Το παράδειγμα του Ηνωμένου Βασιλείου εν μέσω στρατηγικών συνεργασιών και εξοπλιστικών προγραμμάτων για την Ουκρανία – τι αποκαλύπτει η έκθεση του NAO και πώς συγκρίνονται οι επιδόσεις της Ιταλίας και της Νορβηγίας.
Μια πρόσφατη έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου του Ηνωμένου Βασιλείου (National Audit Office – NAO) αποκαλύπτει τις σοβαρές προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Λονδίνο στη διαχείριση του υπερσύγχρονου στόλου μαχητικών αεροσκαφών F-35, αναδεικνύοντας τα όρια των φιλόδοξων εξοπλιστικών προγραμμάτων στην πράξη.
Καθυστερήσεις και περιορισμένες ικανότητες
Μέχρι σήμερα, το Ηνωμένο Βασίλειο έχει παραλάβει 38 μαχητικά F-35B, την έκδοση για κάθετη απογείωση και προσγείωση, κατάλληλα για χρήση σε αεροπλανοφόρα. Ωστόσο, η πλήρης επιχειρησιακή τους ικανότητα έχει καθυστερήσει περισσότερο από δύο χρόνια και αναμένεται να επιτευχθεί στα τέλη του 2025. Σύμφωνα με την έκθεση, μόλις το 33% των αεροσκαφών είναι πλήρως διαθέσιμα, ποσοστό εξαιρετικά χαμηλό για ένα τόσο προηγμένο σύστημα. Υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις σε πιλότους και μηχανικούς, οι οποίες δεν αναμένονται να καλυφθούν πριν από το 2028. Η ενσωμάτωση κρίσιμων οπλικών συστημάτων μεγάλου βεληνεκούς, όπως οι πύραυλοι Meteor και SPEAR-3, έχει μετατεθεί για τη δεκαετία του 2030. Το συνολικό κόστος ζωής του προγράμματος μέχρι το 2069 εκτιμάται πλέον σε 71 δισεκατομμύρια λίρες, υπερβαίνοντας κατά πολύ τις αρχικές προβλέψεις.
Ποιες είναι οι αιτίες;
Το πρόβλημα δεν έγκειται στο ίδιο το αεροσκάφος, το οποίο εξακολουθεί να θεωρείται ένα από τα πιο προηγμένα παγκοσμίως, αλλά σε μια σειρά παραγόντων που εμποδίζουν την πλήρη επιχειρησιακή του αξιοποίηση. Αυτοί περιλαμβάνουν την έλλειψη εκπαιδευμένου προσωπικού, καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των υποδομών υποστήριξης, βραδύνου ρυθμού ενσωμάτωσης εξειδικευμένων όπλων και εξάρτηση από τη βιομηχανία των ΗΠΑ για κρίσιμα συστήματα, δημιουργώντας ένα απαιτητικό περιβάλλον διαχείρισης.
Πώς τα τα καταφέρνουν άλλες χώρες;
Η Ιταλία και η Νορβηγία, επίσης μέλη του προγράμματος F-35, εμφανίζουν διαφορετική εικόνα. Η Ιταλία έχει παραλάβει ήδη πάνω από 40 αεροσκάφη F-35A και F-35B και διαθέτει μονάδα τελικής συναρμολόγησης στο Cameri, διασφαλίζοντας αυτονομία σε κρίσιμα συστήματα υποστήριξης, όπως τα Mission Data Files. Από την πλευρά της, η Νορβηγία ολοκλήρωσε την παραλαβή 52 F-35A και έγινε η πρώτη χώρα που ενσωμάτωσε επιτυχώς τους πυραύλους Joint Strike Missile (JSM), αποκτώντας έτσι ισχυρή δυνατότητα πλήγματος από μεγάλη απόσταση. Και οι δύο χώρες έχουν επενδύσει στρατηγικά σε εγχώρια τεχνογνωσία, υποδομές και προσαρμογή των οπλικών τους συστημάτων, επιτυγχάνοντας υψηλότερη επιχειρησιακή διαθεσιμότητα και απόδοση σε σύγκριση με το Ηνωμένο Βασίλειο.
Εν τω μεταξύ, η Τουρκία, παρά το διαρκές αίτημά της, παραμένει εκτός του προγράμματος F-35, έπειτα από την απόφαση των ΗΠΑ να την αποκλείσουν λόγω της αγοράς ρωσικών S-400.
Το παράδειγμα του Ηνωμένου Βασιλείου εν μέσω συμμαχιών και εξοπλισμών για την Ουκρανία – τι δείχνει η έκθεση του NAO και πώς συγκρίνονται Ιταλία και Νορβηγία.
