Αρσένης: «Όχι» σε ιδιωτικοποίηση και ΣΔΙΤ στο νερό – Να εγκατασταθούν παντού δημόσιες βρύσες

Tου ΚΡΙΤΩΝΑ ΑΡΣΕΝΗ για την Κυριακάτικη Kontranews

«Τ ο ύδωρ δεν είναι εμπορικό προϊόν όπως όλα τα άλλα, αλλά αποτελεί κληρονομιά που πρέπει να προστατεύεται και να τυγχάνει της κατάλληλης μεταχείρισης.» «Η ύδρευση συνιστά υπηρεσία κοινής ωφέλειας,» Αυτές οι δύο φράσεις συμπεριλαμβάνονται στη φετινή απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας με την οποία έκρινε αντισυνταγματική την παραχώρηση της πλειοψηφίας των μετοχών της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ στο λεγόμενο «Υπερταμείο». Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, η προσπάθεια αύξησης των εσόδων
της εταιρείας -που λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια- θα θέσει σε κίνδυνο την ποιότητα και τον κοινωφελή χαρακτήρα των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Η απόφαση ξεκαθαρίζει ότι το Δημόσιο απαιτείται να έχει τον έλεγχο και των μετοχών και της διοίκησης της ΕΥΔΑΠ. Η κυβέρνηση όμως αρνείται επί τέσσερις μήνες να εφαρμόσει την απόφαση του ΣτΕ. Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΥΔΑΠ είναι διορισμένο από το «Υπερταμείο» -στο οποίο έγκριση δίνουν «οι θεσμοί». Με βάση την απόφαση πρέπει η κεντρική κυβέρνηση να ορίζει το διοικητικό συμβούλιο της ΕΥΔΑΠ. Όσο αυτό δε συμβαίνει, η ΕΥΔΑΠ μένει χωρίς νόμιμη διοίκηση. Έφερα το θέμα στη βουλή με επίκαιρη ερώτησή μου τον Μάιο. Παρότι η απόφαση είναι άμεσα εφαρμοστέα ήδη από τον Φεβρουάριο, ο υπουργός Οικονομικών μου απάντησε ότι ψάχνουν τρόπους να την εφαρμόσουν. Είπε πολλά ο υπουργός, για να μας πει την αλήθεια στο τέλος της απάντησής του: «Η de facto μετουσίωση της δικαστικής κρίσης θα πρέπει να διασφαλίζει προεχόντως την ασφάλεια και τη σταθερότητα της λύσης που θαπροκριθεί». Σε απλά ελληνικά, δεν εφαρμόζουν την απόφαση και αφήνουν τον χρόνο να κυλάει, για να εγκρίνει μια παράνομη διοίκηση τις αποφάσεις που θέλουν, με στόχο την ιδιωτικοποίηση του νερού. Ό, τι και να κάνουν, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα: Στερούνται νομιμότητας κρίσιμες αποφάσεις που έχει πάρει το Δ.Σ. της ΕΥΔΑΠ για το μέλλον της εταιρείας και το νερό του Λεκανοπεδίου -μεταξύ αυτών η σύμβαση παροχής ακατέργαστου νερού και η έναρξη της διαδικασίας ανάθεσης της λειτουργίας του εξωτερικού υδροδοτικού συστήματος σε ιδιώτη. Έρευνες δείχνουν ότι παρά την προπαγάνδα, μια όλο και μεγαλύτερη κοινωνική πλειοψηφία είναι αντίθετη στις ιδιωτικοποιήσεις. Σε όλο τον κόσμο, το ρεύμα των ιδιωτικοποιήσεων έχει αντιστραφεί. Η μία μετά την άλλη πόλεις τερματίζουν τα συμβόλαια με εταιρείες και ξαναπαίρνουν σε δημόσιο έλεγχο το νερό.

