Το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της Ρουμανίας με μια πρωτοφανή ακύρωσε την Παρασκευή 6/12 τις προεδρικές εκλογές. Για την αναμέτρηση, που είχε συγκεντρώσει τεράστιο ενδιαφέρον, οι υπηρεσίες ασφαλείας είχαν προειδοποιήσει ότι η Ρωσία διεξάγει «επιθετικές» υβριδικές επιθέσεις στην ανατολικοευρωπαϊκή χώρα.
Η απόφαση του δικαστηρίου βύθισε το στρατηγικής σημασίας κράτος μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ στο πολιτικό χάος, φουντώνοντας τις διαιρέσεις που άνοιξαν αφού ένας ακροδεξιός αουτσάιντερ ήρθε από το πουθενά και κέρδισε τον πρώτο γύρο της προεδρικής εκλογικής αναμέτρησης πριν από δύο εβδομάδες.
Ο υπερεθνικιστής Καλίν Γκεοργκέσκου επωφελήθηκε από μια εκστρατεία στο TikTok που ήταν παρόμοια με τις επιχειρήσεις επιρροής που διεξάγει το Κρεμλίνο στην Ουκρανία και τη Μολδαβία, σύμφωνα με αποχαρακτηρισμένα έγγραφα των ρουμανικών μυστικών υπηρεσιών. Τα αρχεία ανέφεραν ότι η Μόσχα στόχευε τη Ρουμανία ως εχθρικό κράτος, χρησιμοποιώντας «επιθετική υβριδική δράση», μια άποψη που υποστηρίζεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών επρόκειτο να διεξαχθεί την Κυριακή 8 Δεκεμβρίου και η ψηφοφορία για αυτό τον δεύτερο γύρο βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη σε εκλογικά τμήματα του εξωτερικού.
Μετά την εξέλιξη αυτή ο β’ γύρος δεν πρόκειται να διεξαχθεί στην προγραμματισμένη ημερομηνία.
Η απόφαση θα είναι εξαιρετικά αμφιλεγόμενη, καθώς πολιτικοί τόσο από την άκρα δεξιά όσο και από τους φιλελεύθερους μεταρρυθμιστές θεωρούν την ακύρωση ως μια προσπάθεια των παλαιών κομμάτων του κατεστημένου, στα οποία υπάρχει μεγάλη δυσπιστία – το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (PSD) και το κεντροδεξιό Εθνικό Φιλελεύθερο Κόμμα (PNL) – να διατηρηθούν στην εξουσία με το να κινούν τα νήματα στο δικαστικό σώμα.
Η Έλενα Λασκόνι, μια φιλελεύθερη πρώην δημοσιογράφος της τηλεόρασης, η οποία επρόκειτο να θέσει υποψηφιότητα με τον Γκεοργκέσκου στον δεύτερο γύρο, ταπεινώθηκε από αυτό που είδε ως πειρατεία της εκλογικής διαδικασίας.
«Σήμερα είναι η στιγμή που το ρουμανικό κράτος καταπάτησε τη Δημοκρατία. Ο Θεός, ο ρουμανικός λαός, η αλήθεια και ο νόμος θα επικρατήσουν και θα τιμωρήσουν όσους είναι ένοχοι για την καταστροφή της δημοκρατίας μας», δήλωσε αμέσως μετά την ακύρωση της απόφασης.
Η ρουμανική κυβέρνηση θα πρέπει τώρα να καταρτίσει χρονοδιάγραμμα για νέες εκλογές, δήλωσε το δικαστήριο.
Άνευ προηγουμένου
Ο Nicolae Ciucă, επικεφαλής της ρουμανικής γερουσίας και υποψήφιος πρόεδρος του Εθνικού Φιλελεύθερου Κόμματος στον πρώτο γύρο, ζήτησε «ηρεμία, ενότητα και ωριμότητα» και δήλωσε ότι υποστηρίζει όλες τις απαραίτητες προσπάθειες για να διαλευκανθούν οι όποιες υποψίες και να διασφαλιστεί η διεξαγωγή δίκαιων εκλογών.
Η απόφαση για ακύρωση της ψηφοφορίας ήταν «χωρίς προηγούμενο στη δημοκρατική ιστορία της Ρουμανίας», είπε, προσθέτοντας ότι «η τρέχουσα κατάσταση αποτελεί μια δύσκολη δοκιμασία για τους δημοκρατικούς μας θεσμούς».
