Δαλάι Λάμα: Ο πνευματικός ηγέτης του Θιβέτ έκλεισε τα 90 – Το σχέδιο διαδοχής και ο ρόλος της Κίνας

Καθώς ο Δαλάι Λάμα γίνεται 90 ετών αυτόν τον μήνα, εστιάζει την προσοχή του στο μέλλον του Θιβετιανού Βουδισμού και του εξόριστου θιβετιανού έθνους. Ο εξόριστος πνευματικός ηγέτης του Θιβέτ, ο οποίος οδήγησε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στην εξορία για να ξεφύγουν από τις κινεζικές διώξεις πριν από σχεδόν επτά δεκαετίες, υποσχέθηκε να αποκαλύψει σχέδιο για τη διαδοχή του.

«Επιβεβαιώνω ότι ο θεσμός θα συνεχιστεί», δήλωσε σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα κατά την έναρξη μιας συνάντησης θρησκευτικών ηγετών στην πόλη Νταραμσάλα των Ιμαλαΐων. Πρόσθεσε ότι μέλη του γραφείου του Δαλάι Λάμα θα συμβουλευτούν τους επικεφαλής των θιβετιανών βουδιστικών παραδόσεων και άλλους θρησκευτικούς ηγέτες για να αναζητήσουν και να αναγνωρίσουν έναν διάδοχο σύμφωνα με την πανάρχαια παράδοση.

Σε ένα μήνυμα εν τω μεταξύ που θεωρείται ότι απευθύνεται στην Κίνα, επανέλαβε ότι «κανείς άλλος δεν έχει εξουσία να παρέμβει σε αυτό το θέμα». Υπαινίχθηκε οτι μπορεί να ανατρέψει τις καθιερωμένες πρακτικές για τη διαδοχή του, στο πλαίσιο μιας στρατηγικής για να αποτρέψει την κινεζική κυβέρνηση και να αποφύγει ένα κενό που μπορεί να εκμεταλλευτεί το Πεκίνο καθώς επιδιώκει να ελέγξει τον Θιβετιανό Βουδισμό.

Ο Δαλάι Λάμα διέφυγε στην Ινδία το 1959 μετά από μια αποτυχημένη εξέγερση κατά της κινεζικής κυριαρχίας στο Θιβέτ. Δημιούργησε μια εξόριστη κυβέρνηση στην Νταραμσάλα και έχει θεωρηθεί ως εναλλακτική πηγή εξουσίας για όσους δυσανασχετούν με τον αυστηρό έλεγχο του Θιβέτ από το Πεκίνο.

7.000 καλεσμένοι στα γενέθλια του Δαλάι Λάμα

Ο Δαλάι Λάμα γιορτάζει τα 90α γενέθλιά του την Κυριακή. Οι εορτασμοί ωστόσο ξεκίνησαν χθες, σύμφωνα με το σεληνιακό ημερολόγιο του Θιβέτ. Στο «πάρτι» θα παραστούν περισσότεροι από 7.000 καλεσμένοι, ανάμεσά τους αρκετοί Ινδοί υπουργοι, αλλά και ο ηθοποιός του Χόλιγουντ Ρίτσαρντ Γκιρ, μακροχρόνιος οπαδός του.

Στο παρελθόν, ο βραβευμένος με Νόμπελ Ειρήνης πνευματικός ηγέτης του Θιβέτ ήταν διχασμένος για το αν θα συνεχίσει ή όχι τον θεσμό. Πριν από λίγα χρόνια, είχε πει ότι ο διάδοχός του μπορεί να είναι κορίτσι ή ότι μπορεί να μην υπάρχει καθόλου διάδοχος. Τα τελευταία χρόνια, όμως, λέει ότι εάν υπάρχει ευρεία υποστήριξη μεταξύ των εξόριστων Θιβετιανών για τη θέση – η οποία υπάρχει – τότε αυτή θα συνεχιστεί και το γραφείο του θα επιλέξει έναν διάδοχο.

Πάντα επέμενε ότι ο διάδοχός του θα γεννηθεί εκτός Κίνας, κάτι που έχει εξοργίσει το Πεκίνο. Παρόλο που ο Δαλάι Λάμα ανέκαθεν υποστήριζε μια «μέση οδό» για την επίλυση του καθεστώτος του Θιβέτ – πραγματική αυτοδιοίκηση εντός της Κίνας – το Πεκίνο τον θεωρεί αυτονομιστή. Λέει ότι το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων στο Θιβέτ έχει βελτιωθεί σημαντικά υπό την κυριαρχία του.

