Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχεδιάζει να μειώσει τη γραφειοκρατία και να επενδύσει χρήματα για να διευκολύνει τη μετακίνηση στρατευμάτων και όπλων σε ολόκληρη την ήπειρο, σύμφωνα με την ανακοίνωση για τη στρατιωτική κινητικότητα που είδε το Politico.
Το έγγραφο αποτελεί μέρος του επικείμενου πακέτου μέτρων για τη στρατιωτική κινητικότητα.
«Η στρατιωτική κινητικότητα είναι ο βασικός παράγοντας που καθιστά δυνατή την αμυντική στάση και τις ικανότητες που χρειάζεται επειγόντως η Ευρώπη για να αποτρέψει με αξιοπιστία τους αντιπάλους της και να ανταποκριθεί σε οποιαδήποτε κρίση», αναφέρεται στην 15σέλιδη ανακοίνωση.
ΕΕ: Το σύστημα EMERS και η στρατιωτικοποίηση της ηπείρου
Στον πυρήνα του σχεδίου βρίσκεται το νέο Ευρωπαϊκό Σύστημα Ενισχυμένης Ανταπόκρισης για τη Στρατιωτική Κινητικότητα (EMERS), ένα νέο πρόγραμμα που επιτρέπει στα κράτη μέλη — ή στην Επιτροπή — να προτείνουν την προσωρινή αναστολή των συνηθισμένων κανόνων μεταφοράς σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
Μόλις ενεργοποιηθεί, το EMERS θα παρέχει στο στρατό προτεραιότητα αναφορικά με την πρόσβαση σε υποδομές, μεταφορικά μέσα και βασικές υπηρεσίες.
«Οι καταστάσεις που απαιτούν ταχεία, μεγάλης κλίμακας στρατιωτική μετακίνηση σπάνια ανακοινώνονται εκ των προτέρων», αναφέρει η ανακοίνωση, προσθέτοντας ότι χωρίς καλύτερους κανόνες στρατιωτικής κινητικότητας, η αποτροπή ενός αντιπάλου παραμένει «θεωρητική».
Η ΕΕ και το ΝΑΤΟ προσπαθούν να διευκολύνουν τη μετακίνηση στρατευμάτων, όπλων, πυρομαχικών και καυσίμων από τη Δυτική Ευρώπη προς τις πρώτες γραμμές μιας πιθανής σύγκρουσης με τη Ρωσία στα ανατολικά, τονίζει το Politico.
ΕΕ – Ρωσία: Οι δηλώσεις του Γερμανού υπουργού για το ενδεχόμενο επίθεσης και η στρατιωτική κινητικότητα
Υπενθυμίζεται πως ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους υποστήριξε το Σαββατοκύριακο ότι η Ρωσία ενδέχεται να είναι σε θέση να εξαπολύσει επίθεση εναντίον κράτους μέλους του ΝΑΤΟ ήδη από το 2028-2029.
Επί του παρόντος, οι δρόμοι, οι γέφυρες, οι σιδηρόδρομοι και γενικότερα η γραφειοκρατία της Ένωσης δεν είναι κατάλληλοι για να αντιδράσουν γρήγορα σε περίπτωση απειλής, σύμφωνα με το ίδιο μέσο. Η ανακοίνωση επισημαίνει ότι ορισμένες χώρες απαιτούν να υπάρχει προειδοποίηση 45 ημέρες πριν για να επιτρέψουν τη διέλευση στρατιωτικού εξοπλισμού από το έδαφός τους.
«Συνεχίζουν να υφίστανται σημαντικά εμπόδια στην αποτελεσματική στρατιωτική κινητικότητα στην ΕΕ», επισημαίνει η ανακοίνωση. «Οι εθνικοί κανόνες είναι συχνά αποκλίνοντες, κατακερματισμένοι και μη εναρμονισμένοι».
Εάν εγκριθεί, το EMERS θα χορηγεί επίσης παρεκκλίσεις από τους συνήθεις τελωνειακούς και μεταφορικούς κανόνες, συμπεριλαμβανομένων των ορίων για τους χρόνους οδήγησης και τις περιόδους ανάπαυσης για τους μη στρατιωτικούς φορείς, καθώς και ταχύτερες, ειδικές τελωνειακές διαδικασίες στο πλαίσιο ενός συγκεκριμένου πρωτοκόλλου της ΕΕ.