Η απροσδόκητη απόφαση κινδυνεύει να αποσταθεροποιήσει τη Ρουμανία, ένα στρατηγικής σημασίας μέλος του ΝΑΤΟ με 19 εκατομμύρια κατοίκους στο ανατολικό άκρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η σοκαριστική νίκη του Γκεοργκέσκου στον πρώτο γύρο στις 24 Νοεμβρίου προκάλεσε ευρεία απογοήτευση μεταξύ των φιλοδυτικών κεντρώων και προκάλεσε διαδηλώσεις στο κέντρο του Βουκουρεστίου. Το βράδυ της Πέμπτης, χιλιάδες φιλοευρωπαίοι προσήλθαν για να εκφράσουν την υποστήριξή τους στη διατήρηση των διεθνών συμμαχιών της χώρας.
Η σφοδρή κριτική που άσκησε ο Γκεοργκέσκου στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ -και η απειλή του να σταματήσει κάθε βοήθεια προς την Ουκρανία- υποδαύλισε τους φόβους ότι η Ρουμανία βρισκόταν στα πρόθυρα στροφής από τη Δύση προς τη Μόσχα.
«Πραξικόπημα»
Η απόφαση του δικαστηρίου ακολουθεί δραματικές αποκαλύψεις για υποτιθέμενη ξένη επιρροή στις εκλογές. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η ρουμανική κυβέρνηση αποχαρακτήρισε αρχεία των μυστικών υπηρεσιών που έδειχναν έντονα ότι υπήρχε μια υποστηριζόμενη από τη Ρωσία εκστρατεία για τη διαφθορά των εκλογών.
Τα έγγραφα ανέφεραν ότι 25.000 λογαριασμοί υπέρ του Γκεοργκέσκου στην εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης TikTok ξέσπασαν σε δράση μόλις δύο εβδομάδες πριν από την ψηφοφορία του πρώτου γύρου.
Ο κίνδυνος τώρα είναι η απόφαση του δικαστηρίου να αφήσει εκατομμύρια υποστηρικτές του Γκεοργκέσκου να αισθάνονται θυμωμένοι και χωρίς δικαίωμα ψήφου.
«Ντροπή!!! Πραξικόπημα σε πλήρη εξέλιξη», δήλωσε ο George Simion, ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος AUR που υποστήριζε τον Γκεοργκέσκου στον δεύτερο γύρο. Προέτρεψε τους υποστηρικτές του να μην διαδηλώσουν στους δρόμους κατά της απόφασης του δικαστηρίου: «Δεν θα βγούμε στους δρόμους, δεν θα μας προκαλέσουν. Αυτό το σύστημα πρέπει να πέσει δημοκρατικά!»
Ο σημερινός πρωθυπουργός των Σοσιαλδημοκρατών Marcel Ciolacu, ο οποίος ήταν επίσης υποψήφιος για την προεδρία, δήλωσε ότι η απόφαση ήταν «η μόνη δίκαιη λύση» μετά την αποκάλυψη από τα έγγραφα της κλίμακας της υποτιθέμενης επιχείρησης παρέμβασης. «Η ψήφος των Ρουμάνων διαστρεβλώθηκε κατάφωρα ως αποτέλεσμα της παρέμβασης της Ρωσίας», δήλωσε. «Οι προεδρικές εκλογές πρέπει να επαναληφθούν».
Η απόφαση του δικαστηρίου βάζει σε πλήρη σύγχυση την κυβέρνηση της Ρουμανίας.
Σχεδόν 48.000 Ρουμάνοι στο εξωτερικό ψήφισαν ήδη στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Οι Ρουμάνοι στο εξωτερικό είχαν τρεις ημέρες για να ψηφίσουν, σε αντίθεση με τους Ρουμάνους στο εσωτερικό, οι οποίοι μπορούσαν να ψηφίσουν μόνο την Κυριακή. Οι κάλπες στο εξωτερικό άνοιξαν την Παρασκευή το μεσημέρι τοπική ώρα, πριν το δικαστήριο ακυρώσει τον πρώτο γύρο και διατάξει να επαναληφθεί ολόκληρος ο προεδρικός γύρος.
Οι βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν την περασμένη εβδομάδα έφεραν διχασμένο αποτέλεσμα και συνασπισμό τεσσάρων κομμάτων.
Η θητεία του σημερινού προέδρου λήγει στις 21 Δεκεμβρίου.
Η πρώτη δουλειά του επόμενου προέδρου θα έπρεπε να είναι ο διορισμός νέου πρωθυπουργού. Όμως τώρα θα υπάρξουν εβδομάδες ή ίσως και μήνες καθυστερήσεων προτού επιβεβαιωθεί η μακροπρόθεσμη κυβέρνηση.
Και δεν είναι ακόμη σαφές ποιος θα κατέχει το αξίωμα του προέδρου όσο θα διευθετείται το χάος.