Αρχαία έθιμα και οράματα

Παραδοσιακά, η αναζήτηση της μετενσάρκωσης ενός Δαλάι Λάμα, ο οποίος γίνεται ο διάδοχός του, ξεκινά μόνο μετά τον θάνατο του εν ενεργεία και μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια. Οι Θιβετιανοί βουδιστές ηγέτες λένε ότι ακολουθούν αρχαία έθιμα ανάλυσης μυστικιστικών οραμάτων, ενδείξεων που άφησε ο προηγούμενος Δαλάι Λάμα και αστρολογίας για να περιορίσουν την αναζήτησή τους. Οι υποψήφιοι στη συνέχεια εξετάζονται για να διαπιστωθεί εάν παρουσιάζουν χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ιερά.

Ο Δαλάι Λάμα έχει κάνει νύξεις ότι μπορεί να αποκλίνει από τα έθιμα. Έχει πει ότι ο διάδοχός του θα γεννηθεί σε μια ελεύθερη χώρα, υποδεικνύοντας ότι ο επόμενος Δαλάι Λάμα θα μπορούσε να προέρχεται από Θιβετιανούς εξόριστους, οι οποίοι αριθμούν περίπου 140.000, οι μισοί εκ των οποίων βρίσκονται στην Ινδία. Έχει επίσης πει ότι ο διάδοχός του θα μπορούσε να είναι ενήλικας και όχι απαραίτητα άνδρας.

Ο Γιουντόν Αουκατσάνγκ, βουλευτής στο εξόριστο θιβετιανό κοινοβούλιο, δήλωσε ότι ο νυν Δαλάι Λάμα ήταν μια «δεσμευτική και ενοποιητική δύναμη για το θιβετιανό κίνημα» και ορισμένοι Θιβετιανοί αισθάνονται ότι κάποιος πρέπει να αναγνωριστεί σύντομα ως διάδοχός του, επειδή ανησυχούν ότι μπορεί να υπάρξει αντίκτυπος στην κοινότητα και το κίνημα στο μέλλον.

«Ο θεσμός του Δαλάι Λάμα είναι πολύ σημαντικός για τον αγώνα των Θιβετιανών. Είναι επίσης σύμβολο της θιβετιανής ταυτότητας και φάρος του πνευματικού μας καταφυγίου. Αυτό θα συνεχιστεί. Νομίζω ότι θα υπάρξει ένα κενό, αλλά πρέπει να συνεχίσουμε, δεν έχουμε άλλη επιλογή», ​​είπε. Οι ειδικοί, ωστόσο, λένε ότι η Κίνα αναμένεται επίσης να ονομάσει τον δικό της Δαλάι Λάμα. Οι Θιβετιανοί Βουδιστές πιστεύουν ότι οι ανώτεροι μοναχοί τους μετενσαρκώνονται και ένας Δαλάι Λάμα επιλέγεται από βουδιστές αξιωματούχους εάν είναι πεπεισμένοι ότι αυτός που επιλέγουν φιλοξενεί την ψυχή του προκατόχου του.

Ποιος είναι ο 14oς Δαλάι Λάμα

Ο νυν – 14ος – Δαλάι Λάμα γεννήθηκε στις 6 Ιουλίου του 1935 σε ένα μικρό θιβετιανό χωριό σε μια οικογένεια αγροτών και ονομάστηκε Λάμο Ντοντούπ. Όταν ήταν δύο ετών, μια ομάδα έρευνας βουδιστών αξιωματούχων τον αναγνώρισε ως τη μετενσάρκωση των 13 προηγούμενων Δαλάι Λάμα.

Σύμφωνα με την επίσημη βιογραφία του, τα αδιάσειστα στοιχεία ήρθαν όταν οι αξιωματούχοι του έδειξαν μια σειρά από υπάρχοντα που ανήκαν στον προκάτοχό του. Το νήπιο αναγνώρισε σωστά αντικείμενα που ανήκαν στον 13ο Δαλάι Λάμα λέγοντας: «Είναι δικό μου. Είναι δικό μου».

Ενθρονισμένος πριν κλείσει τα τέσσερα, σπούδασε σε ένα θιβετιανό μοναστήρι και έχει διδακτορικό βουδιστικής φιλοσοφίας. Αλλά το 1950, όταν ήταν 15 ετών, τα στρατεύματα της νεοσύστατης κομμουνιστικής κυβέρνησης του Μάο Τσε Τουνγκ βάδισαν στο Θιβέτ. Ένα χρόνο αργότερα, η Κίνα συνέταξε μια συμφωνία 17 σημείων που νομιμοποιούσε την ενσωμάτωση του Θιβέτ στην Κίνα.

