Συνάντηση με την Πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την Πρωθυπουργό της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι και τον Πρωθυπουργό της Μάλτας, Ρόμπερτ Αμπέλα είχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη Ρώμη, στο περιθώριο της Διάσκεψης για την Ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Στη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκαν οι τελευταίες εξελίξεις στο μεταναστευτικό και συμφωνήθηκε η ανάγκη επαναπροσέγγισης με τη Λιβύη.
Οι ηγέτες αυτοί συμφώνησαν ακόμα η επανενεργοποίηση της προσέγγισης «Ομάδα Ευρώπη», με την εκ νέου αποστολή της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αρμοδίων Υπουργών της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Μάλτας, προκειμένου να συνεχιστεί η επίσκεψη στη Λιβύη.
Υπενθυμίζεται πως σε «ζήτημα πρωτοκόλλου» υποβάθμισε η Κομισιόν το πρωτοφανές διπλωματικό επεισόδιο που σημειώθηκε με τον Χαλίφα Χάφταρ στη Λιβύη. Σημειώνεται πως ο Χαφτάρ, το καθεστώς του οποίου ελέγχει την ανατολική Λιβύη (κυβέρνηση της Βεγγάζης), εκδίωξε την Τρίτη ως «ανεπιθύμητη» την ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία η οποία αποτελούταν από τον Επίτροπο Μετανάστευσης, Μάγκνους Μπρούνερ, τους υπουργούς Εσωτερικών της Ιταλίας και της Μάλτας και τον υπουργό Μετανάστευσης της Ελλάδας, Θάνο Πλεύρη.
«Υπήρξε ένα ζήτημα πρωτοκόλλου. Γι’ αυτό δεν ήταν δυνατή η διεξαγωγή των προγραμματισμένων συναντήσεων», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, Μάρκους Λάμερτ.
Κατά τη σημερινή ενημέρωση της Επιτροπής, ο ίδιος εκπρόσωπος Τύπου δήλωσε ότι η ευρωπαϊκή αποστολή στη Βεγγάζη επρόκειτο να συναντηθεί με τις «Λιβυκές στρατιωτικές Αρχές», χωρίς ωστόσο να διευκρινίσει συγκεκριμένα με ποιόν ή ποιους.
Οι εκπρόσωποι της Επιτροπής δεν επιβεβαίωσαν, ούτε διέψευσαν αν ο Επίτροπος Μπρούνερ αρνήθηκε να συναντηθεί «με εκπροσώπους της κυβέρνησης της Βεγγάζης», λέγοντας ότι δεν ήταν σε θέση να δώσουν συγκεκριμένη απάντηση για το τί ακριβώς συνέβη.
Σχετικά με το ποιος είχε την ευθύνη του προγραμματισμού της επίσκεψης στη Βεγγάζη, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, Στέφαν Κερσμάκερ απάντησε ότι «δεν θέλουμε να εμπλακούμε σε απόδοση ευθυνών».
Αθήνα και Ρώμη χρεώνουν στις Βρυξέλλες το φιάσκο με Χαφτάρ
Μετά το φιάσκο της Λιβύης, αξιωματούχοι σε Αθήνα και Ρώμη, σύμφωνα με το Politico επέρριψαν ευθύνες στις Βρυξέλλες και την ευρωπαϊκή διπλωματική υπηρεσία, ενώ ακόμη και στελέχη της Κομισιόν αναγνώρισαν ότι υπήρξαν «σοβαρά λάθη» από την ευρωπαϊκή πλευρά.
Ενδεικτικό του κλίματος, αλλά και της κρισιμότητας της συνεργασίας με τον Χαφτάρ, το καθεστώς του οποίου ελέγχει την Ανατολική Λιβύη από όπου ξεκινά και το μεγαλύτερο ποσοστό μεταναστών, είναι πως η ελληνική κυβέρνηση διαμήνυσε πως θα συνεχίσει τις διμερείς συνομιλίες, ενώ παράλληλα ανακοίνωσε έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της αύξησης των αφίξεων στο νησί της Κρήτης.
Μιλώντας σε ελληνικά ΜΜΕ, ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης τόνισε πως το ταξίδι στη Λιβύη είχε οργανωθεί από την Κομισιόν και όχι από την Αθήνα. «Υπήρξε ένας οργανωτικός στραγγαλισμός, που οδήγησε και σε αποτυχία τήρησης των διπλωματικών πρωτοκόλλων», δήλωσε. Υπενθυμίζεται πως ο Χαφτάρ είχε επικρίνει την ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία για παραβίαση των διπλωματικών πρωτοκόλλων.
Από την πλευρά της Ιταλίας, αξιωματούχοι ζήτησαν να διερευνηθεί από τις Βρυξέλλες τι ακριβώς πήγε στραβά. Ο Ιταλός Υπουργός Εσωτερικών, Ματέο Πιαντεντόζι, που συμμετείχε στην αποστολή, δήλωσε: «Η συνάντηση ακυρώθηκε την τελευταία στιγμή λόγω δυσαρέσκειας από τη λιβυκή πλευρά απέναντι σε υπερβάλλοντα ζήλο κάποιων ευρωπαίων αξιωματούχων».
Σύμφωνα με άτομο με γνώση των γεγονότων, στην αρχή η ευρωπαϊκή πλευρά δήλωσε πως δεν θα συναντήσει τους υπουργούς του Χάφταρ, αλλά στη συνέχεια συμφώνησε υπό την προϋπόθεση να μη βγουν φωτογραφίες. Ο Χάφταρ αρνήθηκε και απέλασε την αποστολή.
Ένας αξιωματούχος της Κομισιόν παραδέχτηκε, ανώνυμα, πως γνώριζαν ότι υπήρχε κίνδυνος παγίδας για την αποστολή, αλλά θεώρησαν ότι ο Χάφταρ θα προτιμούσε να κερδίσει κύρος από μια απευθείας επαφή με την ΕΕ, παρά να πιέσει για φωτογραφίες με μη αναγνωρισμένους υπουργούς. Άλλος αξιωματούχος της Επιτροπής χαρακτήρισε το περιστατικό «σαφώς γκάφα» και ζήτησε επανεξέταση των εσωτερικών αρμοδιοτήτων χάραξης πολιτικής.