Tου ΘΑΝΑΣΗ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ *
Η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) αποτελεί τη μοναδική κοινή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αφορά 10 εκατομμύρια αγρότες και η εφαρμογή της επηρεάζει τη ζωή 147 εκατομμύριων Ευρωπαίων πολιτών που ζουν στην ευρωπαϊκή ύπαιθρο. Παρέχει οικονομικά, ασφαλή και υψηλής ποιότητας τρόφιμα σε 447εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες.
Τον Δεκέμβριο του 2020 εγκρίθηκε ο Κανονισμός (Ε.Ε). 2021/2116 που αποτελεί τη ΝΕΑ ΚΑΠ και θέτει τους βασικούς στόχους αγροτικής πολιτικής. H ΝΕΑ ΚΑΠ εισάγει ένα νέο μοντέλο υλοποίησης, από την Ευρωκεντρική στην Εθνοκεντρική διαχείριση. Τα κράτη μέλη αναλαμβάνουν την ευθύνη στον σχεδιασμό του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου τους. Αυτή είναι η σημαντικότερη καινοτομία της.
Άρα η ΚΑΠ που εφαρμόζεται στη χώρα μας, δηλαδή το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας, σχεδιάστηκε από την Κυβέρνηση και όχι από την Ε.Ε..
Από την 1η Ιανουαρίου 2023 άρχισε στα κράτη – μέλη, η υλοποίηση του Εθνικών Στρατηγικών Σχεδίων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027. Η συμπλήρωση του πρώτου χρόνου εφαρμογής τους, βρήκε τους αγρότες των περισσοτέρων Ευρωπαϊκών χωρών στους δρόμους. Οι Ελληνικές αγροτικές κινητοποιήσεις όμως, δεν ταυτίζονται απόλυτα με αυτές των Ευρωπαίων συναδέλφων τους.
Για τους υπόλοιπους Ευρωπαίους αγρότες η υλοποίηση των περιορισμών της πράσινης συμφωνίας είναι το επίδικο. Η υποχρεωτική αγρανάπαυση στο 4% των εκτάσεων ετήσιων καλλιεργειών και για πάνω από 100 στρέμματα, ελάχιστα αγγίζει τους Έλληνες γεωργούς.
Κόστος παραγωγής
Οι Έλληνες αγρότες είχαν γυρισμένες τις μηχανές των τρακτέρ προς το Μέγαρο Μαξίμου, εκεί χρεώνουν την ευθύνη της οικονομικής τους ανέχειας.
Το κόστος παραγωγής στην Ελλάδα την τελευταία τριετία, αυξήθηκε κατά 25%, με τα λιπάσματα να καταγράφουν αύξηση κατά 62,4%, η ενέργεια και λιπαντικά να αυξάνονται σε 38,5% και οι ζωοτροφές 26,4%.
Το 2023, ήταν ιστορικά η χειρότερη χρονιά πληρωμών άμεσων ενισχύσεων από την εφαρμογή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Πιστώθηκαν στους παραγωγούς 563εκ.€ λιγότερα χρήματα σε σχέση με το 2022. Δεν διατέθηκαν όχι γιατί δεν υπήρχαν, αλλά γιατί οι Ελληνικές αρχές δεν μπόρεσαν να τα κατανείμουν. Αλήθεια, έχουμε ως χώρα την πολυτέλεια να υπάρχουν αδιάθετοι πόροι;
Ο ΕΛΓΑ ο ασφαλιστικός οργανισμός που δημιουργήθηκε για να αποτελεί δίκτυ προστασίας στην αγροτική παραγωγή από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, δεν μπορεί να ανταποκριθεί στο ρόλο του. Λειτουργεί στηριζόμενος σε ένα νομικό πλαίσιο που απαιτεί εκσυγχρονισμό και αδυνατεί να καλύψει τις ζημίες που προκαλεί η κλιματική αλλαγή. Ακόμα και σήμερα οι αγρότες της Θεσσαλίας δεν έχουν εισπράξει το σύνολο των αποζημιώσεων που δικαιούται!!!
