Ευτυχισμένες στιγμές υπάρχουν μόνο όταν τις μοιραζόμαστε. Ένας ύμνος στην αισιοδοξία, οι “Ευτυχισμένες μέρες” του Μπέκετ, παρουσιάζονται με την δεξιοτεχνική σκηνοθεσία του Δημήτρη Καννέλου στο θέατρο “Olvio”. Στον ρόλο της Γουίνι η άκρως συγκινητική Νατάσα Παπαμιχαήλ, ενώ το ρόλο του Γουίλι κρατά επάξια ο Γιάννης Οικονομίδης.

09/10/2023 - 01:32

Του

Σταύρου Ξηντάρα

«Ανάσταση της τραγωδίας», θεωρήθηκε το έργο «Ευτυχισμένες μέρες» όταν πρωτοπαίχτηκε στο Παρίσι το 1963. Αστειευόμενος ο Μπέκετ είχε πει πως « μόνο μια γυναίκα θα μπορούσε να ανταποκριθεί σε τέτοιες συνθήκες». Είναι ένα σύμβολο της προσπάθειας που κάνουμε για να σηκωθούμε, να αποδεχτούμε όλο αυτό που μας συμβαίνει, να βρούμε δύναμη να συνεχίσουμε και να πούμε «τι ευτυχισμένες μέρες ζούμε»…

H kontra news παρακολούθησε στο θέατρο Olvio ένα από τα καλύτερα ανεβάσματα του κλασικού πλέον έργου του Σάμιουελ Μπέκετ «Ευτυχισμένες μέρες», σε μια δεξιοτεχνική σκηνοθεσία του Δημήτρη Κανέλλου, με την μοναδική Νατάσα Παπαμιχαήλ και τον Γιάννη Οικονομίδη (Johnny O) στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Η παράσταση αρχίζει με τους δύο πρωταγωνιστές επί σκηνής να χορεύουν, με μουσική υπόκρουση ένα υπέροχο τραγούδι που έγραψε ειδικά για το έργο ο Νικηφόρος Χρυσολωράς. «Όλα γύρω παγωνιά, μα είσαι εδώ και μ΄ αγαπάς……, λόγια από την ρωγμή της μοναξιάς, μα είσαι εδώ και μ΄ αγαπάς…….», είναι μερικοί μόνο από τους στίχους του, που βάζουν τον θεατή απ ‘ευθείας στην ουσία του θεατρικού.

Η πρωταγωνίστρια του έργου, η Γουίνι –κατά κόσμον Νατάσσα Παπαμιχαήλ- ντυμένη με ρούχα χορεύτριας κλασικού μπαλέτου είναι βυθισμένη όχι σε ένα λόφο από χώμα –όπως συνήθως βλέπουμε σε άλλες παραστάσεις του θεατρικού του Μπέκετ-, αλλά μέσα σε ένα σωρό από κατεστραμμένα πράγματα της καθημερινότητας μας. Μια χαλασμένη τηλεόραση που αναβοσβήνει, ένα σκισμένο πίνακα ζωγραφικής, ένα σπασμένο αμπαζούρ, μια ξεχαρβαλωμένη καρέκλα, και τόσα άλλα πράγματα που καθρεφτίζουν την ανάπηρη πλέον ζωή της Γουίνι που οδηγείται στο νομοτελειακό τέλος….. Παρ’ όλα αυτά κάθε τόσο η ελπίδα δεν την εγκαταλείπει, αφού με μάτια αστραφτερά μονολογεί: «Άλλη μια ευτυχισμένη ημέρα….»

