Η μόλις επτά μηνών Νιβίν χρειάστηκε να υποβληθεί σε εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς έξω από τη Γάζα. Σε μια αυτοσχέδια σκηνή στον καταυλισμό προσφύγων αλ-Σάτι της Γάζας, η 33χρονη μητέρα της Ενάς Αμπού Ντάκκα την κρατάει στην αγκαλιά της. Ανησυχεί ότι η υγεία της Νιβίν μπορεί να επιδεινωθεί ανά πάσα στιγμή. Είναι μόλις επτά μηνών και γεννήθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου με μια τρύπα στην καρδιά της.
Καθώς η μητέρα της εξηγεί πώς αγωνίστηκε να την κρατήσει ζωντανή εν μέσω ενός καταρρέοντος συστήματος υγείας στη Γάζα, η Νιβίν, με τα μεγάλα καστανά μάτια και το μικροσκοπικό της σώμα, κλαίει «Ο πόλεμος ήταν πολύ δύσκολος γι’ αυτήν», λέει η Ενάς στο BBC. «Δεν έπαιρνε καθόλου βάρος και αρρώσταινε εύκολα».
Η μόνη ευκαιρία της Νιβίν να επιβιώσει ήταν να λάβει επείγουσα περίθαλψη εκτός Γάζας. Και στις αρχές Μαρτίου, η Ιορδανία το έκανε αυτό δυνατό. Καθώς τηρούνταν η εκεχειρία μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ, 29 άρρωστα παιδιά από τη Γάζα, συμπεριλαμβανομένης της Νιβίν, μεταφέρθηκαν στην Ιορδανία για να λάβουν θεραπεία στα νοσοκομεία της χώρας. Η μητέρα και η μεγαλύτερη αδερφή της μεταφέρθηκαν μαζί της.
Ήταν τα πρώτα παιδιά που μεταφέρθηκαν στην Ιορδανία αφότου ο Βασιλιάς Αμπντάλα ανακοίνωσε σχέδια για τη θεραπεία 2.000 άρρωστων παιδιών από τη Γάζα σε νοσοκομεία της χώρας κατά τη διάρκεια επίσκεψης στις ΗΠΑ τον προηγούμενο μήνα. Αυτές οι μεταφορές συντονίστηκαν με τις ισραηλινές αρχές, οι οποίες διενεργούν ελέγχους ιστορικού των γονέων που ταξίδευαν με τα παιδιά τους.
H Nιβίν με τη μητέρα της
Οι γιατροί στην Ιορδανία πραγματοποίησαν με επιτυχία χειρουργική επέμβαση ανοιχτής καρδιάς στη Νιβίν και σιγά σιγά άρχισε να αναρρώνει. Αλλά περίπου δύο εβδομάδες μετά την έναρξη της θεραπείας τους, η εκεχειρία στη Γάζα κατέρρευσε όταν το Ισραήλ επανέλαβε την επίθεσή του εναντίον της Χαμάς και ο πόλεμος επέστρεψε.
Για εβδομάδες, η Ενάς παρακολουθούσε τα νέα από το δωμάτιο του νοσοκομείου της κόρης της στην Ιορδανία, ανησυχώντας για την ασφάλεια του συζύγου της και των άλλων παιδιών που βρίσκονταν ακόμα στη Γάζα. Και αργά το βράδυ της 12ης Μαΐου, οι ιορδανικές αρχές της είπαν ότι την επόμενη μέρα θα έστελναν την ίδια και την οικογένειά της πίσω στη Γάζα, καθώς, όπως είπαν, η Nιβίν είχε ολοκληρώσει τη θεραπεία της.
Η Ενάς σοκαρίστηκε. «Φύγαμε ενώ υπήρχε εκεχειρία. Πώς μπόρεσαν να μας στείλουν πίσω μετά την επανέναρξη του πολέμου;» λέει, απογοητευμένη. Πλέον έχει επανενωθεί με τον σύζυγο και τα παιδιά της στη Γάζα, ενώ ανησυχεί διαρκώς οτι η υγεία της Νιβίν θα μπορούσε να επιδεινωθεί. «Η κόρη μου είναι σε πολύ κακή κατάσταση που θα μπορούσε να οδηγήσει στον θάνατό της», λέει. «Έχει καρδιακή νόσο. Μερικές φορές ασφυκτιά και γίνεται μπλε. Δεν μπορεί να συνεχίσει να ζει σε σκηνή».
Στις 13 Μαΐου, η Ιορδανία ανακοίνωσε ότι είχε στείλει 17 παιδιά πίσω στη Γάζα «αφού ολοκλήρωσαν τη θεραπεία τους». Οι αρχές της χώρας δήλωσαν στο BBC ότι όλα τα παιδιά που εστάλησαν πίσω ήταν σε καλή ιατρική κατάσταση, απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς ότι δεν ολοκλήρωσαν τη θεραπεία τους. Οι αρχές σημείωσαν ότι το βασίλειο ήταν σαφές από την αρχή για την πρόθεσή του να στείλει τα παιδιά πίσω μόλις βελτιωθούν, προσθέτοντας ότι αυτό ήταν απαραίτητο «για υλικοτεχνικούς και πολιτικούς λόγους».
