εφιάλτη.
Δεν ξέρω αν έχουν υπολογίσει ότι μέχρι τότε θα έχει εμβολιαστεί ελάχιστο μέρος του πληθυσμού, π.χ. 1.000.000 που είναι μόλις το 10% του πληθυσμού.
Δεδομένου ότι κάποιος κάνει το εμβόλιο, και έχουμε ταυτόχρονα νέα έξαρση;
Αυτός δεν θα κινδυνεύει, και να κολλήσει θα φτιάξει αντισώματα μέσα του και θα το αντιμετωπίσει και θα είναι ασυμπτωματικός. Αλλά θα μπορεί να μεταδίδει. Για αυτό πρέπει να φοράει μάσκα ακόμα και αν έχει εμβολιαστεί.
Πρέπει να ανοίξουν τα σχολεία τον Ιανουάριο;
Φοβάμαι το άνοιγμα των σχολείων στα μεγάλα κέντρα. Πρέπει να υπάρξουν περισσότερα μέτρα ασφαλείας. Να αποσυμφορηθεί η προσέλευση των μαθητών, να εντοπιστούν οι καθηγητές υψηλού κινδύνου, και να τους δοθεί η ευκαιρία να δουλεύουν εξ αποστάσεων.
*Καθηγήτρια Επιδημιολογίας