Η Νατάσσα Παπαμιχαήλ πλάθει ερμηνευτικά μια ξεχωριστή Γουίνι , μια γυναίκα που έχει ανάγκη για επικοινωνία. Αναζητά μια διέξοδο για να ξεφύγει από την καθημερινότητα, από τη δυστυχία. Η Γουίνι βουλιάζει στη γη, γιατί έφτασε στο τέλος. Δεν βουλιάζει για να ξεφύγει, αλλά επειδή νιώθει πως έρχεται ο θάνατος. Τότε προσπαθεί να κρατηθεί από τα μικρά -έναν καθρέπτη, ένα κραγιόν- και από τα μεγάλα -τον ουρανό, το φεγγάρι, την έλξη προς τον ουρανό, τις αναμνήσεις, την αναζήτηση της χαμένης αθωότητας και τις λέξεις. Κυρίως να κρατηθεί από τις λέξεις που σιγά σιγά την αφήνουν. Βέβαια, μέσα στην ανυπόφορη μοναξιά της , δεν υπάρχει καθόλου ή ελάχιστη επικοινωνία με τον Γουίλι τον «σύντροφο» της , που υποδύεται εξαιρετικά ο Γιάννης Οικονομίδης. Μπορεί ο ρόλος του να είναι μικρός, όμως είναι τόσο καίριος και σημαντικός. Ενώ ο ηθοποιός καταφέρνει να ξεχωρίζει και να κάνει το ρόλο του μεγάλο. Λειτουργεί ως η άλλη φωνή που προσπαθεί να εμποδίσει την αφομοίωση του ανθρώπου από την έρημο της επικοινωνίας, της απομόνωσης, της αλλοτρίωσης.

Η Νατάσσα Παπαμιχαήλ με όπλα της την ερμηνευτική δεινότητα, τις άκρως πλαστικές κινήσεις του καλογυμνασμένου σώματός της , με τον λόγο της αλλά και με δεξιοτεχνικές κινήσεις παντομίμας, μιλά για τις υπαρξιακές της αναζητήσεις. Σε ένα απόκοσμο τοπίο, σε έναν άλλο ίσως πλανήτη, καθηλωμένη σε ακινησία μιλά για το θάνατο και το Θεό. Μιλά για τις ερωτικές της και όχι μόνο ανασφάλειες. Ο φόβος της μοναξιάς την κυριεύει, προσπαθεί να πιαστεί από έναν άλλον τρόπο ζωής που θυμάται διακατεχόμενη εμφανώς από το φόβο του θανάτου. Η μικρή της τσάντα ακίνητη κι αυτή την προμηθεύει με ένα σωρό πράγματα: καθρεφτάκι, κραγιόν, ένα όπλο που το ακουμπά πιο μακριά ενώ εκείνη αρχίζει να ετοιμάζεται για την ευτυχισμένη της μέρα. Την εγκαταλείπουν οι λέξεις, φοβάται τη λήθη. Ανοίγει την ομπρέλα της, προσπαθεί να πετάξει στον ουρανό, αλλά μάταια αφού είναι…καρφωμένη στη Γή. Προσεύχεται, απευθύνεται στο Θεό, κάνει τις ύστατες προσπάθειες για να απελευθερωθεί από το τέλμα της πεζής καθημερινότητας και της μοναξιάς. που έχει περιπέσει. Φλερτάρει με ένα περίστροφο που έχει στην τσάντα της, ενώ σκέφτεται πολύ έντονα α δώσει με αυτό ένα τέλμα στην αδιάφορη μίζερη ζωή της. Και πάντα αλλάζει γνώμη και μιλά για άλλη μια ευτυχισμένη ημέρα…….

Στο τέλος, βυθισμένη πλέον εντελώς στην δίνει του θανάτου, μονολογεί «Άγιο φως σε χαιρετώ…..» σκορπώντας ρίγη συγκίνησης στου θεατές, ενώ θυμάται τα πρώτα της ερωτικά σκιρτήματα με τον Γουίλι, το σύντροφό της, που πλέον έχει παραιτηθεί σχεδόν από τα πάντα, βγάζοντας μόνο άναρθρες κραυγές.

