Της Ελένης Σπανοπούλου από την Κυριακάτικη Kontranews
Μην αποστρέφετε τα μάτια! Αυτό το τέρας το έδιωξε από το κρεβάτι της γυναίκα. Το γέννησε γυναίκα.
Τα… επιλεγμένα αποσπάσματα ημερολογίου του δολοφονημένου κοριτσιού, που διέρρευσαν κατά παράβαση κάθε νόμου και σεβασμού απέναντι στη νεκρή και η εντατική μπουγάδα ξεπλύματος του δολοφόνου της από πολλά ΜΜΕ, εκεί μας οδηγούν.
Από την αμαρτωλή Εύα του χαμένου παραδείσου μέχρι την αθώα Καρολάιν των Γλυκών Νερών, το τέρας καλά κρατεί μέσα στους αιώνες, στις κοινωνίες, τις ιστορίες και τους μύθους που έθρεψαν τους λαούς της Γης.
Ο Πρωτόπλαστος Αδάμ και ο Μπάμπης ο φονιάς, όμως, είναι καμωμένοι από το ίδιο εκμαγείο! Με πηλό από το Θεό ή με λάσπη από τα ΜΜΕ, το ίδιο κάνει.
Βίβλος, Αρχαία Ελλάδα, Ρώμη, Βυζάντιο, Μεσαίωνας, Αναγέννηση Βικτωριανή εποχή, Βιομηχανική Επανάσταση, Κοινωνία του Διαδικτύου. Μεγάλη η πορεία του ανθρώπινου γένους.
Κατάφερε να περπατά όρθιο, να μιλά, να σκέπτεται, να νοιώθει, να πηγαίνει στο φεγγάρι, αλλά και να σκοτώνει το ίδιο του το είδος…
Δεν είναι καιρός να το ξανασκεφτούμε όλοι;
Στη Θεολογική, τη Δαρβινική, την επιστημονική, φιλοσοφική, ιστορική και κοινωνική εξέλιξη του ανθρώπου είδους, η Γυναίκα είναι πάντα Ένοχη! Ή φταίχτρα. Ή αδύναμη, μέσα στη δύναμη που κρύβει στα σκέλια της. Άλλοτε η αιτία κι άλλοτε η αφορμή, για να βρει την έκφραση, επιβεβαίωση, δικαίωση και διαιώνιση της η αντρική εξουσία.
ΕΝΟΧΗ με κάθε τρόπο και για κάθε λόγο. Αυτή είναι κοινή παραδοχή, ανεξάρτητα από τις εξαιρέσεις, τις νίκες, τις τιμές και τις διακρίσεις πολλών γυναικών στο διάβα της Ιστορίας. Ποτέ δικαιωματικά και πάντα με αγώνες. Νικήτριες ή ηττημένες, βραβευμένες ή κακοποιημένες είναι κόρες, αδελφές, μητέρες, αλλά πάνω απ’ όλα Γυναίκες που βίωσαν την βία από την καλά κρατούσα μέσα στο Χρόνο κοινωνική αντίληψη για την Ανδρική υπεροχή.
Για τον μόνο λόγο ότι ήταν Γυναίκες!
Στην κοινωνική αναταραχή που ξέσπασε με την αποκάλυψη ότι ο επικηρυγμένος από την Αστυνομία φονιάς, δεν ήταν Αλβανός ή Γεωργιανός, αλλά Έλληνας, χριστιανός και υπεράνω πάσης υποψίας, ξαναδιάβασα το έργο του στοχαστή δρ. Βασίλη Μαρκεζίνη για το έγκλημα στην Αρχαία Ελλάδα.
Ο δάσκαλος Σπύρος Ευαγγελάτος, τα μαθήματα του οποίου για την Ιστορία και την Τέχνη του Θεάτρου παρακολούθησα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, δίδασκε το ίδιο ακριβώς πράγμα. Ότι δηλαδή, το Αρχαίο δράμα επιχειρεί από σκηνής, να θεραπεύσει την μέγιστη Αδικία στην Γυναίκα και της δίνει βήμα να ιστορήσει τα βάσανα της από την ανδρική εξουσία. Το ίδιο κάνει η Τέχνη του θεάτρου μέχρι σήμερα. Στην πραγματική ζωή, όμως, η κοινωνία δεν λέει να παραδεχτεί ότι το τέρας ζει μέσα μας και ανάμεσά μας, πέρα και πάνω από εθνικότητες, θρησκείες, πολιτιστικές και πνευματικές αξίες!