Το πλαίσιο θα μπορούσε να παραμείνει σε ισχύ για έως ένα έτος, με την ενεργοποίησή του να εγκρίνεται από το Συμβούλιο εντός 48 ωρών από την υποβολή της πρότασης.
Για να εξασφαλιστεί ο συντονισμός επί τόπου, κάθε κράτος μέλος θα ορίσει έναν εθνικό συντονιστή για τις στρατιωτικές μεταφορές, ο οποίος θα λειτουργεί ως ενιαίο σημείο επαφής για τις άδειες, τις κοινοποιήσεις και την αντιμετώπιση κρίσεων, σύμφωνα με το σχέδιο.
Μια νέα ομάδα στρατιωτικής κινητικότητας, η οποία θα συγκεντρώνει τις εθνικές αρχές, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, θα εποπτεύει την εφαρμογή.
ΕΕ: Σχέδιο για «ευελιξία» σχετικά με την τήρηση κανόνων, προς όφελος στρατού και όπλων
Η ανακοίνωση αναφέρεται επίσης στις επικείμενες αναθεωρήσεις του κανονισμού για τις σιδηροδρομικές υπηρεσίες και του κανονισμού για τις αεροπορικές υπηρεσίες, καθώς και στην αξιολόγηση το 2026 της ευέλικτης χρήσης των κανόνων για τον εναέριο χώρο, αλλά και στη δέσμευση για την προώθηση των αεροδρομίων διπλής χρήσης.
Το κείμενο προβλέπει επίσης τη δημιουργία ενός κοινού ταμείου αλληλεγγύης και ενός στρατηγικού αποθέματος μεταφορικών μέσων που θα επιτρέπει την κοινή χρήση των μεταφορικών μέσων της ΕΕ και των εθνικών μεταφορικών μέσων σε περιπτώσεις κρίσης.
Άλλες πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν έναν κατάλογο στρατιωτικής κινητικότητας μεταφορικών μέσων διπλής χρήσης, ένα ψηφιακό σύστημα πληροφοριών για την έγκριση μετακινήσεων και τη στήριξη ενός δικτύου κέντρων δοκιμών μη επανδρωμένων αεροσκαφών πολιτικής άμυνας στην ΕΕ.
ΕΕ: Τα σημεία ενδιαφέροντος για την στρατιωτική κινητικότητα και τα δισεκατομμύρια που αναμένεται να δοθούν
Ένα μεγάλο μέρος της προσπάθειας της Ευρώπης για στρατιωτική κινητικότητα συνίσταται στον προσδιορισμό 500 σημείων ενδιαφέροντος — γεφυρών, σηράγγων και λιμένων που αποτελούν σημεία συμφόρησης για τις στρατιωτικές μεταφορές — και στην αναβάθμισή τους σύμφωνα με τα στρατιωτικά πρότυπα. Η ανακοίνωση προβλέπει επίσης μια προσπάθεια για την καλύτερη σύνδεση των μεταφορικών υποδομών της ΕΕ με την Ουκρανία, η οποία θα κοστίσει έως και 100 δισεκατομμύρια ευρώ, αναφέρει το Politico.
Η Επιτροπή επιθυμεί η ΕΕ να διαθέσει 17,7 δισεκατομμύρια ευρώ για τη στρατιωτική κινητικότητα στο πλαίσιο του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» στον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της Ένωσης που αρχίζει το 2027 — ποσό δέκα φορές μεγαλύτερο από τα 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ του τρέχοντος προϋπολογισμού.
«Η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει αποφασιστική δράση», αναφέρει η ανακοίνωση. «Παρότι έχει σημειωθεί πρόοδος, η ΕΕ παραμένει περιορισμένη από κατακερματισμένες προσεγγίσεις που υπονομεύουν την ικανότητά μας να μεταφέρουμε στρατιωτικό εξοπλισμό και προσωπικό σε όλη την Ευρώπη».
