Αλ. Τσίπρας: Η Ευρώπη δεν είναι μια ήπειρος χωρίς ηγεσία- Είναι μια ήπειρος με λάθος ηγεσία

Ο Αλέξης Τσίπρας εξαπέλυσε σκληρή κριτική κατά της σημερινής ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χαρακτηρίζοντάς την «νεοσυντηρητική, νεοφιλελεύθερη, άτολμη και ανεπαρκή», και προειδοποίησε πως το έλλειμμα οράματος και αποφασιστικότητας υπονομεύει το μέλλον της Ευρώπης.

Σε εκτενή παρέμβασή του, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επισημαίνει ότι οι αλλεπάλληλες κρίσεις των τελευταίων δεκαετιών ενίσχυσαν δυνάμεις που επένδυσαν στον φόβο, ενδυναμώνοντας την ακροδεξιά και τις νεοσυντηρητικές πολιτικές και καθιστώντας ορατό τον κίνδυνο μια πιο στρατιωτικοποιημένη Ευρώπη υπό ηγεσίες της δεξιάς.

Στην τοποθέτησή του, ο κ. Τσίπρας κατήγγειλε την ευρωπαϊκή διοίκηση ως όλο και πιο αυταρχική και αποκομμένη από τους πολίτες. Αναφέρθηκε στην εκλογική διαδικασία επιλογής της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υποστηρίζοντας ότι η σημερινή ηγεσία δεν λογοδοτεί στους πολίτες αλλά σε μεγάλες πολυεθνικές, και ως συνέπεια προέκυψαν απογοήτευση και κρίση εμπιστοσύνης προς τις ευρωπαϊκές θεσμικές αρχές. Το πολιτικό στίγμα της Ευρώπης, σύμφωνα με τον κ. Τσίπρα, βαδίζει «με κλειστά μάτια στα βράχια».

Ο πρώην πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι τα προβλήματα είναι διαχρονικά και αλληλένδετα: οικονομικές ανισότητες, αυταρχισμός, γεωπολιτική ανασφάλεια και πολιτική αδυναμία. Από το 2008 και μετά, είπε, μπήκαμε σε μια «εποχή πολυκρίσης» που κλόνισε την εμπιστοσύνη των πολιτών προς τις δυτικές κυβερνήσεις και άνοιξε χώρο στην ακροδεξιά. Στο πλαίσιο αυτό, επεσήμανε ως αρνητικά παραδείγματα τη λιτότητα στην οικονομική κρίση, την αδυναμία για κοινό ευρωπαϊκό χρέος, την αποτυχία φορολόγησης των μεγάλων εταιριών για την άντληση κοινού ευρωπαϊκού πόρου, αλλά και πολιτικές που έθεσαν σε κίνδυνο την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στο μεταναστευτικό και οδήγησαν στο Brexit.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη Γαλλία, όπου, όπως υποστήριξε, η εφαρμογή νεοφιλελεύθερων πολιτικών προκάλεσε κοινωνική αναταραχή και πολιτική αστάθεια. Σχολιάζοντας ιστορικά σύμβολα της αριστεράς, μίλησε για τη Σορβόννη και το Μάη του 1968, χρησιμοποιώντας το παράδειγμα για να υπενθυμίσει την ανάγκη για φαντασία και ανατροπή απέναντι στο κατεστημένο. Ταυτόχρονα τόνισε ότι σήμερα χρειάζεται ένα νέο, ρεαλιστικό αλλά τολμηρό σχέδιο, όχι φυγή από την πραγματικότητα αλλά μαζική κινητοποίηση των κοινωνιών.

Κεντρικό στοιχείο της παρέμβασής του ήταν το κάλεσμα για έναν «νέο πατριωτισμό» δικαιοσύνης: ένα πατριωτικό πλαίσιο που να είναι συμπεριληπτικό, ηθικό, οικονομικό και κοινωνικό — ικανό να αντισταθεί στα συμφέροντα των ισχυρών και των ολιγαρχών και να απαιτήσει να «πληρώσουν» για το μερίδιο ευθύνης τους. Παράλληλα, ζήτησε την αναβίωση ενός προοδευτικού διεθνισμού, συνεργασίας και ειρήνης στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, ως αντίβαρο στην άνοδο της ακροδεξιάς.

Ο κ. Τσίπρας υπενθύμισε την κυβερνητική εμπειρία της Αριστεράς στην Ελλάδα, επισημαίνοντας ότι η αριστερή διακυβέρνηση κατάφερε να ανατάξει την οικονομία από βαθιά ύφεση, να μειώσει την ανεργία και να προστατεύσει την κοινωνικά ευάλωτη πλειοψηφία, χωρίς να υποκύψει στον πειρασμό της απλής ρητορικής. Υποστήριξε ότι σήμερα χρειάζεται ένα φορολογικό εργαλείο για τον 21ο αιώνα, αναφερόμενος στο αίτημα για φόρο πλούτου όπως προτείνεται από οικονομολόγους της αριστεράς.

Η παρέμβαση κλείνει με ένα προσκλητήριο προς την Αριστερά: να μη λείψει όταν η κατάσταση γίνεται δύσκολη, να μην εγκαταλείψει το πεδίο της διακυβέρνησης, αλλά να αναλάβει ευθύνη και να διεκδικήσει ηγεσία στην Ευρώπη. «Να είμαστε ρεαλιστές, να επιδιώκουμε το αδύνατο», ήταν το μήνυμα, καλώντας σε αντίσταση απέναντι στις κυρίαρχες ελίτ που ορίζουν τι θεωρείται σήμερα αδύνατο.

Το πολιτικό στίγμα της ομιλίας είναι σαφές: ισχυρή κριτική στην τρέχουσα ευρωπαϊκή ηγεσία, προειδοποίηση για την άνοδο της ακροδεξιάς και έκκλιση προς ένα προοδευτικό, κοινωνικά δίκαιο και υπερατλαντικό διεθνιστικό σχέδιο που θα διεκδικήσει την ηγεμονία στην Ευρώπη.

Φωτογραφία: Dimitris Kapantais / SOOC