Την τελευταία δεκαετία 180 πόλεις και κοινότητες σε 35 χώρες, μεταξύ των οποίων, Παρίσι, Βερολίνο, Γιοχάνεσμπουργκ, Μπουένος Άιρες, πήραν ξανά πίσω σε δημοτικό έλεγχο την ύδρευση. Στη Βρετανία, εννέα ιδιωτικοποιημένες εταιρείες ύδρευσης-αποχέτευσης ήταν υπεύθυνες για τα χειρότερα επίπεδα περιβαλλοντικής ρύπανσης σε μια πενταετία, μέχρι το 2019. Και στο Λονδίνο, δε θα ξεχάσουν τι συνέβη μεταξύ 2012 και 2014, όταν
η εταιρεία ύδρευσης μόλυνε τον Τάμεση και άλλα ποτάμια με ανεπεξέργαστα λύματα αποχέτευσης. Οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού είναι εξίσου αποτυχημένες. Ο ιδιωτικός τομέας περιμένει από τις κυβερνήσεις να πληρώνουν για τις υποδομές για να βγάζουν οι ίδιες κέρδη.

Οι εταιρείες λειτουργούν για το κέρδος τους. Παλεύοντας κατά της ιδιωτικοποίησης του νερού πρέπει να ανοίξουμε και το «μέτωπο» του εμφιαλωμένου. Τα έσοδα από τη βιομηχανία του εμφιαλωμένου νερού στον κόσμο προβλέπεται ότι θα ξεπεράσουν φέτος τα 72 δις ευρώ -και το ποσοστό αύξησης της αγοράς αυτής υπολογίζεται να ξεπερνά το 5% κάθε χρόνο. Η Ελλάδα ήταν το 2019 έκτη σε κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού στην Ευρώπη, με τη μέση κατά κεφαλήν κατανάλωση να φτάνει τα 133 λίτρα. Το νερό -μέσα και από τις διαφημιστικές καμπάνιες- έχει γίνει εμπόρευμα και ταυτόχρονα είδος πολυτελείας. Εταιρείες αποκτούν τα δικαιώματα και τον έλεγχο της χρήσης του νερού από μια πηγή. Αποκτούν δηλαδή τον έλεγχο του πιο βασικού για τη ζωή αγαθού. Γιατί να πρέπει ένας άνθρωπος που περπατάει στο κέντρο της Αθήνας και διψάει, να είναι υποχρεωμένος να αγοράζει μπουκάλι νερό για μισό ευρώ και στη συνέχεια να πετάει και το πλαστικό; Μια ολόκληρη βιομηχανία φτιάχτηκε πάνω στην ανάγκη του ανθρώπου για το πιο βασικό αγαθό.

Και χτίστηκε με τη βοήθεια και του μάρκετινγκ μια κουλτούρα νερού σε πλαστικό. Την 1η Ιουλίου κλείνει ένας χρόνος από τότε που με βάση ευρωπαϊκή οδηγία θα έπρεπε να έχουν φροντίσει να εγκαταστήσουν όλοι οι δήμοι δημόσιες κρήνες με πρόσβαση σε όλους.
Το νερό είναι ανθρώπινο δικαίωμα. Το ΣτΕ έκρινε το ίδιο. Δε θα αφήσουμε ούτε χαραμάδα
για οποιουδήποτε είδους ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ. Κανένας ιδιώτης, καμία
«σύμπραξη» στις εταιρείες ύδρευσης. Τα φυσικά αποθέματα του πόσιμου νερού δε μπορεί να
γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από εταιρείες. Διεκδικούμε δημόσιες βρύσες παντού, για
να μπορεί ο κάθε άνθρωπος να έχει πρόσβαση κάθε στιγμή, δωρεάν, στο πιο βασικό ανθρώπινο αγαθό: το νερό.

* Βουλευτής στη Β2΄ Εκλογική περιφέρεια Δυτικού Τομέα Αθηνών με το ΜέΡΑ25