Μια εξέγερση στο Θιβέτ το 1959, που επιδίωκε τον τερματισμό της κινεζικής κυριαρχίας, καταπνίγηκε και χιλιάδες διαδηλωτές σκοτώθηκαν. Ο Δαλάι Λάμα κατέφυγε στην Ινδία με τα πόδια μαζί με 10.000 οπαδούς και εγκαταστάθηκε στη Νταραμσάλα, διοικώντας μια εξόριστη κυβέρνηση από εκεί. Το 2011, παραιτήθηκε από τον πολιτικό του ρόλο, αλλά παραμένει ο κορυφαίος πνευματικός ηγέτης του Θιβετιανού Βουδισμού. Μερικοί από αυτούς που κατέφυγαν μαζί του εξακολουθούν να ονειρεύονται την επιστροφή στο Θιβέτ.

Σε ένα βιβλίο που δημοσίευσε φέτος, ο Δαλάι Λάμα περιγράφει πώς, μετά από χρόνια άκαρπων διαπραγματεύσεων με Κινέζους ηγέτες, κατέληξε στην απόφαση ότι η μάχη για την ανεξαρτησία του Θιβέτ ήταν μια χαμένη υπόθεση. Αντ’ αυτού, άρχισε να υποστηρίζει ότι θα δοθεί στους Θιβετιανούς πολιτιστική αυτονομία εντός της Κίνας, αντί για πλήρη ανεξαρτησία.

Πώς θα προσπαθήσει η Κίνα να ελέγξει τη διαδοχή του;

«Η Κίνα θα υποστηρίξει ότι μόνο το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας με έδρα το Πεκίνο έχει την εξουσία να βρει τη μετενσάρκωση του Δαλάι Λάμα», δήλωσε στο BBC ο Ντιμπιές Ανάντ, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Γουέστμινστερ.
«Μετά από λίγους μήνες ή λίγα χρόνια, θα ορίσουν ένα μικρό αγόρι ως τον επόμενο Δαλάι Λάμα και θα το επιβάλουν.

Φυσικά, η πλειοψηφία των Θιβετιανών θα το απορρίψει και η πλειοψηφία των ανθρώπων στον κόσμο θα το απορρίψει. Αλλά να θυμάστε ότι η Κίνα έχει τεράστια εξουσία όσον αφορά στους πόρους, οπότε θα προσπαθήσουν να τον επιβάλουν».

Οι ηγέτες της Κίνας ισχυρίζονται ότι μόνο το κυβερνών Κομμουνιστικό Κόμμα μπορεί να ορίσει την επόμενη ενσάρκωση του Δαλάι Λάμα. Επιδιώκοντας να ελέγξει την ηγεσία του Θιβετιανού Βουδισμού, η Κίνα ελπίζει ότι μπορεί σχεδόν να εξαλείψει την επιρροή του Δαλάι Λάμα στο Θιβέτ και τυχόν αμφισβητήσεις στην κυριαρχία του κόμματος.

Η κινεζική κυβέρνηση προσπάθησε να αναστήσει ένα σύστημα «χρυσής τεφροδόχου» – χρησιμοποιώντας ένα λείψανο που κάποτε χρησιμοποιούσαν οι αυτοκράτορες Μαντσού της δυναστείας Τσινγκ για να χρίσουν τους Θιβετιανούς λάμα – για να ελέγξει περαιτέρω τις διαδοχές. Το Πεκίνο έχει δηλώσει ότι μετά την επιλογή ενός μετενσαρκωμένου λάμα χρησιμοποιώντας την τεφροδόχο, η επιλογή πρέπει να εγκριθεί από την κινεζική κυβέρνηση.

Η Κίνα έχει ήδη ένα σχέδιο για την ένταξή της στις θιβετιανές βουδιστικές διαδοχές. Όταν ο 10ος Πάντσεν Λάμα, η δεύτερη υψηλότερη πνευματική προσωπικότητα του Θιβέτ, πέθανε το 1989, ο Δαλάι Λάμα όρισε έναν 5χρονο γιο βοσκού ως διάδοχο. Το αγόρι και η οικογένειά του απήχθησαν από την Κίνα και το αγόρι — το οποίο δεν έχει εμφανιστεί έκτοτε — αντικαταστάθηκε από έναν μοναχό που επέλεξε το Πεκίνο.

Τον περασμένο μήνα, ο μοναχός αυτός συναντήθηκε με τον Κινέζο ηγέτη, Σι Τζινπίνγκ και ορκίστηκε πίστη στο Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα, ανέφεραν τα κρατικά μέσα ενημέρωσης.