Περισσότεροι από το 70% των αγροτών έχουν οφειλές, στην εφορία, στο ΕΦΚΑ, στις Τράπεζες. Πολλοί μεταφέρουν κόκκινα δάνεια από την εποχή λειτουργίας της Αγροτικής Τράπεζας. Το δε τραπεζικό σύστημα, αντιμετωπίζει τους νέους αγρότες ως πελάτες υψηλού ρίσκου.
Εισαγωγές
Οι εισαγωγές από τρίτες χώρες, χωρίς αυστηρούς και πολλούς ελέγχους για τη χρήση απαγορευμένων στην Ε.Ε. δραστικών ουσιών, νοθεύουν τον ανταγωνισμό και θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Δεν μπορεί να ισχύουν άλλοι κανόνες παραγωγής για τα εισαγόμενα αγροτικά προϊόντα από αυτούς που ισχύουν στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι ενδεικτικό ότι μόνο από την Τουρκία, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ το 2023, εισήχθησαν στη χώρα μας: 51.116 τόνοι φρούτων και λαχανικών, 11.228 τόνοι τομάτας, 3.780 τόνοι λεμόνια, 1.190 τόνοι πιπεριές, 2.072 τόνοι σταφίδας. Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Ταχείας Προειδοποίησης για Τρόφιμα και Ζωοτροφές (RASFF) κατατάσσει την Τουρκία το 2023 ως την πρώτη χώρα που στέλνει νωπά προϊόντα στα οποία ανιχνεύτηκε υψηλή παρουσία απαγορευμένων δραστικών ουσιών.
Πρόσφατα ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κατέθεσε στο Συμβούλιο Υπουργών της Ε.Ε. 19 προτάσεις για τη βελτίωση της ΚΑΠ. Οι 15 από αυτές αφορούν διαχειριστικά θέματα που μειώνουν τον διοικητικό φόρτο των υπηρεσιών του υπουργείου του, και οι 4 προτάσεις αφορούν άρσης περιβαλλοντικών υποχρεώσεων που είχαν ήδη ανακοινωθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η κυβέρνηση μπροστά στα αδιέξοδα που δημιούργησαν οι λανθασμένες πολιτικές της στον αγροτικό τομέα μεταθέτει τις ευθύνες στην ΚΑΠ και ανοίγει το διάλογο για την 2η αναθεώρησή της. Δεν απαντά όμως γιατί δεν έγινε ουσιαστική διαβούλευση κατά τον σχεδιασμό της. Δεν απαντά γιατί την 1η αναθεώρηση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου -που εγκρίθηκε πριν λίγες ημέρες- την πραγματοποίησε χωρίς κανέναν διάλογο.
Αποτελεί κοινή διαπίστωση πως η Ελλάδα δεν είχε ενεργό συμμετοχή στη διαμόρφωση των πολιτικών της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Τα τελευταία 4,5 χρόνια έχουν αλλάξει 4 Υπουργοί Αγροτικής Ανάπτυξης. Άλλος σχεδίασε το Σ.Σ. ΚΑΠ, άλλος διαπραγματεύτηκε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, άλλος κατέθεσε το Στρατηγικό Σχέδιο της χώρας, και άλλος το υλοποιεί.
Η Ελλάδα σύρεται πίσω από το άρμα άλλων χωρών που σε πολλές περιπτώσεις έχουν συγκρουόμενα συμφέροντα με τη χώρα μας. Στην καλύτερη των περιπτώσεων συνυπογράφει κείμενα που αποτελούν προτάσεις άλλων.
Γι’ αυτό, απαιτείται Ελληνικό Σχέδιο διεκδικήσεων και Εθνική Στρατηγική, που θα προκύψει μέσα από έναν ειλικρινή και όχι προσχηματικό διάλογο, όλων των ενδιαφερόμενων μερών και κυρίως των αγροτών.
* Γραμματέας Τομέα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής
Από την Κυριακάτικη Kontra News της Κυριακής 17 Μαρτίου 2024
