Φαραντούρης: Διακομματική εκδήλωση στις Βρυξέλλες για Τεχνητή Νοημοσύνη

«Στη σύγχρονη εποχή η δημοκρατία και οι εκλογές δεν κινδυνεύουν απ’ τη νοθεία, αλλά απ’ τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης και του εκλογικού σώματος. Η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ) μπορεί να γίνει είτε εργαλείο χειραγώγησης, είτε καταλύτης δημοκρατικής συμμετοχής. Το πρώτο είναι ήδη εδώ», τόνισε ο ευρωβουλευτής Νικόλας Φαραντούρης στην διεπιστημονική (και διακομματική) εκδήλωση που διοργάνωσε την Τετάρτη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπό την αιγίδα της ευρωομάδας Left, με αντικείμενο «ΑΙ, Δημοκρατία & Εκλογικές διαδικασίες».

Στο επίκεντρο τηςσυζήτησης ήταν η χρήση της τεχνητήςνοημοσύνη για τη δημιουργία ή τη διάδοση«πληροφοριών», ειδικά ψευδών ειδήσεων(deepfakes) ή παραπληροφόρησης και ο πρόσφατοςΕυρωπαϊκός Κανονισμός (ΑΙ Act) για τηνπροστασία των εκλογών και των πολιτώναπό χειραγώγηση.

Ο Νικόλας Φαραντούρης, διοργανωτής και συντονιστής στην Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων (AFCO)Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και σκιώδης εισηγητής της Έκθεσης για την Τεχνητή Νοημοσύνη, επισήμανε ότι ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός είναι το πρώτο νομοθέτημ αδιεθνώς για το ζήτημα αυτό και εξέφρασε την πεποίθηση ότι η ΕΕ μπορεί να πρωτοστατήσει για τη «διαμόρφωση ενός διεθνούς πλαισίου που επείγει, χωρίς ωστόσο δαιμονοποίηση της τεχνολογίας».

Στο διακομματικό και διεπιστημονικό πάνελ συμμετείχαν ευρωβουλευτές, ανώτατα στελέχη της Επιτροπής και εξειδικευμένοι επιστήμονες:

Ο ευρωβουλευτής του EPP (ΝΔ) Μανώλης Κεφαλογιάννης και εισηγητής της Έκθεσης για τις θεσμικές πτυχές της Τεχνητής Νοημοσύνης, τόνισε ότι η Ευρώπη οφείλει να καθοδηγήσει -όχι να ακολουθήσει – την τεχνολογική επανάσταση.

Ο ευρωβουλευτής του S&D (ΠΑΣΟΚ) Σάκης Αρναούτογλου, επισήμανε την παραδοξότητα αλλά και την πραγματικότητα, οι μηχανές να μας καταλαβαίνουν καλύτερα απ’ ότι εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας κάτι που συνιστά μία κρίσιμη καμπή στην εξέλιξη της ανθρωπότητας.

Η Δέσποινα Σπανού, ανώτερη σύμβουλος στην Κομισιόν, πρώην επικεφαλής του Γραφείου του Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον τομέα της Κυβερνοασφάλειας, αναφέρθηκε στις θεσμικές και ρυθμιστικές πτυχές τη Τεχνητής Νοημοσύνης χωρίς φόβο για την τεχνολογία αλλά με εγρήγορση για τις κακόβουλες παρεμβάσεις σε εκλογικές διαδικασίες που ήδη καταγράφονται στην ΕΕ.

Η Μαρία-Ωραιοζήλη Κουτσουπιά, στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με εξειδίκευση στη νομοθεσία περί τεχνητής νοημοσύνης, παρουσίασε εξήγησε με ποιο τρόπο ο Κανονισμός για την Τεχνητή Νοημοσύνη και ο Κανονισμός για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA) προσπαθεί να αντιμετωπίσει τους κινδύνους αλγοριθμικής χειραγώγησης των εκλογών και των πολιτών με μηχανισμούς διαφάνειας και διαχείρισης ρίσκου.

