Ο χρόνος άμβλυνε τις αντιδράσεις και σ’ αυτό σίγουρα συνέβαλε η εξ αγχιστείας συγγένεια που προέκυψε, όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής παντρεύτηκε την Αμαλία Μεγαπάνου, ανιψιά του Παναγιώτη Κανελλόπουλου.
Ετσι ο τελευταίος εντάχθηκε στην ΕΡΕ, εκλεγόμενος βουλευτής, αλλά και αναλαμβάνοντας καίριο ρόλο στις κυβερνήσεις Καραμανλή, ως υπουργός Εθνικής Αμυνας, αλλά και αντιπρόεδρος των εν λόγω κυβερνήσεων.
Ηταν δε εκείνος που, όπως αναφέραμε στο χθεσινό σημείωμα, επιλέχθηκε από τον ιδρυτή του κόμματος, για την ηγεσία του, μετά την απόφασή του για αποχώρηση από την πολιτική και ιδιώτευση στο εξωτερικό.
Η αρχηγία Κανελλόπουλου στην ΕΡΕ, δεν ήταν καθόλου ανέφελη, όχι μόνο λόγω των δραματικών πολιτικών εξελίξεων, αλλά και γιατί οι πιο ακραιφνείς καραμανλικοί, αλλά και οι πιο ακραίοι, ποτέ δεν τον αποδέχθηκαν ως φυσικό τους ηγέτη, αμφισβητώντας κρίσιμες αποφάσεις του, όπως η συνεννόηση με τον Γεώργιο Παπανδρέου για τον σχηματισμό κυβέρνησης κοινής αποδοχής, έφταναν δε μέχρι και του βαθμού υπονόμευσης.
Σχετικές αναφορές υπάρχουν σε όλη την πλούσια βιβλιογραφία για την επίμαχη περίοδο, ενώ ενδεικτική είναι η μαρτυρία του στενού του συνεργάτη, ναυάρχου εν αποστρατεία Αθανασίου Σπανίδη, σε σχετικό αυτοβιογραφικό του εγχείρημα.
Η εκδήλωση του πραξικοπήματος των συνταγματαρχών αποτέλεσε μια ιδιαίτερα τραυματική εμπειρία για τον διανοούμενο πολιτικό, καθώς ήταν η δική του κυβέρνηση, που είχε σχηματίσει για τη διεξαγωγή εκλογών, ανατράπηκε από τους συνωμότες και ο ίδιος υπέστη την ταπείνωση της σύλληψης και κράτησής του.
Αυτή η εμπειρία ίσως και να προσδιόρισε την άτεγκτη στάση του, χωρίς την παραμικρή ταλάντευση, σε όλη τη διάρκεια και φάσεις του δικτατορικού καθεστώτος, συνοδευόμενη και από ένα γενναίο αναστοχασμό, για προηγούμενες επιλογές και πλευρές της πολιτικής του πορείας.
Στοιχεία που τον κατέστησαν σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα, με καθολική αναγνώριση. Κατά συνέπεια, θεωρήθηκε μια απολύτως φυσιολογική εξέλιξη, μετά την αυτοκατάρρευση της χούντας, να ανατεθεί σε εκείνον ο σχηματισμός της μεταβατικής πολιτικής κυβέρνησης, με τη συνδρομή του Γεωργίου Μαύρου.
Η ανατροπή της τελευταίας στιγμής, με την έλευση και ορκωμοσία ως πρωθυπουργού, του Κωνσταντίνου Καραμανλή, δεν άνοιξε μόνο τις παλιές πληγές, αλλά και προκάλεσε ένα βαθύ χάσμα, που, στην πραγματικότητα, δε γεφυρώθηκε ποτέ.
Τη δικαιολογημένη πικρία του ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος την εκδήλωσε, όταν δεν αποδέχθηκε την πρόταση του νέου πρωθυπουργού, να αναλάβει αντιπρόεδρος και υπουργός Εξωτερικών, θέση που τελικά ανέλαβε ο Γεώργιος Μαύρος.
Εδώ που τα λέμε, θα ήταν κομμάτι δύσκολο να το αποδεχθεί, προσποιούμενος ότι δε συνέβη τίποτα. Η ερήμην του, ίδρυση της ΝΔ, ως διάδοχου της ΕΡΕ, αποτέλεσε τη «σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι».
