Συναγερμός για τη μικροβιακή αντοχή: 4 στους 10 Έλληνες έχουν λάβει αντιβιοτικά τον τελευταίο χρόνο

Η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση αντιβιοτικών στην Ευρώπη, καθώς 4 στους 10 πολίτες λαμβάνουν αντιβιοτική αγωγή, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) και του ΕΟΔΥ. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει την ανάγκη για σωστή ενημέρωση και υπεύθυνη χρήση των αντιβιοτικών.

Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Ενημέρωσης κατά της Μικροβιακής Αντοχής (18–24 Νοεμβρίου 2025), οι ειδικοί υπενθυμίζουν ότι η πρόληψη ξεκινά από την κοινότητα και από τη συνειδητή στάση όλων απέναντι στη χρήση φαρμάκων.

Η μικροβιακή αντοχή –η ικανότητα των μικροοργανισμών να επιβιώνουν παρά τη δράση των φαρμάκων– αποτελεί σήμερα μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία. Οι λοιμώξεις από ανθεκτικά μικρόβια είναι δυσκολότερες στη θεραπεία, αυξάνοντας τα ποσοστά νοσηρότητας, θνητότητας και το κόστος περίθαλψης.

Το «τέλος» των αντιβιοτικών

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ECDC (2023), η μέση κατανάλωση αντιβιοτικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο φθάνει τις 20 καθορισμένες ημερήσιες δόσεις (DDD) ανά 1.000 κατοίκους ανά ημέρα. Στην Ελλάδα, ωστόσο, η κατανάλωση φτάνει τις 33 DDD, μία από τις υψηλότερες τιμές στην Ευρώπη, όπως επισημαίνει ο ΕΟΔΥ.

Η Καθορισμένη Ημερήσια Δόση (Defined Daily Dose – DDD) αποτελεί διεθνές στατιστικό μέτρο σύγκρισης της κατανάλωσης φαρμάκων και αντιστοιχεί στη θεωρητική μέση ημερήσια δόση ενός φαρμάκου για την κύρια ένδειξή του σε ενήλικες.

Με απλά λόγια, η κατανάλωση 33 DDD σημαίνει ότι περισσότερο από το 3% του πληθυσμού λαμβάνει καθημερινά αντιβιοτικά — ένδειξη της υπερβολικής χρήσης, που μειώνει δραστικά την αποτελεσματικότητά τους.

Παράλληλα, η Ελλάδα εμφανίζει υψηλά ποσοστά μικροβίων που δεν ανταποκρίνονται πλέον στα αντιβιοτικά, όπως η Klebsiella pneumoniae, η οποία παρουσιάζει αντοχή ακόμη και στις ισχυρές καρβαπενέμες και αποτελεί σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία, σύμφωνα με το ECDC.

Η κατάσταση αυτή καθιστά επιτακτική τη συνεχή εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας και την ενημέρωση του κοινού, ώστε να περιοριστεί η άσκοπη χρήση αντιβιοτικών και να διατηρηθεί η αποτελεσματικότητά τους για όταν είναι πραγματικά απαραίτητα.

Η Ελληνική Εταιρεία Έρευνας και Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας τονίζει τη σημασία της διεπιστημονικής συνεργασίας και της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης στον χώρο της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας, η οποία αποτελεί την πρώτη γραμμή άμυνας απέναντι στη μικροβιακή αντοχή.

Ο πρόεδρος της Εταιρείας, κ. Στάθης Σκληρός, επισημαίνει:«Η μικροβιακή αντοχή δεν είναι πρόβλημα μόνο των νοσοκομείων· ξεκινά από την κοινότητα. Η ενημέρωση των πολιτών και η εκπαίδευση των επαγγελματιών της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας είναι καθοριστικές για να περιοριστεί η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών. Χρειάζεται συλλογική ευθύνη και αλλαγή κουλτούρας στην καθημερινή πρακτική.»

Τα αντιβιοτικά δεν είναι καραμέλες

Όπως διευκρινίζει ο κ. Σκληρός, πολλά συνηθισμένα προβλήματα υγείας –όπως ο πονόλαιμος– δεν απαιτούν αντιβιοτικά, καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις οφείλονται σε ιούς. Η ανακούφιση των συμπτωμάτων μπορεί να επιτευχθεί με τοπικά ανακουφιστικά προϊόντα λαιμού, που προσφέρουν προσωρινή βελτίωση χωρίς την ανάγκη αντιβιοτικής θεραπείας.

Η ενημέρωση του κοινού για αυτές τις εναλλακτικές συμβάλλει σημαντικά στη μείωση της άσκοπης χρήσης αντιβιοτικών και στη διασφάλιση της αποτελεσματικότητάς τους για τις περιπτώσεις που πραγματικά χρειάζονται.

πηγή: ygeia50plus.gr