Ωστόσο, ένας αξιωματούχος του υπουργείου Υγείας της Γάζας, που διοικείται από τη Χαμάς, δήλωσε στο BBC ότι τα παιδιά εξακολουθούν να χρειάζονται φροντίδα και ότι η επιστροφή τους στον πόλεμο θέτει σε κίνδυνο τη ζωή τους.
«Αναγκαστική επιστροφή»
Αυτό ακριβώς ανησυχεί την 30χρονη Νιχάγια Μπάσελ. Ο γιος της, ο Μοχάμεντ, που είναι λίγο πάνω από ενός έτους, πάσχει από άσθμα και σοβαρές τροφικές αλλεργίες. Πιστεύει ότι ο γιος της δεν έλαβε την πλήρη θεραπεία που του άξιζε. «Επιστρέψαμε στο φόβο και την πείνα, περιτριγυρισμένοι από θάνατο», λέει καθώς τα μάτια της γεμίζουν δάκρυα. «Πώς μπορώ να βρω σε αυτό το παιδί το γάλα που χρειάζεται να πίνει; Δεν τρώει παρόλο που είναι λίγο πάνω από ενός έτους, γιατί αν φάει, θα αρρωστήσει αμέσως».
Το Ισραήλ επέβαλε αυστηρή πολιορκία στη Λωρίδα της Γάζας πριν από 11 εβδομάδες, διακόπτοντας όλες τις προμήθειες, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων, φαρμάκων και καυσίμων. Είπε ότι αυτό και η επανέναρξη της επίθεσης είχαν ως στόχο να ασκήσουν πίεση στη Χαμάς να απελευθερώσει τους ομήρους που εξακολουθούν να κρατούνται στη Γάζα.
Ο μικρός Μοχάμεντ με τη μητέρα του
Οι διεθνείς οργανισμοί προειδοποιούν ότι οι Παλαιστίνιοι που ζουν εκεί διατρέχουν «κρίσιμο κίνδυνο λιμού». Τη Δευτέρα, το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι θα επιτρέψει μια «ελάχιστη» ποσότητα τροφίμων στη Γάζα μετά από πιέσεις των ΗΠΑ. Ο ΟΗΕ χαιρέτισε τη διέλευση πέντε φορτηγών που μετέφεραν βοήθεια, συμπεριλαμβανομένης και παιδικής τροφής, αλλά την χαρακτήρισε «σταγόνα στον ωκεανό».
Η Νιχάγια ζει τώρα στον καταυλισμό αλ-Σάτι με την οικογένεια του κουνιάδου της. Ο σύζυγός της και τρία άλλα παιδιά είχαν καταφύγει εκεί από αλλού στη βόρεια Γάζα, γλιτώνοντας από τις σφοδρές ισραηλινές επιδρομές καθώς ο πόλεμος ξαναξεκίνησε ενώ βρισκόταν στην Ιορδανία. «Άφησα τα παιδιά μου εδώ. Άφησα τον άντρα μου εδώ. Πέρασαν την κόλαση όσο έλειπα», λέει η Νιχάγια καθώς ξεσπά σε κλάματα.
Καθώς μιλάει, οι ήχοι των ισραηλινών drones παρακολούθησης πνίγουν τη φωνή της. Το νήπιό της τρέχει δίπλα της, κατά καιρούς σχεδόν σκοντάφτοντας σε μία φωτιά στη σκηνή που χρησιμοποιεί η οικογένεια για το μαγείρεμα. Παλεύει να συγκρατήσει τον θυμό της καθώς αφηγείται το ταξίδι της πίσω στη Γάζα.
«Μας πήραν τα πάντα»
Καθώς έφτασαν στο συνοριακό πέρασμα, η Νιχάγια λέει ότι παρενοχλήθηκαν από τις ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας. «Άρχισαν να μας βρίζουν. Απείλησαν να μας χτυπήσουν. Πήραν όλα τα χρήματά μας. Πήραν τα κινητά μας τηλέφωνα, τις τσάντες μας και τα πάντα», λέει, σημειώνοντας ότι κατάσχεσαν όλες τις τσάντες που είχε μαζί της
Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε στο BBC ότι κατάσχεσε «μη δηλωμένα μετρητά που υπερέβαιναν τα κανονικά όρια» από κατοίκους της Γάζας που επέστρεφαν από την Ιορδανία λόγω υποψιών ότι θα «χρησιμοποιούνταν για τρομοκρατία εντός της Γάζας».
Η Νιχάγια λέει ότι επέστρεψε από την Ιορδανία «με άδεια χέρια». Ακόμα και τα ιατρικά αρχεία του γιου της ήταν στις τσάντες που αφαίρεσαν οι ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας, λέει. Η Ιορδανία λέει ότι έχει παράσχει σε παιδιά όπως η Νιβίν και ο Μοχάμεντ την καλύτερη υγειονομική περίθαλψη που μπορεί να προσφέρει
Αλλά ανησυχούν ότι μια ζωή σε μια από τις πιο θανατηφόρες εμπόλεμες ζώνες στον κόσμο για παιδιά θα αναιρέσει όλη την πρόοδο που έχουν σημειώσει τα παιδιά τους τους τελευταίους δύο μήνες. «Έφτασα τον γιο μου σε ένα σημείο που ήμουν πολύ χαρούμενη που τον έβλεπα έτσι», λέει η Νιχάγια κλαίγοντας. «Τώρα θέλουν να τον φέρουν πίσω στην αρχή; Δεν θέλω να πεθάνει».