Τέλος, η Διάνα Βουτυράκου,Ηλεκτρολόγος-Μηχανικός και ΜηχανικόςΗ/Υ με εξειδίκευση στην εκπαιδευτικήρομποτική και την ηθική στην τεχνητήνοημοσύνη (AI), προγραμματίστρια λογισμικούστη Hamilton Robotics, εξήγησε με ποιό τρόπομπορεί να διασφαλιστεί ότι η Τεχνητήνοημοσύνη θα οδηγήσει σε κοινωνικήπρόοδο, δικαιοσύνη και συνοχή, προϋποθέσειςγια τη δημοκρατική λειτουργία τηςπολιτείας.

Την εκδήλωση χαιρέτισεο Πρέσβυς Ιωάννης Βραϊλας, ΜόνιμοςΑντιπρόσωπος της Ελλάδος στην ΕΕ.Παρακολούθησαν και συμμετείχανευρωβουλευτές από διάφορες ευρωομάδες,στελέχη της Κομισιόν, πανεπιστημιακοίκαι πολύς κόσμος σε μια κατάμεστη αίθουσαμέχρι αργά. 

Σε δηλώσεις του μετά το πέρας της εκδήλωσης ο Νικόλας Φαραντούρης χαρακτήρισε «τη διεπιστημονικότητα προϋπόθεση για να καταλήξουμε σε συγκεκριμένες προτάσεις και τη διακομματική παρουσία, προϋπόθεση για μια επιτυχημένη νομοθετική πρόταση». Τα ζητήματα «είναι ασφαλώς και πολιτικά, διότι αφορούν την “πόλη” και τον “πολίτη”, την ελεύθερη βούληση και την δημοκρατία. Για να νομοθετήσουμε σωστά χρειαζόμαστε εκτός απ τις αξίες μας, την κατανόηση της τεχνολογίας με τη βοήθεια της επιστήμης», κατέληξε ο Έλληνας ευρωβουλευτής.

Ο Κανονισμός για την Τεχνητή Νοημοσύνη (EU AI Act)

Ο ευρωπαϊκός Κανονισμός για την Τεχνητή Νοημοσύνη (EU AI Act) είναι το πρώτο ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο παγκοσμίως για την ΤΝ, με στόχο την ασφάλεια, την αξιοπιστία και την ηθική χρήση της, θέτοντας κανόνες βάσει κινδύνου (ελάχιστος, υψηλός, απαράδεκτος). Τέθηκε σε ισχύ την 1η Αυγούστου 2024, με πλήρη εφαρμογή να αναμένεται σταδιακά έως τις 2 Αυγούστου 2026

Το AI Act έχει σχεδιαστεί ώστε να διασφαλίζει ότι η τεχνητή νοημοσύνη αναπτύσσεται σύμφωνα με τις θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης: την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία. Εξασφαλίζει ότι η τεχνολογία ενισχύει – και δεν υπονομεύει – τη δημοκρατία.

Ρυθμίζοντας τον τρόπομε τον οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθείη τεχνητή νοημοσύνη για τη δημιουργίαή τη διάδοση πληροφοριών, ειδικά ψευδώνειδήσεων (deepfakes) ή παραπληροφόρησης, τοAI Act αποσκοπεί στην προστασία των πολιτώναπό τη χειραγώγηση και στη διαφύλαξητης ακεραιότητας των εκλογών.

Πρόσφατα,στις εκλογές στη Ρουμανία, έγινεεκτεταμένη χρήση παραπληροφόρησης καιdeepfake που δημιουργήθηκε μέσω τεχνητήςνοημοσύνης για να επηρεάσει το πολιτικόπεριβάλλον, διαδίδοντας παραπλανητικέςαφηγήσεις στο διαδίκτυο. Αντίστοιχα,στην περίπτωση της Αλβανίας, καταγράφηκεδραστηριότητα πολιτικής χειραγώγησηςβασισμένα στην τεχνητή νοημοσύνη,deepfake βίντεο και συνθετικά μέσα.

«Η νομοθεσία απαιτεί οι άνθρωποι να διατηρούν πάντοτε τον έλεγχο των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης υψηλού αντικτύπου και οι πολίτες να έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν πότε αλληλεπιδρούν με ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης και να κατανοούν πώς λαμβάνονται οι αυτοματοποιημένες αποφάσεις», τόνισε ο Νικόλας Φαραντούρης.