Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε πως θα επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον ομόλογό του της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, τη Δευτέρα 19 Μαΐου, στις 10 π.μ. (τοπική ώρα).
Όπως ανακοίνωσε ο ίδιος, θα ακολουθήσει συνομιλία και με τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ενώ στη συνέχεια θα έχει επαφές με διάφορους ηγέτες του ΝΑΤΟ.
«Το αντικείμενο της συνομιλίας είναι να σταματήσουμε το λουτρό αίματος, που σκοτώνει κατά μέσο όρο 5.000 Ρώσους και Ουκρανούς στρατιώτες την εβδομάδα», έγραψε ο Τραμπ στο Truth Social.
Προετοιμασίες για συνάντηση Τραμπ με Πούτιν
Και ενώ συνεχίζεται ένα διπλωματικό πόκερ, Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντιμίρ Πούτιν προετοιμάζουν μια κατ’ ιδίαν συνάντηση, με στόχο να προχωρήσει η συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Για να τελειώσει η σύγκρουση, όπως τόνισε ο Τραμπ, θα πρέπει να συναντηθεί ο ίδιος με τον Πούτιν. Μάλιστα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ με δύο διαδοχικές παρεμβάσεις «άδειασε» τον Ζελένσκι, δίνοντάς του ρόλο «παρατηρητή» στις διαπραγματεύσεις.
Τα επιτελεία σε Μόσχα και Ουάσιγκτον φαίνεται πως έχουν προχωρήσει τις ενέργειες για μια συνάντηση μεταξύ του Αμερικανού και του Ρώσου προέδρου.
Την Πέμπτη (15/5) η Μόσχα άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας απευθείας συνάντησης Τραμπ – Πούτιν. Ειδικότερα, ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Ριάμπκοφ, δήλωσε ότι μια πιθανή συνάντηση των δύο ηγετών δεν εξαρτάται άμεσα από την πρόοδο των συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη όσον αφορά την ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία.
Την Παρασκευή (16/5) ο Τραμπ, σημείωσε ότι θα αναλάβει πρωτοβουλία για να συναντηθεί ο ίδιος με τον Ρώσο ομόλογό του. Όπως υπογράμμισε, η σύγκρουση στην Ουκρανία πρέπει να τελειώσει και ο μόνος τρόπος για να συμβεί αυτό είναι «να συναντηθώ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν… μόλις μπορέσουμε να το οργανώσουμε. Ήρθε η ώρα να το κάνουμε».
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, είχε επίσης δηλώσει πως ο «μοναδικός τρόπος» για να προχωρήσουν οι συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία είναι μια συνάντηση μεταξύ του Αμερικανού και του Ρώσου ηγέτη. «Τίποτα παραγωγικό» δεν θα συμβεί, μέχρι να συνεργαστούν αυτοί οι ηγέτες, τόνισε.
Επικοινωνία Λαβρόφ με Ρούμπιο πριν την ανάρτηση Τραμπ
Νωρίτερα, ο Σεργκέι Λαβρόφ είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον ομόλογό του των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, όπου συζήτησαν τις διαπραγματεύσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη.
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας, «οι επικεφαλής των υπουργείων εξωτερικής πολιτικής αντάλλαξαν απόψεις σχετικά με τα αποτελέσματα των ρωσο-ουκρανικών διαπραγματεύσεων που πραγματοποιήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη την προηγούμενη ημέρα».
Από την πλευρά του, ο Ρούμπιο χαιρέτισε τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων και αναφέρθηκε στην ετοιμότητα των ΗΠΑ να συνεχίσουν να διευκολύνουν την αναζήτηση τρόπων επίλυσης του πολέμου στην Ουκρανία.
Ακόμη, ο Λαβρόφ εξέφρασε και την ικανοποίησή του για τον «θετικό ρόλο» των Ηνωμένων Πολιτειών στην εξασφάλιση της επανέναρξης των συνομιλιών μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, η συνομιλία πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία των ΗΠΑ.
Ο όρος Πούτιν για συνάντηση με Ζελένσκι
Παρότι οι συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας φαίνεται να «ναυάγησαν», το Κρεμλίνο σημείωσε ότι θα μπορούσε να γίνει μια συνάντηση μεταξύ Βλαντιμίρ Πούτιν και Βολοντίμιρ Ζελένσκι -υπό έναν όρο.
Η προϋπόθεση που θέτει η Μόσχα για να γίνει εφικτή μια τέτοια συνάντηση, ως αποτέλεσμα της δουλειάς μεταξύ των δύο πλευρών, είναι για την «επίτευξη ορισμένων αποτελεσμάτων με τη μορφή συμφωνιών».
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου τόνισε πως «κατά την υπογραφή εγγράφων, στα οποία πρέπει να συμφωνήσουν οι αντιπροσωπείες, το κύριο και θεμελιώδες ζήτημα για εμάς παραμένει ποιος ακριβώς θα υπογράψει αυτά τα έγγραφα από την ουκρανική πλευρά».
Ακόμη, ο Πεσκόφ ανέφερε πως δεν έχουν υπάρξει επαφές με τις ΗΠΑ και ότι «εάν μια συζήτηση (του Βλαντιμίρ Πούτιν) με τον Ντόναλντ Τραμπ θεωρηθεί χρήσιμη, θα το ανακοινώσουμε».
Αναφορικά με το επόμενο βήμα μετά τη συνάντηση της Κωνσταντινούπολης, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου τόνισε ότι αυτό θα είναι η ανταλλαγή των αιχμαλώτων και μιας λίστας με όρους.
