Ανδρέας και τεχνοκράτες

Οι πρώτες κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου, ανέδειξαν και μια άλλη κατηγορία προσώπων, εξίσου άγνωστων στην ευρύτερη κοινή γνώμη, των τεχνοκρατών.
Μπορεί κάποιοι, ακόμη και σήμερα, «λαϊκιστή» να ανεβάζουν τον Ανδρέα και «λαϊκιστή» να τον κατεβάζουν, όμως ο αείμνηστος ιστορικός ηγέτης της προοδευτικής παράταξης, ήταν πολύ περισσότερα πράγματα από όσα του αποδίδουν ρηχές και εν πολλοίς προκατειλημμένες προσεγγίσεις.

Λαμπρός ακαδημαϊκός ο ίδιος, στο εξαιρετικά απαιτητικό πανεπιστημιακό περιβάλλον των Ηνωμένων Πολιτειών, είχε διαμορφώσει συγκεκριμένη άποψη, με βάση και τις βιωματικές του εμπειρίες, για το ρόλο των διανοουμένων, των επιστημόνων, των λεγόμενων τεχνοκρατών.

Στην εποχή του πρώιμου ριζοσπαστισμού, του ΠΑΣΟΚ, αλλά και πριν, στη διάρκεια της δικτατορίας, είχε στηλιτεύσει το ρόλο εκείνων, επιστημόνων-τεχνοκρατών, που είχαν επιλέξει την ενσωμάτωση στις δομές της εξουσίας, έχοντας παραιτηθεί από οποιοδήποτε πολιτικό και κοινωνικό προβληματισμό.

Ταυτόχρονα όμως και όσο το ΠΑΣΟΚ πλησίαζε προς την εξουσία, αντιλαμβανόταν ότι η συμβολή της τεχνογνωσίας ήταν κάτι παραπάνω από απαραίτητη για την αντιμετώπιση των πολύπλοκων απαιτήσεων μιας σύγχρονης διακυβέρνησης.

Τεχνοκράτες όμως με πολιτική και κοινωνική συνείδηση, που να συμμερίζονται τις ιδεολογικές αρχές και τα οράματα ενός σοσιαλιστικού κομματικού σχηματισμού, έχοντας δώσει ανάλογα δείγματα γραφής.

Ένα τέτοιο πρόσωπο ήταν ο καθηγητής Απόστολος Λάζαρης που, όπως έχει αναφερθεί σε προηγούμενα κείμενα, είχε αναλάβει επικεφαλής της ΕΑΠ (Επιτροπή Ανάλυσης και Προγραμματισμού) που είχε αναλάβει τη σύνταξη του κυβερνητικού προγράμματος.

Μετά δε την εκλογική νίκη της 18ης Οκτωβρίου 1981, ανέλαβε το πρώτο τη τάξει υπουργείο, το τότε υπουργείο Συντονισμού. Παρέμεινε δε στην ενεργό πολιτική δράση, συμμετέχοντας σε πολλές από τις κυβερνήσεις της δεκαετίας του ‘80, ενώ μετά την έκρηξη του «σκανδάλου Κοσκωτά» αποχώρησε από το ΠΑΣΟΚ και εντάχθηκε στο νεοσύστατο Συνασπισμό, διατηρώντας ταυτόχρονα όμως επαφές με τον Ανδρέα Παπανδρέου, ενώ αντιτάχθηκε στην παραπομπή του τελευταίου, στο Ειδικό Δικαστήριο.

Ως πρόσωπο κοινής αποδοχής, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ, εκλέχθηκε βουλευτής στη μονοεδρική περιφέρεια της Λευκάδας, στις βουλευτικές εκλογές του Απριλίου 1990, τερματίζοντας κάπου εκεί μια ευδόκιμη πολιτική σταδιοδρομία.

Ακόμη πιο χαρακτηριστική και με πολύ πιο έντονο πολιτικό αποτύπωμα ήταν η περίπτωση του Γεράσιμου Αρσένη. Κοινό χαρακτηριστικό του με τον Απόστολο Λάζαρη ήταν η επιτυχής θητεία τους σε διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΟΣΑ.

Οι πολιτικοί προβληματισμοί και κοινωνικές ανησυχίες όμως του δαιμόνιου Κεφαλλονίτη επιστήμονα και πολιτικού τον έφεραν σύμβουλο κυβερνήσεων, όπως εκείνη του Αλλιέντε στη Χιλή.

Ανταποκρίθηκε ασμένως στο κάλεσμα του Ανδρέα Παπανδρέου να συμβάλει στο εγχείρημα της σοσιαλιστικής αλλαγής στην Ελλάδα.

Εδωσε το στίγμα του στην εμβληματική ημερίδα που οργάνωσε το ΠΑΣΟΚ το 1980, για τα προβλήματα μετάβασης στο σοσιαλισμό.