Από το 2004 στο 2021

Η απόφανση των Κυπρίων στο δημοψήφισμα του 2004 επί του σχεδίου Ανάν ήταν μία καθοριστική στιγμή στην ιστορία του Κυπριακού, καθώς όσοι ήταν με το «όχι» και τον τότε πρόεδρο της χώρας είδαν μία «περήφανη απάντηση» στα «σχέδια ομοσπονδιοποίησης της χώρας», όσοι ήταν με το «ναι» και πίστευαν ότι το  Κυπριακό έπρεπε να πάψει να είναι μία «ιστορία των χαμένων ευκαιριών», φοβούνταν ότι τέτοιες συμφωνίες δεν θα ήταν εύκολο να συνομολογηθούν στο μέλλον.

Συν τοις άλλοις, όσο κι αν έκτοτε η Κυπριακή Δημοκρατία επιμένει πως θέλει λύση «με βάση τις αποφάσεις και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ για διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία», αυτή τη λύση την έχει υπονομεύσει πρώτα η Λευκωσία: όταν ο Τάσσος Παπαδόπουλος «αποθεωνόταν» για το διάγγελμά του και τη φράση «παρέλαβα κράτος, δε θα παραδώσω κοινότητα», ουσιαστικά απέρριπτε την λύση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, αφού αυτή στηρίζεται σε δύο κοινότητες.

Γιατί τα λέμε όλα αυτά; Διότι σήμερα, Μεγάλη Τρίτη, που θα ξεκινήσει η άτυπη πενταμερής για το Κυπριακό στη Γενεύη, παρουσία του ίδιου του Γ.Γ. του ΟΗΕ, ίσως επιβεβαιωθούν, δυστυχώς, όσοι έλεγαν το 2004 ότι ευκαιρίες επίλυσης του Κυπριακού δεν παρουσιάζονται κάθε μέρα. Αυτή τη φορά, εξάλλου, όπως κατέστησε χθες σαφές και ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, Ερσίν Τατάρ, προσέρχεται στο διάλογο με πρόταση για «λύση δύο κρατών» -και η Άγκυρα έχει πλέον περάσει στην ίδια γραμμή. Θα επιμείνει σ’ αυτή τη θέση ως το τέλος ο Τατάρ ή και ο Τσαβούσογλου; Μένει να φανεί. Σε κάθε περίπτωση, είναι σαφές πως η λύση της «διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας» έχει θαμπώσει πάρα πολύ, μετά και τις αποτυχίες στο Μον Πελεράν και το Κρανς Μοντανά.

Βεβαίως, είπαμε: δεν είναι βέβαιο ότι Τούρκοι και Τουρκοκύπριοι θα επιμείνουν σήμερα ως το τέλος στη λύση των δύο κρατών. Όμως, εδώ που φτάσαμε και με την «ιστορία των χαμένων ευκαιριών» να έχει γράψει αρκετά ακόμη κεφάλαια από  το 2004 ως το 2017, δε θα μάθουμε ποτέ αν θα λειτουργούσε στην πράξη το σχέδιο Ανάν. Είναι, όμως, πολύ πιθανό να ζήσουμε την de jure διχοτόμηση.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΛΙΓΓΩΝΗΣ