Ανατροπή στην υπόθεση Τσαλικίδη (Βίντεο)

Ανατροπή στην υπόθεση Τσαλικίδη! Το μεγάλο σκάνδαλο των υποκλοπών όταν από τις 10 Αυγούστου 2004 ως τις 8 Μαρτίου του 2005, με χρήση  παράνομου λογισμικού στα κέντρα της Vodafone, παρακολουθούνταν οι κλήσεις από τα τηλέφωνα κορυφαίων πολιτικών της χώρας, μεταξύ των άλλων, μελών και αξιωματούχων της τότε κυβέρνησης Κ. Καραμανλή, επιστρέφει στο προσκήνιο.

Δώδεκα χρόνια μετά τον θάνατο του πρώην στελέχους της Vodafone,  Κώστα Τσαλικίδη που  είχε βρεθεί απαγχονισμένος στο σπίτι του στον Κολωνό στις 9 Μαρτίου του 2005, η Δικαιοσύνη ανοίγει και πάλι το φάκελο της σκοτεινής υπόθεσης.  Αφορμή, η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που καταδίκασε ομόφωνα την Ελλάδα επειδή δεν προέβη σε έρευνα σε βάθος για τα αίτια του θανάτου του.

Σκοπός είναι να ερευνήσει εκ νέου τις αδιευκρίνιστος συνθήκες θανάτου ενός ανθρώπου εκ των έσω, που γνώριζε πάρα πολλά, αλλά έφυγε από τη ζωή λίγο πριν αποκαλυφθεί το μεγάλο σκάνδαλο των τηλεφωνικών υποκλοπών.  Η υπόθεση έχει πάρει νέα τροπή, με τον προϊστάμενο της εισαγγελίας Εφετών Αντώνη Λιόγα να έχει δώσει την εντολή για ανάσυρση της δικογραφίας και εκ νέου έρευνα της υπόθεσης.  Η οικογένεια του άτυχου Κ. Τσαλικίδη αναγκάστηκε να αναζητήσει δικαίωση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αφού πρώτα είχε πέσει σε αδιέξοδο εντός Ελλάδος.

Στο σκεπτικό της απόφασης του δικαστηρίου του Στρασβούργου αναφέρεται ότι το ελληνικό δημόσιο δεν προέβη σε έρευνα σε βάθος για τα αίτια του θανάτου του πρώην στελέχους της Vodafone είναι μάλιστα να αποζημιώσει και τους οικείους του.  

Για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έφυγε από τη ζωή το πρώην στέλεχος της Vodafone έχουν διενεργηθεί μέχρι σήμερα δυο εισαγγελικές έρευνες, οι οποίες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο Θάνατός ήταν αποτέλεσμα αυτοχειρίας.

Μία ιστορία, που ποτέ δεν πίστεψαν οι συγγενείς του πρώην στελέχους της Vodafone, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι ο θάνατος του Κ. Τσαλικίδη είναι συνδεδεμένος με το σκάνδαλο των υποκλοπών. Ότι γνώριζε πάρα πολλά και κάποιοι αποφάσισαν να τον σωπάσουν. Τώρα, τη νέα έρευνα που είναι η τρίτη κατά σειρά θα διενεργήσει ο εισαγγελέας Εφετών κ. Γρηγόρης Πεπόνης.

Το πτώμα του 39χρονου βρέθηκε το πρωινό της 9ης Μαρτίου 2005 στον Κολωνό και το χρώμα του ήταν κανονικό ενώ τα συγγράμματα προβλέπουν ότι σε περιπτώσεις απαγχονισμού συνήθως είναι έντονα κυανωπό.  Η σορός του εξετάζεται ξανά και ξανά και η υπόθεση των υποκλοπών είναι παραμένει ανοιχτή.