Γράφει ο δρ. Μαρκεζίνης: «Οι γυναίκες στην τραγωδία έχουν διαλυτικό ρόλο. Παραβιάζουν «άγραφους νόμους», ενεργούν υπό την επήρεια ερωτικής παρόρμησης, αψηφούν το κύρος των ανδρών, εκπροσωπούν τον εαυτό τους χωρίς την ύπαρξη κάποιου προστάτη. Είναι το ανεστραμμένο είδωλο των ανδρών. Η τραγωδία έσπασε τους κοινωνικούς ρόλους, δίνοντας φωνή και γνωστοποιώντας την άνιση μεταχείριση και καταπίεση των γυναικών. Η Αντιγόνη συγκρούστηκε με τον Κρέοντα και με την Ισμήνη, η Ηλέκτρα με την Χρυσόθεμη και τη Κλυταιμνήστρα, η Εκάβη με τον Οδυσσέα, τον Αγαμέμνονα και τον Πολυμήστορα και η Ελένη με τον Θεοκλύμενο.»
Συζυγοκτονία, όμως, σαν αυτή του Αγαμέμνονα, ή γυναικοκτονία, με θύμα γυναίκα δεν υπάρχει στην αρχαία τραγωδία!
Αντίθετα, υπάρχει εμπεδωμένη η αντίληψη για την ανδρική υπεροχή, που αποκαλύπτεται στο παρακάτω, κλασσικό πια κείμενο της μεγάλης ελληνίστρια Jacqueline de Romilly. Η τελευταία της φράση προσδιορίζει και την ποιότητα της κοινωνίας από τότε μέχρι σήμερα:
«Μαίνονταν έτσι οι εμφύλιοι σπαραγμοί στις πόλεις, και μόλις έφθαναν πληροφορίες για όσα ήδη είχαν γίνει αλλού, συντελούσαν πολύ στο να επινοούνται ακόμη χειρότερα πράγματα ως προς τη δολιότητα των εγχειρημάτων και τον τερατώδη χαρακτήρα των αντεκδικήσεων.
Άλλαξαν την καθιερωμένη σημασία των λέξεων ώστε να ταιριάζει με τις πράξεις τους. Έτσι, η ασυλλόγιστη τόλμη λογιζόταν γενναιότητα και αφοσίωση στην παράταξη, η προνοητική αυτοσυγκράτηση εύσχημο πρόσχημα δειλίας, η σωφροσύνη πρόφαση ανανδρίας και η σφαιρικότερη θεώρηση των πραγμάτων καθολική ανικανότητα για δράση.
Η παράφορα ασυγκράτητη ορμή θεωρήθηκε ανδρική αρετή και η προσεκτική εξέταση προκειμένου να σιγουρευτεί ένα εγχείρημα εύσχημη πρόφαση υπεκφυγής… Ακόμη και ο συγγενικός δεσμός θεωρήθηκε λιγότερο δεσμευτικός από τον πολιτικό…. Διότι οι σύνδεσμοι αυτοί δεν απέβλεπαν σε ωφελήματα βασισμένα στους κείμενους νόμους, αλλά στην απόκτηση δύναμης αντίθετα με τους νόμους.
Και η εμπιστοσύνη του ενός στον άλλο δεν στηριζόταν σε όρκους στους θεούς όσο στη συνενοχή τους σε άνομες πράξεις. […]Έτσι απλώθηκε στον ελληνικό κόσμο εξαιτίας των εμφύλιων συγκρούσεων κάθε μορφή αχρειότητας, κι αυτή η απλότητα του χαρακτήρα, που τόσο πολύ συγγενεύει με την ευγένεια, κατάντησε καταγέλαστη και χάθηκε […].
Και ως επί το πλείστον υπερίσχυαν οι πνευματικοί κατώτεροι.»
Να γιατί δεν αλλάζει ο κόσμος, Κεμάλ…