Τέλος, αρνήθηκε να σχολιάσει σχετικά τους όρους που έθεσε η Μόσχα στη συνάντηση της Παρασκευής (16/5), λέγοντας ότι «οι διαπραγματεύσεις πρέπει να γίνονται πίσω από κλειστές πόρτες».
Σημειώνεται ότι Πούτιν και ο Ζελένσκι έχουν να συναντηθούν από τον Δεκέμβριο του 2019.
«Η Ρωσία έτοιμη να συνεχίσει να μάχεται για όσο χρειαστεί»
Στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, στην οποία οι Ρώσοι αντιπρόσωποι ήταν ντυμένοι με κοστούμια και οι μισοί Ουκρανοί φορούσαν στρατιωτικές στολές, η ατμόσφαιρα ήταν ήρεμη, δήλωσε Τούρκος αξιωματούχος.
Δεν συμφωνήθηκε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα ή τοποθεσία για τις επόμενες συνομιλίες, σημείωσε η ίδια πηγή, αφού οι δύο πλευρές πρέπει πρώτα να ενημερώσουν τους ηγέτες τους.
Οι Ουκρανοί μίλησαν στη δική τους γλώσσα μέσω διερμηνέα, ανέφερε ουκρανική πηγή, αν και τα ρωσικά ομιλούνται ευρέως στην Ουκρανία.
Μία ουκρανική και μια ευρωπαϊκή πηγή δήλωσαν ότι η Μόσχα απέρριψε αίτημα του Κιέβου για την παρουσία Αμερικανών εκπροσώπων στην αίθουσα.
Δύο πηγές που γνωρίζουν τις συνομιλίες, ανέφεραν ότι ο σύμβουλος του Πούτιν, Βλαντιμίρ Μεντίνσκι, τόνισε ότι η Ρωσία ήταν έτοιμη να συνεχίσει να μάχεται για όσο χρειαστεί, κάνοντας μια παρομοίωση με τους πολέμους του Μεγάλου Πέτρου εναντίον της Σουηδίας, οι οποίοι διήρκεσαν 21 χρόνια στις αρχές του 1700.
«Δεν θέλουμε πόλεμο, αλλά είμαστε έτοιμοι να πολεμήσουμε για ένα, δύο, τρία χρόνια -όσο θέλετε», ανέφερε χαρακτηριστικά σύμφωνα με μια από τις πηγές.
Πώς φτάσαμε στο ναυάγιο του Βοσπόρου
Μετά την ολοκλήρωση των συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη, πηγή από την ουκρανική πλευρά ανέφερε ότι τα μέλη της ρωσικής αντιπροσωπείας «δεν είχαν εντολή για να λάβουν σημαντικές αποφάσεις». Εξάλλου, το Κίεβο κατηγορούσε εξ αρχής τον Πούτιν για τη σύνθεση της ρωσικής αντιπροσωπείας.
Η ίδια πηγή υπογράμμισε ότι «δεν ήταν έτοιμοι να αποφασίσουν κάτι ουσιαστικό για τον τερματισμό του πολέμου».
Το ναυάγιο όμως έγινε σίγουρο όταν -όπως λέει πηγή με γνώση των διαπραγματεύσεων- η ρωσική πλευρά απαίτησε να της παραχωρηθούν εδάφη από την Ουκρανία, τα οποία δεν βρίσκονται υπό τον πλήρη έλεγχο της Μόσχας.
Πρόκειται για το Ντονέτσκ, το Λουχάνσκ, τη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα, τις τέσσερις περιοχές που η Ρωσία προσάρτησε χωρίς να ελέγχει πλήρως.
Η Μόσχα φέρεται να απαιτεί την πλήρη απόσυρση της Ουκρανίας από τα συγκεκριμένα εδάφη για να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις, κάτι που το Κίεβο απορρίπτει.
Άβυσσος χωρίζει Μόσχα και Κίεβο
Οι απαιτήσεις της Ρωσίας ήταν «αποκομμένες από την πραγματικότητα και ξεπερνούν κατά πολύ οτιδήποτε είχε συζητηθεί προηγουμένως», δήλωσε στο Reuters πηγή της ουκρανικής αντιπροσωπείας.
Η πηγή, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε ότι η Μόσχα είχε εκδώσει τελεσίγραφα στην Ουκρανία να αποσυρθεί από τμήματα της επικράτειάς της, προκειμένου να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός «και άλλες μη βασικές και μη εποικοδομητικές προϋποθέσεις».
Οι προσδοκίες για μια σημαντική πρόοδο, που ήταν ήδη χαμηλές, υπονομεύθηκαν περαιτέρω την Πέμπτη (15/5), όταν ο Τραμπ, ολοκληρώνοντας την περιοδεία του στη Μέση Ανατολή, δήλωσε ότι δεν θα υπάρξει καμία κίνηση χωρίς μια συνάντηση μεταξύ του ίδιου και του Πούτιν .
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η κορυφαία προτεραιότητα του Κιέβου ήταν «μια πλήρης, άνευ όρων και ειλικρινής κατάπαυση του πυρός… για να σταματήσουν οι δολοφονίες και να δημιουργηθεί μια σταθερή βάση για διπλωματία».
Η Ρωσία δηλώνει ότι θέλει να τερματίσει τον πόλεμο με διπλωματικά μέσα και είναι έτοιμη να συζητήσει μια εκεχειρία. Όμως, έχει θέσει μια λίστα ερωτημάτων και ανησυχιών, λέγοντας ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει μια παύση για να ξεκουράσει τις δυνάμεις της, με στόχο να κινητοποιήσει επιπλέον στρατεύματα και να αποκτήσει περισσότερα δυτικά όπλα.
Η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της κατηγορούν τον Πούτιν για κωλυσιεργία και λένε ότι δεν θέλει ειρήνη.