Η απόφαση του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

Η Ευρωπαϊκή απόφαση εκδόθηκε μετά από προσφυγή της οικογένειας Τσαλικίδη στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στις 19 Νοεμβρίου του 2014. Στην απόφαση που εκδόθηκε πριν από λίγες ημέρες, γίνεται λόγος για «ασυνέπειες» που εντοπίσθηκαν στις εκθέσεις τεχνικής εμπειρογνωμοσύνης που έγιναν ύστερα από αίτημα των προσφυγόντων. Σε αυτές προστίθενται και άλλες ασυνέπειες όπως η έλλειψη αυτοκτονικού κινήτρου που επιβεβαιώνεται από την ψυχιατρική έκθεση.

Το Δικαστήριο αποφάσισε ότι η παράλειψη των ελληνικών αρχών να διενεργήσουν επαρκή έρευνα για το θάνατο του Κ. Τσαλικίδη, σημαίνει παραβίαση του άρθρου 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Σύμφωνα με το Δικαστήριο, η Ελλάδα θα πρέπει να καταβάλει στους προσφεύγοντες συνολικά 50.000 ευρώ για ηθική βλάβη και 4.000 ευρώ για τα δικαστικά έξοδα.

Περίπου έναν μήνα πριν από τον θάνατό του, είχε αναφέρει στην σύντροφό του, με την οποία διατηρούσε δεσμό τα οκτώ τελευταία χρόνια, την καθηγήτρια πιάνου Σάρα Γαλανοπούλου ότι πρέπει να φύγει από τη Vodafone γιατί όπως φέρεται να της είπε, «είναι ζήτημα ζωής και θανάτου»! Μόλις λίγες εβδομάδες πριν το τέλος, της είχε πει ότι «υπάρχει κίνδυνος να κλείσει η Vodafone».

Αν και ο ίδιος, είχε υποβάλει την παραίτησή του στον προϊστάμενό του, Νίκο Πλεύρη, τελικά δεν έγινε δεκτή και ύστερα από σχεδόν μία εβδομάδα άδειας, επέστρεψε στα καθήκοντά του στις 8 Φεβρουαρίου.

 Οι τελευταίες ώρες του Κώστα Τσαλικίδη

Από έγινε γνωστό, από τις καταθέσεις μαρτύρων, την προηγούμενη της ανακάλυψης του πτώματος, ο Τσαλικίδης είχε συμμετάσχει σε σύσκεψη με άλλα υψηλόβαθμα στελέχη της Vodafone, ανάμεσά τους και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Γιώργος Κορωνιάς, όπου συζητήθηκε το θέμα των υποκλοπών.  Στην κλειστή συνάντηση δεν κρατήθηκαν πρακτικά!

Επίσης, λίγες ώρες πριν από τον θάνατό του, τα ξημερώματα της Τετάρτης, απέστειλε στις 4.20 ένα  e-mail σε συναδέλφους του.  Προετοίμαζε το μήνυμα από τη Δευτέρα και περιέγραφε τις εκκρεμότητες του τμήματός του, για την αναβάθμιση των δικτύων που επρόκειτο να γίνει. Όπως επισημάνθηκε από δημοσιεύματα της εποχής, το e-mail μοιάζει με ενημέρωση προς τον εργασιακό διάδοχό του.

Η μητέρα του, που κατοικεί στην ίδια πολυκατοικία όπου βρίσκεται το διαμέρισμα του Τσαλικίδη, ήταν η πρώτη που προσπάθησε να επικοινωνήσει μαζί του το πρωινό της Τετάρτης, στις 7.35, πριν από την ώρα που έφευγε για τη δουλειά.  Άνοιξε την πόρτα. Μέσα στο διαμέρισμα, αντίκρισε τον γιο της απαγχονισμένο. Αργότερα, κατέφθασαν οι αστυνομικοί του Τμήματος Κολωνού.  Ο φορητός ηλεκτρονικός υπολογιστής του Τσαλικίδη κατασχέθηκε από τις Αρχές. Η οικογένεια του δεν έλαβε ποτέ κανένα σχετικό πόρισμα. Μέχρι τις 2 Φεβρουαρίου 2006, περνούν έντεκα μήνες σιωπής.

