Πρότασης δυσπιστίας: Συνέπειες

Εξ όσων γνωρίζουμε, τουλάχιστον από τον μισό αιώνα της μεταπολιτευτικής μας δημοκρατίας (1974-2024), είναι η πρώτη φορά που η κατάθεση μιας πρότασης δυσπιστίας, είχε ως συνέπεια την αποπομπή δυο κορυφαίων υπουργών, ενώ βρισκόταν ακόμη σε εξέλιξη η σχετική κοινοβουλευτική διαδικασία.

Όπως επίσης είναι η πρώτη φορά, αλλά αυτό οφείλεται στην πρωτόγνωρη κοινοβουλευτική αριθμητική, που χρειάστηκε η σύμπραξη περισσότερων του ενός, κομμάτων της αντιπολίτευσης, προκειμένου να καταστεί δυνατή η χρησιμοποίηση αυτού του «πυρηνικού» κοινοβουλευτικού μέσου.

Μπορούμε να θυμηθούμε μία μόνο περίπτωση, όπου η κατάθεση πρότασης δυσπιστίας, είχε δευτερογενείς επιπτώσεις.

Ηταν Μάρτιος πάλι, του 1989, όπου, σε συνθήκες πρωτοφανούς πολιτικής οξύτητας, με αιχμή το σκάνδαλο της Τράπεζας Κρήτης, η ΝΔ, ως αξιωματική αντιπολίτευση, με αρχηγό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, κατέθεσε πρότασης δυσπιστίας εναντίον της κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου.

Εκεί, η τότε πλειοψηφία δοκίμασε μια οδυνηρή έκπληξη, όταν τρεις βουλευτές της και πρώην υπουργοί, οι Γεώργιος-Αλέξανδρος Μαγκάκης, Αντώνης Τρίτσης και Ρούλα Κακλαμανάκη, αρνήθηκαν να παράσχουν ψήφο στήριξης στην κυβέρνηση, καταψηφίζοντας την πρόταση.

Σήμερα, κάτι τέτοιο θα θεωρούνταν αδιανόητο, αλλά τότε το κλίμα στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία ήταν κάτι παραπάνω από βαρύ.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου, αντιλαμβανόμενος το τι σήμαινε εκείνο το πρωτοφανές συμβάν, δεν περίμενε τη σύγκληση πειθαρχικών οργάνων, αλλά έσπευσε, ασκώντας το δικαίωμα του, ως επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ, να αναγγείλει το ίδιο βράδυ, στην καθιερωμένη δήλωσή του, τη διαγραφή των τριών, από τους κόλπους της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, επί της ουσίας όμως και του κόμματος.