Είναι πολύ χρήσιμη η γνώση της ιστορίας, για την κατανόηση των
σύγχρονων φαινομένων, αρκεί να μη γίνεται κι αυτή «εργαλείο»
προπαγάνδας.
Πόσο δόκιμη, επί παραδείγματι, είναι η σύγκριση του Πούτιν με τον
Χίτλερ, ως μέθοδος ερμηνείας των όσων συμβαίνουν στην Ουκρανία;
Μάλλον χρησιμεύει στην εξυπηρέτηση του αφηγήματος για
«στρατηγική ήττα», αν μη και ταπείνωση της Ρωσίας. Με τον
«αφοπλιστικό» συλλογισμό: «Μα θα σκεφτόταν ο Τσώρτσιλ, μήπως
ταπεινώσει τον Χίτλερ;».
Τι ειρωνεία; Ούτε ο Τσώρτσιλ, ούτε οι άλλοι ηγέτες της αντιναζιστικής
συμμαχίας είχαν καμιά διάθεση επιείκειας έναντι του Χίτλερ.
Δεν ήθελαν όμως σε καμιά περίπτωση την ταπείνωση της Γερμανίας.
Δεν ήθελαν, δηλαδή, να επαναλάβουν το μοιραίο σφάλμα της συνθήκης
των Βερσαλλιών, μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, που
αποτέλεσε την «πύλη εισόδου» για το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά και
για την άνοδο του ναζιστικού κόμματος στην εξουσία.
Γι’ αυτό και έκαναν το εντελώς αντίθετο απ’ αυτό που υπαινίσσονται
κάποιοι εγχώριοι «δοκησίσοφοι». Όχι μόνο δεν «ταπείνωσαν» την
ηττημένη Γερμανία, αλλά της πρόσφεραν και ένα γενναίο πακέτο
βοήθειας, για την παραγωγική της ανασυγκρότηση, μαζί με μια, σχεδόν
χαριστική, ρύθμιση χρεών. Αυτό, παρενθετικά, που αρνήθηκε να κάνει η
Γερμανία, ως ηγέτιδα δύναμη της Ευρώπης, για την Ελλάδα, το 2010…
Τον ηγετικό αυτό ρόλο, ας μην το ξεχνάμε, προσέφεραν οι Ηνωμένες
Πολιτείες, «ποντάροντας», εύστοχα όπως αποδείχθηκε, στην ευρωστία
και εξωστρέφεια της οικονομίας της.
Στη μεταναζιστική βεβαίως Γερμανία, στην οποία όμως εντάχθηκαν
αρμονικά, επιφανείς παράγοντες του ναζιστικού καθεστώτος. Ενας εξ
αυτών, ο Χαλστάιν, εξέχων νομομαθής, αλλά και πεπεισμένος ναζιστής,
συνέταξε τα πρώτα νομικά, ιδρυτικά κατ’ ουσία, κείμενα, της τότε ΕΟΚ.
Πρώην φανατικοί ναζιστές, ουδέποτε μεταμεληθέντες, πρόσφεραν τις
«υπηρεσίες» τους, στη μεταπολεμική περίοδο και εκτός Γερμανίας,
ακόμη και σε καθεστώτα του κομμουνιστικού μπλοκ, όπως η τιτοϊκή
Γιουγκοσλαβία.
Ο ίδιος δε ο Τσώρτσιλ, μια χαρά τα βρήκε με τον Στάλιν, στη
μεταπολεμική διαίρεση του κόσμου. Ας μη σπεύδουν, ως εκ τούτου,
ορισμένοι να βγάλουν βιαστικά συμπεράσματα, ούτε να εκφράζουν
βεβαιότητες για το μέλλον. Ας θυμηθούν το πάθημα του Φουκουγιάμα.
Η ιστορία μάς προσφέρει άπειρα παραδείγματα μεταστροφών, που μας
διδάσκουν: Ποτέ μη λες ποτέ.
ΛΕΥΤ. ΚΑΝΑΣ