Τι ήξερε ο Καραμανλής για το σκάνδαλο των υποκλοπών

Στις 2 Φεβρουαρίου αποκαλύπτεται το σκάνδαλο των υποκλοπών και ως το μεσημέρι τρεις κορυφαίοι υπουργοί της κυβέρνησης του Κώστα Καραμανλή πραγματοποιούν συνέντευξη Τύπου. Ο Θεόδωρος Ρουσόπουλος, ο Γιώργος Βουλγαράκης και ο Αναστάσιος Παπαληγούρας παρουσιάζουν όλες τις λεπτομέρειες που είχαν τότε διαθέσιμες σχετικά με ένα αιφνίδιο σκάνδαλο πριν καλά-καλά, γίνει γνωστό από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.

Οι υπουργοί εμφανίστηκαν αποφασισμένοι έκαναν λόγω για ένα «σοβαρό ζήτημα εθνικής ασφάλειας», για το οποίο ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής είχε ενημερωθεί έντεκα μήνες πριν, στις 10 Μαρτίου 2005, την επομένη του θανάτου του Τσαλικίδη, όταν ο Γιώργος Κορωνιάς είχε συναντηθεί με τον διευθυντή του γραφείου του.

Στις 8 Μαρτίου, μία ημέρα πριν από τον θάνατο του, το παρείσακτο παράνομο λογισμικό που επέτρεπε τις υποκλοπές και είχε παρεισφρήσει στα κέντρα της Vodafone είχε αφαιρεθεί.  Στην έρευνα συμμετείχαν η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής με μέλη πρωτοκλασάτους βουλευτές, η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών και η ΕΥΠ.

 Οι υποκλοπές συνέβαιναν από τις 10 Αυγούστου του 2004 ως τις 8 Μαρτίου του 2005 ή, τουλάχιστον τόσο παρέμεινε το παράνομο λογισμικό στα κέντρα της Vodafone.  

Έτσι γίνονταν οι υποκλοπές

Το αποκαλυπτικό πόρισμα Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ), εξηγεί όλες τις τεχνικές παραμέτρους που επέτρεψαν την  «πιο θρασεία “διάρρηξη” δικτύου κινητής τηλεφωνίας όλων των εποχών» όπως έγγραψε το τεχνικό περιοδικό «Spectrum».

Σύμφωνα με δήλωσή της Αρχής, μετά τη συνέντευξη Τύπου των τριών υπουργών, η Ολομέλειά της συγκλήθηκε εκτάκτως και όρισε ομάδα ελέγχου για την έρευνα.

Η αρχή έγινε με τον πρώτο έλεγχο στις εγκαταστάσεις της Vodafone και δύο ημέρες αργότερα και ακολούθησαν περίπου άλλοι 15 έλεγχοι στη Vodafone και στην Ericsson και ακόμη 10 έλεγχοι στην Tim, στην Q-Telecom, στην Cosmote και στον ΟΤΕ. Οι Αρχές έκαναν τις ελληνικές τηλεπικοινωνίες, «φύλλο και φτερό».

Οι έρευνες, διήρκεσαν περίπου πέντε μήνες. Στις 83 σελίδες του πορίσματος εξηγείται λεπτομερώς το πώς δεκατέσσερα καρτοκινητά «σκιές», κυρίως στο  κέντρο της Αθήνας, γύρω από την αμερικανική πρεσβεία, μπορούσαν να παρακολουθούν συνολικά 106 κινητά τηλέφωνα, ένα νούμερο που από τότε αναθεωρείται προς τα πάνω.

Ο καθηγητής του Εργαστηρίου Πληροφοριακών Τεχνολογιών και Συστημάτων Διοίκησης του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και πρώην επικεφαλής της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Διομήδης Σπινέλλης τόνισε ότι υπήρξαν δύο πράγματα που του έκαναν εντύπωση στην υπόθεση. Το πρώτο ήταν ότι καταστράφηκε το αρχείο πρόσβασης στο τηλεφωνικό κέντρο της Vodafone, με το οποίο θα μπορούσαν να εντοπιστούν οι μη εργαζόμενοι που είχαν πρόσβαση στο ψηφιακό κέντρο της Παιανίας και εμφανίζονταν σε χρονικά διαστήματα-κλειδιά σε σχέση με τις αλλαγές στο λογισμικό.