Ο σκηνοθέτης της παράστασης, ο Δημήτρης Κανέλλος κατάφερε να δώσει μια άλλη οπτική στις «Ευτυχισμένες μέρες» του Μπέκετ. Η Γουίνι, θαμμένη στα συντρίμμια της ζωής της, μέσα σε ένα απέραντο σύμπαν, προσπαθεί “να διάγει την ημέρα της”. Μιλάει ακατάπαυστα. Ο Γουίλι σέρνεται τριγύρω και δίνει νόημα στη φωνή της Γουίνι, γιατί υπάρχει κάποιος που την ακούει. Δε μιλάει μόνη της στην ερημιά.

Όπως ο ίδιος τονίζει: «Την Γουίνι δεν μπορούμε να την αντικρίσουμε με οίκτο, συγκατάβαση ή απόσταση. Είναι ένα από τα πιο συμπαθητικά πρόσωπα που έχει πλάσει το θέατρο. Μας αγγίζει συναισθηματικά με μια βαθιά, αλλά αμήχανη συμπάθεια, γιατί απλά συμπάσχει με τους βαθύτερους φόβους και τις ανησυχίες μας. Το έργο είναι ένα ποίημα, αφιερωμένο στην αγωνία της ανθρώπινης ύπαρξης, στην ανάγκη να μοιραζόμαστε και να υπάρχουμε μέσω των άλλων, στη συνεχή φθορά των πάντων μέσα στον ατελείωτο χρόνο, στις καθημερινές συνήθειες και στα “πράγματα” που γλυκαίνουν τον χρόνο, στον αγώνα της επιβίωσης μέσα σε οποιοδήποτε εγκλωβισμό, σωματικό – ψυχικό – πνευματικό, με υπομονή και διεκδικώντας πάντα μια ακόμη ευτυχισμένη μέρα.», ενώ προσθέτει: «Ο Σάμιουελ Μπέκετ είναι ίσως ο πιο αισιόδοξος συγγραφέας που έχω συνδιαλλαγεί μαζί του. Είναι τόσο βαθιά ανθρώπινος, με τεράστια αγάπη σε αυτό το θείο δώρο, που αποκαλούμε ζωή! Οι ήρωες του, πάντα σε δύσκολες ή εξαιρετικές συνθήκες, δεν τα παρατούν ποτέ. Αγωνίζονται πάντα για μια ακόμη ευτυχισμένη μέρα.

Ο Μπέκετ, σε αυτό το φιλοσοφικό αριστούργημα, μας λέει ότι το μοίρασμα σε μια οποιαδήποτε σχέση, ανάμεσα στους ανθρώπους, μπορεί να είναι μεν σχετικό, ποιοτικά και ποσοτικά αλλά είναι απολύτως αναγκαίο! Ευτυχισμένες στιγμές υπάρχουν μόνο όταν τις μοιραζόμαστε. Και αν η ζωή μας είναι ένα άθροισμα ατελείωτων στιγμών, αξίζει ο αγώνας για μια ακόμη ευτυχισμένη στιγμή, που θα ονοματίσει ευτυχισμένη και την ημέρα».

Απόλυτα χρηστικά και ενταγμένα στο κλίμα του έργου, τα σκηνικά και τα κοστούμια του Βαγγέλη Ζιλέλη.

*ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΕΣ ΜΕΡΕΣ*

του Σ. Μπέκετ

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Κείμενο:Σάμιουελ Μπέκετ

Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές

Σκηνοθεσία: Δημήτρης Κανέλλος

Σκηνικά – Κοστούμια: Βαγγέλης Ζιλέλης

Φωτισμοί: Νίκος Βούλγαρης

Επιμέλεια κίνησης: Νατάσα Παπαμιχαήλ

Πρωτότυπη μουσική σύνθεση – επιμέλεια: Νικηφόρος Χρυσολωράς

Βοηθός σκηνοθέτη: Καλλιόπη Καραμάνη