Ο ίδιος επισήμανε ότι το δεύτερο σημείο, είναι ότι για να αναπτυχθεί ο συγκεκριμένος κώδικας του παρείσακτου λογισμικού χρειάζεται ασυνήθιστη τεχνογνωσία, περιβάλλον δοκιμών καθώς και αρκετός χρόνος τον οποίο εκτιμώ σε 4 ως 6 ανθρωπομήνες. Τα μέρη στον κόσμο όπου αυτή η τεχνογνωσία πράγματι υπάρχει είναι μετρημένα στα δάχτυλα και το πολύ ενδιαφέρον είναι ότι η συγκεκριμένη τεχνογνωσία ανάπτυξης κώδικα για τηλεφωνικά κέντρα Ericsson υπήρχε στις εγκαταστάσεις της Intracom στην Παιανία – εκεί υπήρχε πόλος ανάπτυξης τέτοιου λογισμικού».

Τα τελευταία νέα των Αρχών, ανέφεραν ότι ο άνθρωπος που είχε οργανώσει το κύκλωμα των υποκλοπών ήταν υπάλληλος της αμερικανικής πρεσβείας και είναι γνωστός με το όνομα «Μάρκος Πέτρου».  Ο «Πέτρου» φέρεται να έχει αγοράσει τα περισσότερα καρτοκινητά από κατάστημα στον Πειραιά και να έχει οργανώσει το δίκτυο των παρακολουθήσεων.

Οι υποκλοπές και η ενόχληση των Αμερικανών για τη σύνδεση μαζί τους εμφανίζεται σε τέσσερα εμπιστευτικά τηλεγραφήματα της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα που αποκαλύφθηκαν προσφάτως από το WikiLeaks.  Έχουν περάσει επτά χρόνια από την αποκάλυψη του παρείσακτου λογισμικού και έξι από τη δημοσιοποίηση της υπόθεσης και δεν έχει καταστεί σαφές το κατά πόσον οι υπαίτιοι δρούσαν πράγματι για λογαριασμό της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών.

Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αναφερθεί ότι ακόμα και σήμερα, δεν έχει εξακριβωθεί πόσα γνώριζε ο Κώστας Τσαλικίδης. Αν γνώριζε όλες τις λεπτομέρειες και τους ενόχους ή αν γνώριζε απλώς την ύπαρξη του παρείσακτου λογισμικού.

Από την άλλη πλευρά, είναι γνωστό ότι, ως υπεύθυνος σχεδιασμού δικτύου, είχε πρόσβαση σε όλους τους χώρους των τηλεφωνικών κέντρων της Vodafone. Επιπλέον, είχε τις τεχνικές γνώσεις προκειμένου να κατανοήσει κάθε λεπτομέρεια και ήταν υπεύθυνος για τη διεκπεραίωση των μοιραίων αναβαθμίσεων του δικτύου, όπως αυτή του Αυγούστου του 2004 με την οποία εισήχθη ο παράνομος κώδικας και την δεύτερη μετά από μερικούς μήνες με την οποία διαγράφηκε.

Η ΑΔΑΕ επέβαλε πρόστιμα ύψους 76 εκατ. ευρώ στη Vodafone και 7,3 εκατ. στην Ericsson, τα οποία τελικώς ακυρώθηκαν καθώς το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε παράνομο το ότι τα πρόστιμα επιβλήθηκαν ύστερα από μη δημόσια διαβούλευση.  Καθώς δεν υπάρχει επίσημη λίστα των υπό παρακολούθηση κινητών, το μόνο θύμα που φέρεται να συνδέεται με την υπόθεση των υποκλοπών είναι ο ίδιος ο Κώστας Τσαλικίδης…